Đổi mới chuỗi cung ứng chìa khoá để các nhà bán lẻ giải quyết thách thức

Theo dõi KT&TD trên

Đó là một vài thông tin khái lược trong cuộc phỏng vấn giữa tạp chí Bán lẻ châu Á (Retail Asia) với chuyên gia thị trường tiêu dùng khu vực châu Á-Thái Bình Dương của PwC, ông Michael Cheng, Thương Trường lược dịch lại nội dung cuộc phỏng vấn này.

Theo quan điểm của ông, những thay đổi chính trong hành vi của người tiêu dùng mà các nhà bán lẻ nên theo dõi chặt chẽ là gì?

Ông Michael Cheng: Người tiêu dùng phải đối mặt với những thay đổi trong mô hình và thói quen tiêu dùng của họ, từ sự phát triển của AI có tính sáng tạo đến việc thay đổi thái độ đối với sức khỏe, sự lành mạnh và tính bền vững. Rõ ràng là tài chính cá nhân hiện đóng vai trò lớn hơn trong các quyết định của người tiêu dùng cũng như gia tăng khả năng tham gia vào các hành vi mua sắm hợp lý, tiết kiệm chi phí.

Đối với những mặt hàng hoặc dịch vụ thiết yếu hơn, người tiêu dùng châu Á - Thái Bình Dương ngày càng thông minh hơn trong việc lựa chọn mua sắm. Họ rất sáng tạo trong việc tìm ra cách rẻ nhất để mua sản phẩm của thương hiệu mà họ muốn, cho dù đó là thông qua các nhóm WeChat hay các chương trình phát trực tiếp mới nhất. Không ảnh hưởng đến thương hiệu và sản phẩm mà họ mong muốn, người tiêu dùng đang đưa ra những quyết định đánh đổi khắt khe hơn và tích cực tìm kiếm các chương trình giảm giá và khuyến mãi hơn.

Một xu hướng đang ngày càng được củng cố là tình trạng bất ổn tài chính mà người tiêu dùng Trung Quốc tiếp tục cảm nhận rõ, đặc biệt là triển vọng việc làm kém lạc quan. Người tiêu dùng của nước này đã thắt lưng buộc bụng để tái cân bằng chi tiêu giữa các danh mục khác nhau. Do đó, các lựa chọn mua sắm rẻ hơn ngày càng phổ biến ở Trung Quốc.

Xu hướng đáng chú ý khác là sự hoài nghi ngày càng tăng đối với các khuyến nghị và ưu tiên thực hiện nghiên cứu độc lập. Với lượng thông tin dồi dào sẵn có trên không gian mạng, người tiêu dùng có nhiều khả năng tìm kiếm các đánh giá và phản hồi từ những khách hàng khác cũng như so sánh giá cả và tính năng giữa các sản phẩm và thương hiệu khác nhau.

Bằng việc nhấn mạnh vào sự đổi mới chuỗi cung ứng, ông dự đoán các nhà bán lẻ sẽ điều chỉnh chiến lược của họ như thế nào để giải quyết những thách thức đang gia tăng trong năm nay?

Ông Michael Cheng: Căng thẳng địa chính trị sẽ tiếp tục gây áp lực lên chuỗi cung ứng của ngành công nghiệp, ảnh hưởng đến giá cả và tính sẵn có, thúc đẩy các nhà bán lẻ tìm kiếm cơ hội đa dạng hóa nguồn cung ứng và thiết lập chuỗi cung ứng linh hoạt có thể thích ứng với điều kiện thị trường thay đổi cũng như đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

Khả năng giải quyết các điểm yếu của chuỗi cung ứng sẽ hình thành nguồn cạnh tranh mới cho các nhà bán lẻ khi họ bắt đầu nhận ra tầm quan trọng của việc nội địa hóa hoặc rút ngắn chuỗi cung ứng của mình để giảm nguy cơ gián đoạn trong khâu hậu cần hoặc vận chuyển. Tình trạng thiếu sản phẩm và giá cả tăng cao đang buộc các doanh nghiệp phải xoay trục và cung cấp các giải pháp mới để khách hàng tiếp cận sản phẩm, dịch vụ. Trong bối cảnh này, đổi mới chuỗi cung ứng sẽ là chìa khóa để giải quyết những thách thức phía trước.

Nội địa hóa, số hóa từ đầu đến cuối và nền kinh tế tuần hoàn sẽ trở thành chủ đề chính cho đổi mới chuỗi cung ứng. Đặc biệt, xu hướng sử dụng nguồn nguyên liệu tại địa phương tiếp tục thu hút sự chú ý khi các nhà sản xuất tìm cách củng cố chuỗi cung ứng thượng nguồn của họ trong khi các nhà đầu tư săn lùng các công ty có vị thế yếu hơn. Mặt khác, các mô hình AI và ngôn ngữ tự nhiên tiên tiến có tiềm năng tối ưu hóa việc quản lý chuỗi cung ứng cho các nhà bán lẻ.

Bằng cách sử dụng thuật toán học máy để phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn, chẳng hạn như dữ liệu bán hàng, hành vi của khách hàng và các yếu tố bên ngoài như thời tiết và tính thời vụ. Trong khi AI tổng hợp có thể xác định các mô hình và đưa ra dự đoán về nhu cầu trong tương lai đối với một sản phẩm cụ thể, cũng như xác định các hướng di chuyển của sản phẩm hoặc những sản phẩm có khả năng hết hạn sớm, từ đó làm giảm khả năng tồn kho quá mức và hết hàng.

Với tầm quan trọng ngày càng tăng về tính bền vững ESG, làm thế nào các nhà bán lẻ có thể tích hợp hiệu quả các cân nhắc về môi trường và xã hội vào mô hình kinh doanh của họ?

Ông Michael Cheng: Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến tiêu dùng bền vững. Để thực hiện tốt hơn các chiến lược ESG của mình, các nhà bán lẻ có thể hợp tác với các nhà cung cấp tuân thủ các tiêu chuẩn ESG nghiêm ngặt. Vấn đề ngày càng quan trọng đối với các nhà bán lẻ là ưu tiên các yếu tố ESG trong hoạt động kinh doanh và quản lý chuỗi cung ứng để duy trì tính cạnh tranh, đảm bảo tăng trưởng và thành công lâu dài.

Các thương hiệu đang tích cực đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng bằng cách áp dụng tính tuần hoàn trong chuỗi cung ứng của họ và nhận ra giá trị của tính bền vững. Thay vì xem tính bền vững chỉ là một yêu cầu "tuân thủ", các thương hiệu hiện đang tận dụng nó như một yếu tố khác biệt để tăng thêm giá trị cho sản phẩm và dịch vụ của họ.

Sự thay đổi tư duy này đã thúc đẩy sự hợp tác sáng tạo và những thay đổi mang tính chuyển đổi trong cách tiếp cận tính bền vững như một yếu tố khác biệt trong việc “gia tăng giá trị”, và phát triển tương tác trực tiếp với người tiêu dùng.

Sự đổi mới mô hình tuần hoàn đang thu hút sự chú ý trong ngành công nghiệp hàng xa xỉ, với các thương hiệu lớn đầu tư vào phân khúc cho thuê và bán lại đồ cũ sang trọng thông qua nền tảng C2C hoặc B2B2C. Ba chủ đề mới nổi, gồm thế hệ trẻ, trò chơi điện tử và sự chân thành cũng đã trở nên thiết yếu cho việc quảng bá ESG và giáo dục người tiêu dùng. Thế hệ trẻ đại diện cho nhóm người tiêu dùng mục tiêu lý tưởng để quảng bá ESG và tiêu dùng bền vững do họ rất ưa thích các sản phẩm thể hiện các giá trị bền vững có ý nghĩa.

Gamification là một cách tiếp cận hiệu quả khác để tương tác và gắn kết với người tiêu dùng bằng cách tận dụng công nghệ hỗ trợ AI để tạo ra trải nghiệm tùy chỉnh có tác động xã hội. Sự chân thành có thể được tiếp cận theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như bằng cách giảm lãng phí mua sắm và nâng cao trải nghiệm của người tiêu dùng thông qua AI, AR, VR và thậm chí cả metaverse.

Có công nghệ hoặc những cải tiến cụ thể nào mà ông tin rằng các nhà bán lẻ cần ưu tiên hơn để luôn dẫn đầu trong không gian bán lẻ kỹ thuật số vốn ngày càng phát triển mạnh mẽ?

Ông Michael Cheng: ChatGPT, cùng với các biến thể khác của AI tổng hợp, đã gây bão trên toàn thế giới và cách mạng hóa nhiều ngành công nghiệp nhờ khả năng đàm thoại tiên tiến của nó. Việc ứng dụng công nghệ chatbot tiên tiến ngày càng gia tăng đối với thị trường tiêu dùng.

Có rất nhiều cách mà các thương hiệu có thể khai thác sức mạnh của AI. Ví dụ: các hệ thống được hỗ trợ bởi AIGC có tiềm năng cách mạng hóa dịch vụ khách hàng, điều mà cho đến nay vẫn là điểm yếu đối với các thương hiệu B2C đang cố gắng cải thiện chất lượng dịch vụ và giảm chi phí trong các kênh truyền thông bên ngoài của họ. Các ứng dụng rộng rãi của AIGC không chỉ cho phép các nhà bán lẻ hợp lý hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại tần suất cao để kiểm soát chi phí tốt hơn mà còn cho phép các trường hợp sử dụng sáng tạo trong hoạt động của miền riêng tư như phát trực tiếp KOC ảo, tạo nội dung cá nhân hóa và đề xuất sản phẩm, nâng cao khả năng phản hồi của khách hàng thông qua chatbot thông minh hoặc thực hiện phân tích tình cảm để xử lý khiếu nại của khách hàng tốt hơn.

Tính tương tác có lẽ là một trong những khía cạnh giàu trí tưởng tượng nhất của công nghệ AIGC. Kết hợp với công nghệ văn bản, âm thanh và hình ảnh thông minh AI, AIGC có thể tạo ra sự tương tác theo thời gian thực giữa các nhân vật trong video và người dùng, thậm chí cả việc sử dụng KOC ảo một cách sáng tạo để bán sản phẩm thông qua phát trực tiếp.

Mặt khác, làn sóng Metaverse đã tràn vào Trung Quốc và những gã khổng lồ công nghệ hàng đầu như ByteDance, Tencent và Baidu đang thử nghiệm các ứng dụng kiểu metaverse, đăng ký nhãn hiệu cho các thuật ngữ liên quan đến metaverse và đầu tư vào ngành VR/AR.

Một trong những nghiên cứu của PwC đã chỉ ra rằng, đối với nhiều người tiêu dùng Trung Quốc, các hoạt động liên quan đến metaverse vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm hoặc áp dụng sớm, mặc dù họ có được nhận thức rõ hơn và tham gia tích cực vào Metaverse so với các đối tác toàn cầu của họ. Trong khi đó, các thương hiệu xa xỉ lại đi đầu trong việc định hình tương lai ngành thời trang. Những thương hiệu này đang khám phá tiềm năng của metaverse để tạo ra các nguồn doanh thu mới và mang lại trải nghiệm phong phú cho khách hàng.

Xem xét những thách thức kinh tế toàn cầu gần đây, ông hình dung những thách thức này tác động như thế nào đến lĩnh vực bán lẻ ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương? Ông có đề xuất những chiến lược nào để các nhà bán lẻ không chỉ phục hồi mà còn phát triển mạnh trong giai đoạn sau phục hồi?

Ông Michael Cheng: 45% CEO được hỏi trong Khảo sát CEO toàn cầu thường niên lần thứ 27 của PwC, cho biết họ dự đoán nền kinh tế toàn cầu sẽ suy yếu vào năm 2024. Nền kinh tế toàn cầu hiện đang đè nặng lên chi tiêu cho các mặt hàng không thiết yếu, xét đến tình hình kinh tế hiện tại.

Mặt khác, sự cạnh tranh đang trở nên gay gắt hơn do người tiêu dùng Trung Quốc háo hức quay lại các thói quen trước đại dịch, bao gồm cả việc mua sắm và du lịch tại cửa hàng. Nó xoay quanh khả năng của các thương hiệu trong việc mang lại trải nghiệm vượt trội cho khách hàng và quản lý các điểm cản trở khác nhau trong quá trình mua hàng, cả trực tuyến và ngoại tuyến.

Sự phục hồi của các hoạt động du lịch và văn hóa cũng mang lại cơ hội lớn cho ngành du lịch, khách sạn và bán lẻ. Các nhà bán lẻ có thể tận dụng xu hướng này bằng cách phát triển các chiến dịch tiếp thị có mục tiêu và đưa ra các chương trình khuyến mãi, giảm giá hấp dẫn để lôi kéo khách hàng mua các sản phẩm và dịch vụ liên quan đến du lịch. Ngoài ra, họ có thể tập trung vào việc tăng cường sự hiện diện trực tuyến và khả năng thương mại điện tử để phục vụ số lượng người tiêu dùng ngày càng tăng thích đặt chuyến du lịch, biểu diễn văn hóa và mua các sản phẩm liên quan trực tuyến.

Các nhà bán lẻ cũng có thể thực hiện những bước đi táo bạo hơn để trẻ hóa hình ảnh và xây dựng mô hình kinh doanh hướng đến tăng trưởng bền vững trong bối cảnh cạnh tranh. Các nhà bán lẻ cũng có thể vạch ra những con đường mới để đạt được sự tăng trưởng và thành công bền vững bằng cách khai thác sức mạnh của việc kể câu chuyện thương hiệu.

Các cách tiếp cận thành công có thể bao gồm việc giảm khoảng cách giữa trải nghiệm về giá để thúc đẩy lòng trung thành với thương hiệu và tạo ra một con đường ít trở ngại nhất để giải quyết các xung đột khác nhau, trong khi vẫn cân bằng chi phí và lợi ích.

Minh Đức