VinaCapital dự báo xuất khẩu Việt Nam có thể phục hồi vào quý IV/2023
Một trong những động lực tăng trưởng GDP Việt Nam là xuất khẩu đang chịu nhiều tác động tiêu cực trong năm 2023 và trải qua đợt sụt giảm kéo dài nhất trong hơn một thập kỷ qua. Hoạt động xuất khẩu suy yếu kéo theo sản xuất trong nước giảm giảm 10% so với cùng kỳ năm trước.
Theo báo cáo của VinaCapital, các tập đoàn đa quốc gia đã cắt giảm nhập khẩu, trong đó có đơn đặt hàng tại các nhà máy Việt Nam, dẫn đến xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đã giảm hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái trong 7 tháng đầu năm 2023, sau khi tăng mạnh hơn 20% trong 7 tháng đầu năm 2022.
Lượng hàng tồn kho của các nhà bán lẻ tại Mỹ vẫn tăng khoảng 5% so với cùng kỳ năm trước, như có thể thấy ở trên, nhưng lượng hàng tồn kho đối với các sản phẩm "Made in Vietnam" như hàng điện tử gia dụng và hàng may mặc theo ước tính của VinaCapital là không thay đổi so với cùng kỳ năm trước.
Ông Michael Kokalari, CFA - Giám đốc phòng Phân tích kinh tế vĩ mô và Nghiên cứu thị trường VinaCapital trong bài phân tích mới đây đã nhấn mạnh, có nhiều dấu hiệu cho thấy xuất khẩu của Việt Nam vốn đã giảm 10% so với cùng kỳ năm trước trong 7 tháng đầu năm 2023 sẽ phục hồi vào quý 4 và trở lại mức tăng trưởng 8-9% vào năm sau đối với ngành sản xuất. Điều này thúc đẩy tăng trưởng GDP phục hồi từ dưới 5% lên 6,5% trong năm 2023.
Xuất khẩu hồi phục sẽ thúc đẩy tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng từ 6% trong năm 2023 lên hơn 20% trong năm 2024 - yếu tố này sẽ hỗ trợ VN-Index trong những tháng tiếp theo.
Báo cáo của VinaCapital chỉ ra rằng hơn một nửa giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ là các sản phẩm công nghệ cao (hàng điện tử tiêu dùng, điện thoại thông minh), các sản phẩm may mặc và giày dép, còn lại là các sản phẩm khác như nội thất và nông sản.
Đầu năm 2023, doanh số bán hàng toàn cầu của máy tính cá nhân giảm hơn 30% so với cùng kỳ năm trước (xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao của Việt Nam giảm hơn 10% trong nửa đầu năm 2023), nhưng sự sụt giảm doanh số bán hàng đối với mặt hàng máy tính cá nhân và hàng điện tử tiêu dùng đã kết thúc - theo lời các điều hành cấp cao của Walmart. Họ cũng chỉ ra doanh số bán hàng sản phẩm điện tử tiêu dùng gần đây của Walmart đã “cải thiện một cách khiêm tốn”.
Do đó, xuất khẩu các mặt hàng điện tử của Việt Nam đã tăng mạnh, từ mức giảm 3% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 6, lên mức tăng trưởng 28% trong tháng 7. Đây là yếu tố chính thúc đẩy sự phục hồi xuất khẩu của Việt Nam vào tháng trước và giúp đẩy mạnh kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam lên hơn 30 tỷ USD lần đầu tiên trong năm nay.
Nỗ lực giảm hàng tồn kho của các công ty như Walmart và các công ty khác làm cho xuất khẩu của Việt Nam giảm mạnh trong giai đoạn nửa đầu năm nay, nhưng việc này đang gần kết thúc và xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đã tăng mạnh vào tháng 7 vừa qua, đạt mức tăng gần 7% so với tháng 6.
Do đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đã cải thiện đáng kể, từ mức giảm 26% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 6, còn 14% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 7. Điều này góp phần làm cho tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam phục hồi, từ mức giảm 12% so với cùng kỳ năm trước trong nửa đầu năm 2023, còn giảm 2% trong tháng 7.
Ngoài sự phục hồi xuất khẩu sang thị trường Mỹ do chu kỳ hàng tồn kho đã chạm đáy, Việt Nam cũng đang hưởng lợi từ việc các tập đoàn đa quốc gia chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. Điều này giải thích tại sao xuất khẩu của Việt Nam chỉ giảm 2% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 7, cao hơn nhiều so với mức giảm 15% của Trung Quốc, 16% của Hàn Quốc và 10% của Đài Loan.
Tất cả các nhà xuất khẩu tại châu Á đều được hưởng lợi ở mức độ nào đó từ việc chu kỳ hàng tồn kho tại Mỹ chạm đáy, nhưng Việt Nam là quốc gia duy nhất tại châu Á hưởng lợi đáng kể từ việc nhiều nhà máy mới được thành lập. Trong khi đó, dòng vốn FDI vào Trung Quốc đã đạt mức thấp kỷ lục trong quý 2 vừa qua.
VinaCapital kỳ vọng hoạt động sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam sẽ phục hồi hoàn toàn vào năm 2024 (trở lại mức tăng trưởng 8-9% đối với ngành sản xuất). Điều này sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP phục hồi từ dưới 5% năm 2023 lên 6,5% trong năm sau.
Tiến Hoàng