Trái phiếu doanh nghiệp sôi động, áp lực đáo hạn tăng
Hơn 11.000 tỷ đồng trái phiếu được phát hành trong 5 ngày, nhưng thị trường vẫn đứng trước thách thức lớn về đáo hạn, đặc biệt với nhóm bất động sản.
Doanh nghiệp ồ ạt phát hành, ngân hàng dẫn đầu mua lại trước hạn
Trong tuần từ 14–18/7, thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) chứng kiến 7 đợt phát hành mới với tổng giá trị lên đến 11.160 tỷ đồng – theo báo cáo từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA). Con số này nâng tổng giá trị phát hành từ đầu năm 2025 đến nay lên gần 281.000 tỷ đồng, cho thấy sức hút mạnh mẽ của kênh huy động vốn trung và dài hạn này.
Đáng chú ý, phần lớn các đợt phát hành vẫn là hình thức riêng lẻ, chiếm tới hơn 90% tổng lượng phát hành với 213 đợt, tương ứng 252.874 tỷ đồng. Trong khi đó, chỉ có 14 đợt phát hành ra công chúng với tổng giá trị hơn 27.900 tỷ đồng, chiếm chưa đến 10%. Việc phát hành riêng lẻ tiếp tục là lựa chọn chủ đạo của các doanh nghiệp do thủ tục đơn giản và linh hoạt hơn trong cấu trúc trái phiếu.
Song song với hoạt động phát hành, thị trường cũng ghi nhận sự sôi động ở chiều mua lại trái phiếu trước hạn. Trong tuần, các doanh nghiệp đã mua lại tổng cộng 1.355 tỷ đồng trái phiếu. Tính chung 7 tháng đầu năm, khối lượng mua lại trước hạn đã đạt 129.521 tỷ đồng – tăng mạnh 44,6% so với cùng kỳ năm trước.
Các ngân hàng thương mại tiếp tục là nhóm thực hiện mua lại nhiều nhất, chiếm khoảng 59,7% tổng giá trị – tương đương 77.314 tỷ đồng. Việc chủ động mua lại giúp các tổ chức tín dụng quản lý hiệu quả hơn rủi ro thanh khoản, đặc biệt trong bối cảnh áp lực điều tiết vốn ngắn hạn đang gia tăng.
Áp lực đáo hạn trái phiếu dồn về cuối năm, bất động sản “nóng” trở lại
Mặc dù thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang phục hồi khá rõ nét, nhưng những thách thức phía trước vẫn rất lớn, đặc biệt là áp lực đáo hạn trong nửa cuối năm. Dự báo trong thời gian tới, tổng giá trị trái phiếu đến hạn sẽ lên đến 120.933 tỷ đồng – một con số không nhỏ nếu so với khả năng trả nợ và tái cơ cấu vốn của nhiều doanh nghiệp.
Đáng lo ngại nhất là nhóm bất động sản, với tổng giá trị đáo hạn lên tới 62.813 tỷ đồng, chiếm 51,9% toàn thị trường. Đây là nhóm vốn đã gặp nhiều khó khăn trong việc xoay vòng vốn, nhất là sau giai đoạn siết tín dụng và thanh lọc thị trường từ năm 2022–2023. Việc khối này đứng đầu về lượng đáo hạn sẽ là phép thử thực sự cho sức chịu đựng tài chính của các doanh nghiệp bất động sản trong thời gian tới.
Xếp sau là nhóm ngân hàng, với 33.281 tỷ đồng trái phiếu sẽ đáo hạn, chiếm 27,5% tổng lượng. Dù đây là nhóm có năng lực tài chính mạnh hơn, nhưng việc xử lý nợ đáo hạn trong bối cảnh điều kiện thị trường còn nhiều bất định vẫn đặt ra yêu cầu cao về quản trị rủi ro và cân đối dòng tiền.
Trên thị trường thứ cấp, thanh khoản trái phiếu doanh nghiệp có dấu hiệu chững lại. Giá trị giao dịch bình quân mỗi ngày trong tuần qua đạt 5.087 tỷ đồng, giảm 12,1% so với tuần trước đó. Dù vậy, tính từ đầu năm 2025, tổng giá trị giao dịch vẫn đạt gần 697.000 tỷ đồng – một con số cho thấy nhà đầu tư vẫn duy trì sự quan tâm, đặc biệt với các mã trái phiếu của doanh nghiệp tài chính và hạ tầng có uy tín cao.
Kỳ vọng cải thiện minh bạch và quản trị rủi ro
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang cho thấy những tín hiệu phục hồi tích cực cả về phát hành lẫn giao dịch, dù vẫn còn đó áp lực về đáo hạn và niềm tin của nhà đầu tư. Để phát triển bền vững hơn, yêu cầu đặt ra là phải nâng cao minh bạch thông tin, cải thiện năng lực đánh giá tín nhiệm và giám sát rủi ro.
Các biện pháp hỗ trợ như thúc đẩy công bố thông tin theo chuẩn mực quốc tế, tăng cường kiểm tra đối với các đợt phát hành riêng lẻ, hay nâng chuẩn xếp hạng tín nhiệm đang được kỳ vọng sẽ tạo dựng lại niềm tin, đặc biệt trong các lĩnh vực nhạy cảm như bất động sản.
Trong dài hạn, trái phiếu doanh nghiệp vẫn là kênh huy động vốn không thể thiếu cho nền kinh tế. Tuy nhiên, để kênh dẫn vốn này phát triển hiệu quả và an toàn, việc cải cách thể chế, nâng cao năng lực giám sát và phát triển thị trường thứ cấp minh bạch là điều kiện tiên quyết.
BN
