HoREA đề xuất giải pháp thúc đẩy giải ngân gói 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội
HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét bổ sung đối tượng là người mua nhà ở thương mại giá vừa túi tiền từ 3,5 tỷ đồng/căn trở xuống (khoảng 35 triệu đồng/m2) được tiếp cận gói tín dụng 120.000 tỷ đồng.
Vì đâu gói 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội giải ngân ì ạch?
Như báo chí đã thông tin, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) yêu cầu Agribank, BIDV, Vietcombank và Vietinbank khẩn trương thực hiện gói tín dụng 120.000 tỷ đồng từ ngày 1/4/2023.
Tuy nhiên, tại Hội nghị đẩy mạnh triển khai Chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay NƠXH, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư do NHNN tổ chức ngày 12/3, ông Nguyễn Xuân Bắc, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng (NHNN) thông tin về kết quả triển khai Chương trình 120.000 tỷ đồng cho thấy tiến độ giải ngân còn chậm.
Theo ông Nguyễn Xuân Bắc, đến nay có 28/63 UBND tỉnh gửi văn bản hoặc công bố trên cổng thông tin điện tử về danh mục dự án tham gia chương trình với 68 dự án. Trong đó một số tỉnh đã công bố nhiều dự án là Hà Nội (6 dự án), TPHCM (6 dự án), Bắc Ninh (6 dự án), Bình Định (5 dự án)... Trong 68 dự án thuộc 28 tỉnh, thành phố, có 30 dự án có nhu cầu vay vốn, các dự án còn lại không có nhu cầu vay vốn do đã hoàn thành hoặc đã thu xếp nguồn vốn khác.
Tại hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng là nguồn vốn của các ngân hàng thương mạ vì vậy, quan điểm cho vay, giải ngân là đúng mục tiêu, đúng đối tượng của gói hỗ trợ này, hướng tới nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở cho công nhân, người có thu nhập thấp cho nên không giải ngân thật gấp, thật nhanh. "Nhưng những dự án đủ điều kiện phải được giải ngân ngay”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Nói về nguyên nhân khiến gói tín dụng ưu đãi này có một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện là là nguồn cung NƠXH còn hạn chế. Các tổ chức tín dụng qua tiếp cận, thẩm định các dự án nhận thấy một số dự án còn gặp vướng mắc về mặt pháp lý, về giải phóng mặt bằng, về thủ tục tính tiền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất… Nhiều dự án đang thi công phần móng hoặc đang trong giai đoạn lựa chọn nhà thầu, chưa khởi công, đang giải phóng mặt bằng nên chưa đủ điều kiện mở bán sản phẩm.
Trong số 30 dự án có nhu cầu vay vốn, các ngân hàng thương mại đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền cam kết là khoảng 7.000 tỷ đồng.
Tại hội nghị, các doanh nghiệp đã đưa ra nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án NƠXH cũng như gói tín dụng 120.000 tỷ đồng do quá trình thẩm định hiệu quả của dự án khiến việc giải ngân chậm. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp có chung nỗi lo lãi suất cho vay của gói 120.000 tỷ đồng còn cao từ 7 - 8,2%/năm khiến các doanh nghiệp không mấy mặn mà với việc vay vốn.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, Bộ Xây dựng đang đề nghị các địa phương báo cáo về việc thực hiện gói ưu đãi 120.000 tỷ đồng để tìm ra các khó khăn cùng tháo gỡ giải quyết. Đồng thời, Bộ sẽ trao đổi với NHNN để rà soát xem trong quá trình vay vốn chủ đầu tư, người mua nhà gặp phải những khó khăn để cùng tháo gỡ.
Theo thống kê của NHNN, hiện tại BIDV đã giải ngân cho 3 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Phú Thọ, Thanh Hóa và Bình Dương với số tiền là 95,7 tỷ đồng. Vietinbank đã giải ngân cho 1 chủ đầu tư dự án tại tỉnh An Giang với số tiền là 128,6 tỷ đồng và cho người mua nhà tại 1 dự án với số tiền là 0,4 tỷ đồng. Agribank đã giải ngân cho 4 chủ đầu tư dự án tại các tỉnh Bắc Ninh, Quảng Ninh và Kiên Giang với số tiền là 415,7 tỷ đồng và cho người mua nhà tại 2 dự án với số tiền là 5,7 tỷ đồng.
Tại Hội nghị triển khai Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030" trong năm 2024 diễn ra ngày 22/2 vừa qua, NHNN đã đề xuất để đẩy mạnh Chương trình 120.000 tỷ đồng, cần có sự vào cuộc đồng bộ của hệ thống chính trị, các Bộ, ngành, địa phương quyết liệt đẩy nhanh tiến độ triển khai Đề án xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ, từ đó tạo ra các dự án nhà ở để các ngân hàng thương mại xem xét cho vay.
Đồng thời, kiến nghị các Bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn pháp lý, trình tự thủ tục đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, tăng nguồn cung cho phân khúc bất động sản này.
NHNN kiến nghị UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương công bố danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư.
Đồng thời, yêu cầu các chủ đầu tư dự án khẩn trương hoàn thiện các thủ tục pháp lý để triển khai dự án, trường hợp có khó khăn, vướng mắc thì cần kịp thời báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền để tháo gỡ, đồng thời nâng cao năng lực tài chính, năng lực thi công để đảm bảo tiến độ triển khai dự án, phấn đấu đạt mục tiêu đề ra tại Đề án theo đúng tiến độ.
Đề xuất người mua nhà dưới 3,5 tỷ đồng được vay gói 120.000 tỷ đồng
Mới đây, tại hội nghị do Thủ tướng Chính phủ chủ trì sáng ngày 14/3, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), chia sẻ nhiều vấn đề bất cập của thị trường bất động sản hiện nay và đề xuất một số giải pháp.
Ông Châu cho rằng Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đổi mới cách làm là ngay từ đầu năm nay thông qua việc giao toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 cho tất cả các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tạo điều kiện chủ động cho các tổ chức tín dụng.
Đồng thời, NHNN đã khẳng định các mức lãi suất điều hành thời gian tới vẫn sẽ được giữ nguyên nhằm tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp, góp phần hỗ trợ nền kinh tế và gia hạn Thông tư số 02/2023/TT-NHNN về cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ để hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua khó khăn.
"Các cơ chế, giải pháp điều hành nói trên sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng tín dụng vững chắc hơn trong năm 2024", ông Châu đánh giá.
Đối với lĩnh vực bất động sản, Hiệp hội đề nghị các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án để đủ điều kiện tiếp cận tín dụng, đi đôi với thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng bất động sản.
Trong đó, trọng tâm là tạo điều kiện tiếp cận tín dụng cho người mua nhà ở thương mại giá vừa túi tiền từ 3,5 tỷ đồng/căn trở xuống (khoảng 35 triệu đồng/m2) và hỗ trợ người mua, thuê mua nhà ở xã hội với một số giải pháp.
Thứ nhất, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tập trung tháo gỡ vướng mắc pháp lý cho các dự án bất động sản để đủ điều kiện tiếp cận tín dụng và ông Châu đánh giá "đây là giải pháp phi tín dụng hiệu quả nhất để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng trong năm 2024".
Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đang xem xét khả năng trình Quốc hội xem xét có thể cho phép áp dụng sớm Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 thay vì có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Đặc biệt, việc xây dựng Đề án thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất đối với đất khác và thí điểm tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập nếu được thông qua sẽ tháo gỡ được vướng mắc pháp lý cho nhiều dự án bất động sản. Từ đó, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp bất động sản tiếp cận tín dụng thuận lợi hơn và giúp cho các ngân hàng thương mại thuận lợi trong việc xét duyệt cho vay.
Hiệp hội đề nghị các Bộ, ngành khẩn trương hoàn thiện khoảng 25 dự thảo Nghị định, Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thực hiện các Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Các tổ chức tín dụng bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất, sát với thực tiễn.
Thứ hai, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, các địa phương để xem xét tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trên địa bàn trên cơ sở phân loại từng nhóm vướng mắc để có thể áp dụng tương tự cho các địa phương, qua đó tái khởi động lại các dự án và doanh nghiệp đủ điều kiện để tiếp cận tín dụng.
Cuối cùng, trách nhiệm của các doanh nghiệp bất động sản là phải nỗ lực tái cấu trúc, tái cơ cấu đầu tư, tái cơ cấu sản phẩm nhà ở hướng về nhu cầu thực của thị trường là loại nhà ở giá vừa túi tiền, nhà ở xã hội, phấn đấu đưa ra giá bán nhà ở hợp lý và hợp tác với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để cùng tháo gỡ khó khăn.
Hồng Quang