Trái phiếu ngân hàng được đề xuất bảo lãnh như gửi tiết kiệm
Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt nam (VAFI) vừa gửi “Đề xuất các giải pháp tăng cường huy động vốn dài hạn cho nền kinh tế với lãi suất huy động giảm mạnh” tới Thủ tướng Chính phủ, Bộ tài chính và Ngân hàng Nhà nước.
Theo đó, một trong những nội dung đáng chú ý là VAFI kiến nghị xây dựng các loại trái phiếu do các ngân hàng kinh doanh hiệu quả, tình hình tài chính lành mạnh phát hành và được Ngân hàng Nhà nước bảo lãnh thanh toán.
Loại trái phiếu này sẽ phải có các đặc tính gồm: luôn hội đủ các điều kiện niêm yết trên sàn HOSE; có tỷ suất lợi nhuận tương đối, tỷ lệ nợ xấu thấp và Ngân hàng Nhà nước cần quy định tỷ lệ, khối lượng phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân. Tất cả những điều này là để đảm bảo trong mọi tình huống, các ngân hàng luôn có đủ khả năng thanh toán lãi và vốn gốc mua trái phiếu cho các nhà đầu tư cá nhân.
Theo VAFI, qui định trên để bảo đảm rằng trong mọi tình huống thì các ngân hàng thương mại có đủ khả năng thanh toán lãi và vốn gốc mua trái phiếu cho các nhà đầu tư cá nhân.
Ngoài ra, VAFI cho rằng, cần có qui định cho phép ngân hàng nhà nước bảo lãnh loại trái phiếu này khi phát hành cho nhà đầu tư cá nhân vì từ trước tới nay hệ thống ngân hàng thương mại luôn dễ dàng huy động tiền gửi ở các kỳ hạn ngắn hạn từ khu vực dân cư, kể cả các ngân hàng yếu kém thua lỗ.
Tuy nhiên, việc huy động tiền gửi ở các kỳ dài hạn là khó khăn (trên 1 năm) mặc dù lãi suất huy động dài hạn cao hơn nhiều so với lãi suất tiền gửi ngắn hạn. Nguyên nhân do nhà đầu tư sợ rủi ro về tỷ giá, về lạm phát, về biến động kinh tế vỹ mô và về tính thanh khoản vô cùng thấp. Khi gửi tiền ở kỳ dài hạn nếu cần rút tiền thì nhà đầu tư phải chấp nhận mất lãi tiết kiệm.
Do đó, đang tồn tại bất lợi là hệ thống ngân hàng thương mại thường sử dụng vốn huy động ngắn hạn để cho vay dài hạn, khiến lãi suất cho vay dài hạn luôn cao.
Vì những vấn đề kể trên, hệ thống ngân hàng thương mại thường phải sử dụng vốn huy động ngắn hạn để cho vay dài hạn, dẫn đến lãi suất cho vay dài hạn luôn ở mức cao.
"Nếu Nhà nước bảo lãnh, VAFI tin rằng sẽ có lượng tiền khổng lồ đầu tư vào trái phiếu ngân hàng, vì người dân hiểu rằng đầu tư vào trái phiếu có mức lãi suất cao hơn tiền gửi ngắn hạn, trái phiếu niêm yết có tính thanh khoản cao và lại được Nhà nước bảo lãnh thanh toán", Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam nhấn mạnh.
Ngoài ra, văn bản cũng đề cập đến việc cần tạo lập khung pháp lý gần như tuyệt đối an toàn cho nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường trái phiếu.
Tiến Hoàng