Ngành F&B Việt Nam 2025: "Lửa thử vàng" và những hướng đi mới
Năm 2024 đi qua để lại cho ngành kinh doanh ẩm thực và đồ uống (F&B) Việt Nam không ít thách thức. Tuy nhiên, như một quy luật tất yếu của thị trường, "lửa thử vàng, gian nan thử sức",
Năm 2025 được dự báo sẽ mở ra những chương mới, với những xu hướng và cơ hội phát triển đầy hứa hẹn cho những doanh nghiệp biết thích ứng và đổi mới.
"Cơn bão" thanh lọc thị trường F&B năm 2024
Năm 2024, thị trường F&B Việt Nam chứng kiến một cuộc "đại thanh lọc" mạnh mẽ. Theo báo cáo của iPOS.vn, một doanh nghiệp cung cấp giải pháp quản lý cho ngành F&B, có đến 30.000 cửa hàng ăn uống trên toàn quốc đã phải đóng cửa, trong đó TP.HCM chịu ảnh hưởng nặng nề nhất với mức giảm gần 6%. Những cái tên quen thuộc với giới trẻ như Monkey in Black, hay quán cà phê Tứ Phủ với mức đầu tư "khủng" cũng không tránh khỏi số phận phải rời bỏ cuộc chơi.
Sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, theo khảo sát của Vietnam Report, được xem là một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp F&B phải đối mặt, bên cạnh sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Kinh tế khó khăn khiến người dân thắt chặt chi tiêu, ưu tiên các khoản thiết yếu và cắt giảm những khoản chi không cần thiết, trong đó có việc ăn uống bên ngoài.
Không chỉ vậy, áp lực công việc gia tăng cũng ảnh hưởng đáng kể đến thói quen đi cà phê của người Việt. Khảo sát của iPOS trên 2.360 thực khách cho thấy mức chi tiêu và tần suất đi cà phê giảm đáng kể. Có đến 41,7% người được hỏi cho biết họ không muốn đi cà phê, và 32,3% chỉ đi 1-2 lần trong tuần. Lý do chính được đưa ra là họ đang phải làm việc với cường độ cao hơn do những khó khăn chung của nền kinh tế và nội tại doanh nghiệp.

Ứng biến linh hoạt và sự trỗi dậy của công nghệ
Trước những thách thức đó, các doanh nghiệp F&B Việt Nam đã thể hiện sự linh hoạt đáng kinh ngạc. Ông Vũ Thanh Hùng, Tổng Giám đốc iPOS, nhận định rằng đây là thời điểm của cuộc "đại thanh lọc", nhưng cũng là cơ hội để các doanh nghiệp điều chỉnh hoạt động, cắt giảm chi phí và tối ưu hóa dòng tiền.
Một trong những giải pháp được nhiều doanh nghiệp lựa chọn là ứng dụng công nghệ để giảm chi phí nhân sự. Chi phí nhân sự thường chiếm 15,8-18% tổng doanh thu của các cửa hàng ăn uống tại TP.HCM. Việc ứng dụng công nghệ không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn nâng cao trải nghiệm khách hàng.
WOW Yakiniku, một thương hiệu quán nướng Nhật Bản, là một ví dụ điển hình. Với mô hình quầy nướng cá nhân và quy trình gọi món, giao món bằng robot, WOW Yakiniku đã thu hút sự chú ý của đông đảo thực khách trẻ. Cách làm này không chỉ mang đến trải nghiệm mới lạ mà còn giúp đơn giản hóa quy trình phục vụ, giảm thiểu sai sót và tăng năng suất lao động.
Không chỉ WOW Yakiniku, nhiều chuỗi nhà hàng lớn như GoGi House, Mikado Sushi... cũng đang tích cực áp dụng các giải pháp công nghệ để tinh giản quy trình phục vụ, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Những xu hướng ẩm thực định hình thị trường F&B 2025
Trong bối cảnh thị trường F&B đang trải qua giai đoạn "thanh lọc và tái tạo", những xu hướng ẩm thực mới đang dần định hình và hứa hẹn sẽ tạo nên những làn gió mới trong năm 2025.
Ông Đỗ Duy Thanh, nhà sáng lập và CEO của FNB Director, một tổ chức tư vấn và đào tạo về F&B, nhận định rằng ẩm thực Việt nâng cấp và ẩm thực Việt sáng tạo sẽ là những xu hướng nổi bật. Sự xuất hiện của Michelin tại Việt Nam, cùng với đội ngũ đầu bếp được đào tạo bài bản, có kinh nghiệm làm việc tại các nhà hàng quốc tế, sẽ là động lực thúc đẩy sự phát triển của xu hướng này.

Bên cạnh đó, sự luân chuyển chu kỳ phát triển của các nền ẩm thực quốc tế tại Việt Nam cũng là một yếu tố đáng chú ý. Theo ông Thanh, ẩm thực Thái, sau giai đoạn "lên ngôi" của ẩm thực Nhật và Hàn, sẽ tiếp tục trỗi dậy trong năm 2025, nhưng ở phân khúc bình dân hơn. Điều này mở ra cơ hội cho các quán ăn Thái quy mô nhỏ lẻ, không chỉ ở các thành phố lớn mà còn lan rộng ra các tỉnh thành khác.
Sự phát triển của các thành phố mới, như Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, cũng sẽ tạo ra những thị trường mới đầy tiềm năng cho các nhà đầu tư F&B.
Trong mảng đồ uống, mô hình trà đậm vị được dự đoán sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, thay thế cho trà sữa đã dần bão hòa. Trà đậm vị không chỉ là thức uống mà còn là một phong cách sống, thu hút giới trẻ.
"Bắt trend" - con dao hai lưỡi trong chiến lược kinh doanh F&B
Trong bối cảnh thị trường F&B luôn biến động, việc "bắt trend" (nắm bắt xu hướng) trở thành một chiến lược được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Tuy nhiên, liệu đây có phải là một chiến lược bền vững?
Câu chuyện về món "bánh dép phô mai" gây sốt tại TP.HCM gần đây là một ví dụ điển hình. Món ăn này, với sự độc đáo và giá cả hợp lý, đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của giới trẻ và mang lại doanh thu lớn cho cửa hàng.
Tuy nhiên, theo ông Đỗ Duy Thanh, "bắt trend" chỉ hiệu quả trong giai đoạn đầu, khi doanh nghiệp mới ra mắt. Về lâu dài, để giữ chân khách hàng, doanh nghiệp cần phải có những giá trị cốt lõi, chất lượng sản phẩm và dịch vụ ổn định. "Bắt trend" có thể là một cú hích ban đầu, nhưng không thể thay thế cho một chiến lược kinh doanh bài bản và bền vững.
Năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục là một năm đầy thách thức nhưng cũng không kém phần hứa hẹn đối với ngành F&B Việt Nam. Sự cạnh tranh sẽ ngày càng gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới, sáng tạo và thích ứng với những thay đổi của thị trường.
Tuy nhiên, với sự linh hoạt, sự ứng dụng mạnh mẽ của công nghệ, và sự xuất hiện của những xu hướng ẩm thực mới, ngành F&B Việt Nam hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn và phát triển mạnh mẽ hơn. Việc chú trọng vào chất lượng sản phẩm, trải nghiệm khách hàng, xây dựng thương hiệu bền vững, và đa dạng hóa thị trường sẽ là những yếu tố then chốt để các doanh nghiệp F&B Việt Nam thành công trong tương lai.
Thị trường F&B Việt Nam, giống như một chiếc lò xo bị nén, đang chờ đợi thời điểm để bung tỏa. Những doanh nghiệp biết nắm bắt cơ hội, dám thay đổi và không ngừng sáng tạo sẽ là những người chiến thắng trong cuộc đua đầy thử thách này. Và người tiêu dùng, với những đòi hỏi ngày càng cao, sẽ là những người được hưởng lợi cuối cùng từ sự cạnh tranh và phát triển không ngừng của ngành F&B Việt Nam.
Bảo An