Matcha: Từ thức uống thời thượng đến "ngôi vương" mới của thị trường F&B Việt Nam
Thị trường đồ uống Việt Nam, vốn nổi tiếng với sự đa dạng và luôn biến đổi, vừa chứng kiến một cuộc "đổi ngôi" ngoạn mục. Matcha, từ một nguyên liệu quen thuộc trong văn hóa trà đạo Nhật Bản, đã vươn lên trở thành "ngôi sao" mới, lấn át cả trà đậm vị, xu hướng từng "làm mưa làm gió" trong năm 2023.
Matcha: Từ thức uống "sang chảnh" đến trào lưu đại chúng
Hành trình "xâm chiếm" thế giới của matcha bắt đầu từ những quán cà phê sang trọng ở New York (Mỹ) khoảng 10 năm trước. Không lâu sau, trào lưu này lan rộng đến Los Angeles, London, Sydney, Hong Kong... và dần trở thành một hiện tượng toàn cầu.
Những người nổi tiếng như Gwyneth Paltrow, Jessica Alba, Kylie Jenner, Bella Hadid... đã góp phần "lăng xê" matcha khi công khai bày tỏ sự yêu thích với loại bột trà xanh mịn màng này. Matcha không chỉ là một thức uống, mà còn là một biểu tượng của lối sống lành mạnh, thời thượng.
Tại Việt Nam, matcha xuất hiện từ năm 2010, nhưng phải đến năm 2024, nhờ "cơn sốt" nước dừa kem matcha Thái Lan (matcha coco), matcha mới thực sự bùng nổ, trở thành một trào lưu được giới trẻ "săn đón".

Báo cáo thị trường F&B 2024: Matcha "lên ngôi", trà đậm vị "hạ nhiệt"
Báo cáo Thị trường Kinh doanh Ẩm thực năm 2024 của iPOS.vn đã ghi nhận sự "thay ngôi đổi chủ" này. Trong khi 52,8% doanh nghiệp F&B thừa nhận không chạy theo bất kỳ "trend" ẩm thực nào, thể hiện sự thận trọng trong việc đầu tư vào các xu hướng mới, thì matcha lại nổi lên như một ngoại lệ.
Có đến 29,6% doanh nghiệp F&B lựa chọn đồ uống matcha là xu hướng đáng chú ý trong năm 2024. Điều này cho thấy sức hút mạnh mẽ của matcha đối với cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Trong khi đó, trà đậm vị, xu hướng "hot" của năm 2023, lại có dấu hiệu "hạ nhiệt", khi tỷ lệ doanh nghiệp lựa chọn giảm xuống còn 21,4%. Rõ ràng, thị hiếu của người tiêu dùng luôn thay đổi, và các doanh nghiệp F&B cần phải liên tục cập nhật để không bị bỏ lại phía sau.
Vì sao matcha lại "gây sốt"?
Sức hút của matcha không chỉ đến từ vẻ ngoài bắt mắt, màu xanh lá cây tươi mát, mà còn từ hương vị đặc trưng và những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.
Nhiều người tiêu dùng cho rằng, matcha "chuẩn vị" phải được làm từ bột trà xanh Nhật Bản. Lý do là bởi bột trà xanh Nhật Bản có hương vị đậm đà, thơm ngon, và chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao, tốt cho sức khỏe. Thậm chí, nhiều người sẵn sàng trả thêm 10.000-20.000 đồng để được thưởng thức ly matcha pha chế từ loại bột trà xanh "xịn" này.
Một điểm cộng nữa của matcha là caffeine trong matcha được giải phóng chậm hơn so với cà phê, giúp cơ thể tỉnh táo lâu hơn mà không gây cảm giác bồn chồn, mất ngủ.
Không chỉ dừng lại ở thức uống, matcha còn "len lỏi" vào thị trường bánh ngọt, tạo nên một "cơn sốt" không hề nhỏ. Từ bánh sừng trâu matcha, bánh kem matcha, bánh mochi matcha, đến các loại kem, chè, thạch matcha... đâu đâu cũng thấy sự hiện diện của "nàng thơ" trà xanh này.
Sự đa dạng trong ứng dụng của matcha cho thấy tiềm năng phát triển to lớn của nó trong thị trường F&B Việt Nam.

"Cơn khát" matcha và hệ lụy: Giá matcha Nhật Bản tăng vọt
Sức hút của matcha không chỉ giới hạn ở Việt Nam, mà còn lan rộng trên toàn cầu. Điều này đã dẫn đến một hệ lụy: "cơn khát" matcha đang đẩy giá nguyên liệu này lên cao, đặc biệt là matcha có nguồn gốc từ Nhật Bản, nơi được mệnh danh là "thủ phủ" của matcha.
Theo dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản, giá trị xuất khẩu trà xanh của Nhật Bản, bao gồm cả matcha, trong năm 2024 đã đạt mức cao nhất mọi thời đại, 36,4 tỷ yen (244 triệu USD), tăng khoảng 25% so với năm 2023.
"Cơn sốt" matcha tại Việt Nam và trên thế giới cho thấy sức hút mạnh mẽ của loại nguyên liệu này. Tuy nhiên, liệu đây có phải là một xu hướng bền vững, hay chỉ là một "cơn sốt" nhất thời?
Để trả lời câu hỏi này, cần có thời gian và sự quan sát thị trường. Tuy nhiên, với những lợi ích về sức khỏe, hương vị đặc trưng, và khả năng ứng dụng đa dạng, matcha có nhiều tiềm năng để trở thành một nguyên liệu "chủ lực" trong ngành F&B, chứ không chỉ là một "trend" chóng tàn.
Các doanh nghiệp F&B Việt Nam cần phải nắm bắt xu hướng này, đầu tư vào nghiên cứu và phát triển các sản phẩm từ matcha, đồng thời đảm bảo nguồn cung nguyên liệu ổn định và chất lượng. Bên cạnh đó, việc xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, và tạo ra những trải nghiệm độc đáo cho khách hàng cũng là những yếu tố quan trọng để thành công trong "cuộc chơi" matcha này.
Bảo Anh