Khi người tiêu dùng cần nhiều hơn một ly trà sữa ngon

Theo dõi KT&TD trên

Thế nhưng, bên cạnh những thành công về mặt thương hiệu, cũng đang có những mối quan tâm được đặt ra – đó là tính minh bạch của sản phẩm: Liệu các doanh nghiệp trong ngành đã thực sự công khai, rõ ràng về chất lượng nguyên liệu, quy trình chế biến và nguồn gốc sản phẩm mà người tiêu dùng đang lựa chọn mỗi ngày?

Thị trường trà sữa Việt Nam hiện có giá trị ước tính khoảng 1-2 tỷ USD và đang tăng trưởng với tốc độ chóng mặt. Từ những thương hiệu tiên phong như Gong Cha, Yi He Tang, Royaltea đến các chuỗi nội địa như TocoToco, Phúc Long, thị trường này đã chứng kiến sự gia nhập của hàng trăm thương hiệu lớn nhỏ. Điều đáng chú ý là phần lớn các cửa hàng trà sữa đều thu hút được lượng khách hàng đông đảo, đặc biệt là giới trẻ, bất chấp mức giá khá cao so với các đồ uống truyền thống khác.

Sự phát triển nhanh chóng này đã tạo ra một ngành công nghiệp với quy mô lớn, nhưng cũng kéo theo nhiều vấn đề về chất lượng và tính minh bạch. Nhiều cửa hàng trà sữa mọc lên như nấm sau mưa mà không có sự giám sát chặt chẽ về chất lượng sản phẩm. Việc này đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của các doanh nghiệp trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm và cung cấp thông tin chính xác cho người tiêu dùng.

Khi quan sát các menu trà sữa hiện tại, người tiêu dùng thường thấy những tên gọi hấp dẫn như "trà sữa truyền thống", "trà sữa premium", hay "trà sữa organic" mà không có thông tin cụ thể về thành phần. Đa số các cữa hàng trà sữa không công bố rõ ràng về nguồn gốc trà, loại sữa được sử dụng, hàm lượng đường, hay các chất phụ gia có trong sản phẩm. Điều này tạo ra một khoảng trống thông tin lớn khiến người tiêu dùng khó có thể đưa ra quyết định mua hàng một cách có ý thức.

Vấn đề đặc biệt nghiêm trọng là việc sử dụng các thuật ngữ marketing mơ hồ. Nhiều thương hiệu quảng cáo sản phẩm của mình là "tự nhiên 100%", "không chất bảo quản", hay "nguyên liệu nhập khẩu cao cấp" nhưng lại không cung cấp bằng chứng cụ thể. Người tiêu dùng thường phải tin tưởng hoàn toàn vào lời quảng cáo mà không có cách nào để kiểm chứng tính chính xác của những thông tin này.

Hơn nữa, thông tin về giá trị dinh dưỡng của các sản phẩm trà sữa hầu như không được công bố một cách chi tiết. Trong khi một cốc trà sữa có thể chứa lượng đường và calo tương đương với một bữa ăn nhẹ, người tiêu dùng lại không được cảnh báo về điều này. Việc thiếu thông tin dinh dưỡng rõ ràng có thể dẫn đến những hậu quả không mong muốn cho sức khỏe, đặc biệt đối với những người có bệnh lý về đường huyết hay đang có chế độ ăn kiêng.

Một trong những mối quan tâm lớn nhất của người tiêu dùng là chất lượng nguyên liệu được sử dụng trong trà sữa. Trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt về giá cả, nhiều doanh nghiệp đã lựa chọn sử dụng các nguyên liệu rẻ tiền để giảm chi phí sản xuất. Việc sử dụng sữa bột thay vì sữa tươi, đường hóa học thay vì đường mía tự nhiên, hay các hương liệu nhân tạo thay vì chiết xuất tự nhiên đã trở thành thông lệ trong ngành.

Đặc biệt đáng lo ngại là việc sử dụng các loại topping không rõ nguồn gốc. Trân châu, thạch, jelly và các loại topping khác thường được nhập từ nhiều nguồn khác nhau mà không có sự kiểm soát chặt chẽ về chất lượng. Một số trường hợp đã phát hiện các loại topping chứa chất bảo quản vượt ngưỡng cho phép hoặc có màu sắc từ hóa chất độc hại, nhưng thông tin này hiếm khi được công bố rộng rãi.

Quy trình sản xuất và bảo quản cũng là một vấn đề mà nhiều cửa hàng trà sữa chưa thực sự minh bạch. Việc pha chế trà sữa trong điều kiện không đảm bảo vệ sinh, bảo quản nguyên liệu ở nhiệt độ không phù hợp, hay sử dụng nước không đạt chuẩn có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên, người mua hàng hiếm khi được biết về những khâu này trong quá trình sản xuất.

Khi đối mặt với những yêu cầu về tính minh bạch từ phía người tiêu dùng và cơ quan quản lý, thái độ của các doanh nghiệp trà sữa có sự khác biệt rõ rệt. Các thương hiệu lớn, có uy tín thường có xu hướng cởi mở hơn trong việc chia sẻ thông tin về sản phẩm. Họ đầu tư vào các chứng nhận chất lượng, công bố nguồn gốc nguyên liệu và thực hiện các biện pháp kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt.

Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ các doanh nghiệp, đặc biệt là những cửa hàng nhỏ lẻ, vẫn có thái độ né tránh khi được hỏi về thành phần sản phẩm. Họ thường đưa ra những câu trả lời mơ hồ như "nguyên liệu cao cấp", "công thức bí mật", hay "không thể tiết lộ" để tránh việc phải công khai thông tin chi tiết. Điều này không chỉ tạo ra sự nghi ngờ mà còn cho thấy thiếu trách nhiệm với người tiêu dùng.

Một số doanh nghiệp còn lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng để đưa ra những thông tin sai lệch. Việc quảng cáo sản phẩm với những thuật ngữ khoa học phức tạp nhưng không có cơ sở, hay sử dụng các chứng nhận giả mạo đã và đang diễn ra trong thị trường. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho người tiêu dùng mà còn làm suy giảm lòng tin đối với toàn bộ ngành.

Việc thiếu minh bạch trong ngành trà sữa đã gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho cả người tiêu dùng và thị trường. Từ góc độ sức khỏe, người tiêu dùng có thể gặp phải các vấn đề như dị ứng do không biết thành phần chính xác của sản phẩm, hoặc tăng cân, bệnh tiểu đường do tiêu thụ quá nhiều đường mà không hay biết. Những người có chế độ ăn đặc biệt như chay trường, không dung nạp lactose cũng gặp khó khăn trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Về mặt kinh tế, việc thiếu minh bạch tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh trong thị trường. Các doanh nghiệp chất lượng cao, minh bạch thông tin có thể bị thiệt thòi khi phải cạnh tranh với những đối thủ sử dụng nguyên liệu kém chất lượng nhưng có giá bán thấp hơn. Điều này có thể dẫn đến hiện tượng "tiền xấu đuổi tiền tốt", làm suy giảm chất lượng chung của toàn thị trường.

Hơn nữa, việc thiếu minh bạch còn ảnh hưởng đến uy tín của cả ngành trà sữa Việt Nam trên thị trường quốc tế. Khi các vấn đề về chất lượng và an toàn thực phẩm được phát hiện, toàn bộ ngành có thể bị ảnh hưởng tiêu cực, làm giảm khả năng xuất khẩu và phát triển bền vững.

Để ngành trà sữa Việt Nam phát triển bền vững và đáng tin cậy, tính minh bạch không phải là lựa chọn mà là điều bắt buộc. Các doanh nghiệp cần nhận thức rằng việc che giấu thông tin có thể mang lại lợi ích ngắn hạn nhưng sẽ gây thiệt hại lâu dài cho thương hiệu và toàn ngành. Đầu tư vào chất lượng sản phẩm, minh bạch thông tin và xây dựng lòng tin với khách hàng sẽ là chìa khóa để thành công trong dài hạn.

Công nghệ có thể đóng vai trò quan trọng trong việc tăng tính minh bạch. Việc phát triển các ứng dụng cho phép người tiêu dùng quét mã vạch để biết thông tin chi tiết về sản phẩm, hay hệ thống blockchain để truy xuất nguồn gốc nguyên liệu sẽ tạo ra sự thay đổi tích cực. Các doanh nghiệp tiên phong trong việc áp dụng những công nghệ này sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt.

Cuối cùng, sự hợp tác giữa các bên liên quan - doanh nghiệp, cơ quan quản lý, tổ chức bảo vệ người tiêu dùng và chính người tiêu dùng - là điều cần thiết để tạo ra một thị trường trà sữa minh bạch, chất lượng và đáng tin cậy. Chỉ khi đó, ngành trà sữa Việt Nam mới có thể phát triển bền vững và trở thành niềm tự hào của ngành thực phẩm đồ uống nước nhà.

Tiến Hoàng