Loạn mua bán “suất ngoại giao” nhà ở xã hội: Chặt đứt miếng bánh béo bở của “cò đất”
Trước tình trạng nở rộ lừa đảo mua bán “suất ngoại giao” nhà ở xã hội (NƠXH), Sở Xây dựng Hà Nội đã có văn bản đề nghị Công an Thành phố vào cuộc.

Đề nghị Công an vào cuộc
Ngày 18/3, Sở Xây dựng Hà Nội phát đi văn bản, đề nghị Công an Thành phố tăng cường rà soát và xử lý các hành vi môi giới nhận kê khai, nộp hồ sơ mua NƠXH trái quy định pháp luật.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, mọi hành vi gian dối khi kê khai và xác nhận hồ sơ NƠXH khi được phát giác, kể cả trong quá trình hậu kiểm sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành.
Đơn vị này cũng đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội chỉ đạo Văn phòng đăng ký đất đai, hướng dẫn người dân kê khai hồ sơ xác nhận điều kiện về nhà ở thuận tiện. UBND cấp xã, phường cũng cần hỗ trợ người dân trong việc xác nhận các điều kiện về nhà ở, thu nhập, vay vốn ưu đãi.
Thời gian qua, liên tiếp các vụ lừa đảo, bán “suất ngoại giao” NƠXH tại Hà Nội được nhiều cơ quan báo chí lên tiếng, phản ánh. Trong đó, “hot” nhất là các thông tin liên quan tới dự án NƠXH Trung Văn. Dự án do liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng NHS và Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng số 4 làm chủ đầu tư, với tổng mức đầu tư hơn 570 tỷ đồng.
Các đối tượng lừa đảo thường tự nhận có mối quan hệ đặc biệt với chủ đầu tư và hứa hẹn giúp người mua sở hữu căn hộ mà không cần qua quy trình xét duyệt chính thức. Họ yêu cầu người mua đặt cọc hoặc trả một khoản tiền chênh lệch lớn, thường từ vài trăm triệu đến hơn một tỷ đồng. Tuy nhiên, sau khi nhận tiền, các đối tượng này thường biến mất hoặc không thực hiện cam kết.
Điển hình, vào tháng 8/2024, Ngô Xuân Hùng đã bị Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội tuyên phạt 14 năm tù vì tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Hùng tự nhận có thể xin được “suất ngoại giao” tại dự án NHS Trung Văn và đã lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng từ nhiều người có nhu cầu mua nhà.
Cảnh giác với “suất ngoại giao”
Thêm một dự án NƠXH khác là CT1 Thượng Thanh (tên thương mại là Rice city Thượng Thanh) cũng đang bị trục lợi, quảng bá mua bán rầm rộ. Đến mức, chủ đầu tư là Công ty Cổ phần BIC Việt Nam phải phát đi “tối hậu thư”, cảnh báo các sàn bất động sản về hành vi trục lợi.

Mặc dù, dự án mới chỉ được xây dựng, chưa có thông báo chính thức về việc mở bán từ chủ đầu tư, nhưng nhiều sàn, “cò” đất đã bất chấp đăng tải thông tin mua bán. Trong đó, có cả những thông tin về “suất ngoại giao”, “lốt mua nhà” với giá vài trăm, thậm chí cả tỷ đồng.
Các đơn vị này giả mạo website, tự nhận là đối tác của chủ đầu tư nhằm trục lợi bất chính. Trong đó, BIC Việt Nam đã yêu cầu Công ty Cổ phần Bất động sản MB (MB Housing) chấm dứt hành vi tư vấn, nhận cọc mua NƠXH khi chưa được sự chấp thuận của chủ đầu tư. Việc MB Housing mở văn phòng tư vấn, nhận tiền và lựa chọn căn hộ cho khách hàng mà không có sự đồng ý của BIC Việt Nam là vi phạm quy định.
Các chuyên gia cho rằng, người mua nhà cần hết sức tỉnh táo trước những lời đường mật về cái gọi là “suất ngoại giao” hay “lốt mua nhà” được đăng tải tràn lan trên mạng.
Để tránh rơi vào bẫy lừa đảo khi mua NƠXH, người dân nên tuân thủ 3 nguyên tắc: Một là, liên hệ trực tiếp với chủ đầu tư hoặc các kênh thông tin chính thức: Tránh giao dịch qua các kênh không chính thống hoặc môi giới không rõ nguồn gốc; Hai là, kiểm tra kỹ thông tin pháp lý của dự án: Đảm bảo dự án đã hoàn thiện các thủ tục pháp lý cần thiết trước khi quyết định mua; Cảnh giác với các lời mời chào “suất ngoại giao” bởi không có cá nhân hay tổ chức nào có thể đảm bảo “suất ngoại giao” hợp pháp mà không qua quy trình xét duyệt chặt chẽ từ chủ đầu tư và cơ quan quản lý Nhà nước.
Nếu phát hiện hành vi rao bán bất hợp pháp hoặc có dấu hiệu lừa đảo, người dân nên báo ngay cho cơ quan chức năng để được hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi.