Gỡ bỏ hơn 33.000 hàng giả, hàng nhái trên các sàn thương mại điện tử
Từ đầu năm đến nay, Bộ Công Thương đã phối hợp với các sàn thương mại điện tử yêu cầu gỡ bỏ hơn 33.000 sản phẩm vi phạm là hàng giả, hàng nhái và xử lý hơn 11.000 gian hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Đây được xem là một trong những nỗ lực mạnh mẽ nhất của cơ quan quản lý trong việc làm lành mạnh môi trường thương mại số đang ngày càng phát triển.
Ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) thông tin như trên tại họp báo thường kỳ chiều 19/6. Tuy vậy, ông Ninh khẳng định, không phải mọi thứ trên sàn thương mại điện tử đều là giả.
Cũng theo ông Ninh, trong Luật Thương mại điện tử mới, dự kiến sẽ đưa vào rất nhiều quy định để bảo vệ người tiêu dùng, trong đó đáng chú ý là việc định danh người bán giúp truy vết nguồn gốc.
“Thời gian qua trên các sàn thương mại điện tử, khi shop online bị phát hiện vi phạm, họ sẽ đóng cửa để mở shop khác. Song nếu định danh người bán sẽ biết được người đó là ai, từ đó tạo thuận lợi cho công tác bảo vệ người tiêu dùng, truy suất nguồn gốc cũng như truy thu thuế nếu có liên quan”, ông Ninh nói.

Ngoài ra, trong luật mới sẽ yêu cầu các sàn thương mại điện tử phát huy hơn nữa trách nhiệm rà soát, sàng lọc hàng giả, hàng nhái.
Bên cạnh đó sẽ yêu cầu các sàn thương mại điện tử xuyên biên giới đăng ký pháp nhân hoặc ủy quyền cho một pháp nhân tại Việt Nam để thực thi hoạt động bảo vệ người tiêu dùng trong trường hợp tranh chấp cũng như phát hiện bán hàng giả, hàng nhái.
“Các pháp nhân đại diện hay uỷ quyển này sẽ phải chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý nhà nước và người tiêu dùng về các sản phẩm bán ra”, ông Ninh thông tin.
Bộ Công Thương cho biết sẽ triển khai nhiều giải pháp để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Cụ thể là: hoàn thiện thể chế; tăng cường áp dụng công nghệ mới như AI, blockchain…giúp truy xuất nguồn gốc hàng hoá, rà soát hàng giả, hàng nhái; tăng cường tuyên truyền để người dân phân biệt hàng giả, hàng nhái trên môi trường mạng.
“Không thể có hàng hiệu giá 15.000 - 20.000 đồng ở trên mạng. Nếu không có người mua sẽ không có người bán. Nên người dân có ý thức tốt sẽ loại bỏ được hàng giả, hàng nhái trên môi trường mạng”, ông Hoàng Ninh nói.
Cuối cùng là biện pháp tăng cường hợp tác song phương, đa phương để giải quyết tranh chấp, xử lý những đơn vị không có pháp nhân tại Việt Nam.
Nói thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: Khi có thông tin phản ánh, các chủ sàn thương mại điện tử phải có trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý thị trường để xử lý ngay. Cách thức xử lý phải nhanh có thể là gỡ bỏ, thậm chí trục xuất ra khỏi sàn, không để tình trạng “ve sầu thoát xác” để quay lại sàn.
Thứ trưởng Tân cho biết tất cả cơ quan chức năng đang thực hiện cao điểm chống hàng gian, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. "Riêng ngành Công Thương đang tiến hành thu thập số liệu. Đánh giá tình hình chung, đợt ra quân này có tác động rất lớn, tạo niềm tin trở lại với người tiêu dùng. Điều quan trọng nhất là tạo niềm tin với người tiêu dùng, đồng thời tạo niềm tin với người sản xuất, kinh doanh chân chính", ông Tân nói.
Việc Bộ Công Thương yêu cầu gỡ bỏ hàng chục nghìn sản phẩm vi phạm trong chưa đầy nửa năm cho thấy mức độ nguy hiểm và lan rộng của hàng giả trong môi trường số. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước khởi đầu. Để xây dựng một môi trường thương mại điện tử minh bạch, an toàn, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý - doanh nghiệp - nền tảng - người tiêu dùng, cùng với việc hoàn thiện hành lang pháp lý phù hợp với xu thế số hóa.
Theo các chuyên gia, hàng giả trên sàn thương mại điện tử không chỉ đánh lừa người tiêu dùng mà còn làm méo mó môi trường cạnh tranh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các thương hiệu uy tín và doanh nghiệp làm ăn minh bạch.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà, chuyên gia pháp lý về sở hữu trí tuệ, nhận định: “Việc kiểm soát hàng giả không thể chỉ trông chờ vào công cụ kỹ thuật, mà cần có cơ chế ràng buộc trách nhiệm pháp lý rõ ràng giữa sàn và người bán. Ngoài ra, người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức và kỹ năng nhận diện hàng kém chất lượng”.