Thức ăn đường phố: Tiện lợi, rẻ nhưng ẩn chứa nỗi lo an toàn thực phẩm
Thức ăn đường phố (TĂĐP) từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam. Với ưu điểm tiện lợi, nhanh chóng và giá cả phải chăng, TĂĐP được đông đảo người dân lựa chọn, đặc biệt là học sinh, sinh viên, công nhân và những người có thu nhập thấp.
Tuy nhiên, đằng sau sự hấp dẫn của những món ăn, thức uống thơm ngon, bắt mắt đó là những nỗi lo không hề nhỏ về vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP).
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mất ATTP trong TĂĐP là sự thiếu kiểm soát và quản lý chặt chẽ từ các cơ quan chức năng. Nhiều người bán hàng rong không có giấy phép kinh doanh, không được trang bị kiến thức về vệ sinh an toàn thực phẩm, cũng như không có ý thức tuân thủ các quy định về ATTP. Họ thường sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng, thậm chí là nguyên liệu bẩn, ôi thiu để chế biến thức ăn.

Bên cạnh đó, điều kiện chế biến và bảo quản TĂĐP cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Nhiều quán ăn đường phố không có hệ thống xử lý nước thải, rác thải hợp vệ sinh, gây ô nhiễm môi trường xung quanh. Thức ăn thường được bày bán trên vỉa hè, lòng đường, tiếp xúc trực tiếp với bụi bẩn, khói xe và các tác nhân gây bệnh khác. Việc sử dụng các loại hóa chất, phẩm màu không được phép, hoặc quá liều lượng trong chế biến TĂĐP cũng là một nguy cơ tiềm ẩn, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng.
Hậu quả của việc sử dụng TĂĐP không đảm bảo ATTP là vô cùng nghiêm trọng. Người tiêu dùng có thể bị ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy, đau bụng, buồn nôn, thậm chí là mắc các bệnh mãn tính như ung thư. Đặc biệt, trẻ em và người già là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất do hệ miễn dịch còn yếu.
Để giải quyết vấn đề ATTP trong TĂĐP, cần có sự phối hợp đồng bộ của nhiều bên liên quan. Các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về ATTP. Đồng thời, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người bán hàng và người tiêu dùng về tầm quan trọng của ATTP.
Về phía người bán hàng, cần nâng cao ý thức trách nhiệm, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về ATTP, sử dụng nguyên liệu có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng, chế biến và bảo quản thức ăn hợp vệ sinh. Về phía người tiêu dùng, cần lựa chọn những địa điểm bán TĂĐP uy tín, có giấy phép kinh doanh, đảm bảo vệ sinh, không nên ham rẻ mà mua những sản phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
Trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý ATTP trong TĂĐP là một giải pháp hiệu quả. Có thể xây dựng các ứng dụng di động cho phép người tiêu dùng đánh giá, phản ánh về chất lượng TĂĐP, hoặc truy xuất nguồn gốc sản phẩm thông qua mã QR.
TĂĐP là một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam, mang lại sự tiện lợi và lựa chọn đa dạng cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, để TĂĐP phát triển bền vững, cần giải quyết triệt để vấn đề ATTP. Điều này đòi hỏi sự chung tay của các cơ quan chức năng, người bán hàng và người tiêu dùng, cùng với việc ứng dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến.
Bùi Quốc Dũng