Phát hành riêng lẻ trái phiếu Chính phủ thông qua ngân hàng thương mại
Điều 17 Nghị định số 83/2023/NĐ-CP áp dụng từ 15/1/2024 nêu rõ, phát hành riêng lẻ là phương thức bán trực tiếp trái phiếu Chính phủ cho từng đối tượng mua hoặc lựa chọn ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài làm đại lý phân phối và thanh toán trái phiếu Chính phủ.
Theo đó, phát hành riêng lẻ là phương thức bán trực tiếp trái phiếu chính phủ cho từng đối tượng mua hoặc lựa chọn ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài làm đại lý phân phối và thanh toán trái phiếu chính phủ (đại lý phân phối) cho đối tượng mua.
Theo Nghị định 83, các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép làm đại lý phân phối trái phiếu với một số điều kiện nhất định. Đó là có mạng lưới hoạt động đáp ứng việc phân phối và thanh toán trái phiếu chính phủ, có phương án tổ chức phân phối và thanh toán trái phiếu đáp ứng được yêu cầu của chủ thể tổ chức phát hành đối với mỗi đợt phát hành…
Khi có nhu cầu phát hành trái phiếu theo phương thức riêng lẻ thông qua đại lý phân phối, Kho bạc Nhà nước thông báo về kế hoạch tổ chức phát hành trên trang điện tử của Bộ Tài chính, Kho bạc Nhà nước và Sở Giao dịch chứng khoán để các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đăng ký tham gia làm đại lý phân phối.
Nghị định 83/2023/NĐ-CP cũng sửa đổi, bổ sung Điều 22 Nghị định 95 về trái phiếu ngoại tệ. Theo quy định mới, căn cứ nhu cầu huy động của ngân sách nhà nước, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam xây dựng đề án phát hành trái phiếu chính phủ tại thị trường trong nước bằng ngoại tệ tự do chuyển đổi trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt.
Tính đến ngày 31/12/2023, lũy kế thu ngân sách nhà nước năm 2023 trong cân đối đạt 1.752.404 tỷ đồng; bằng 108,12% so với dự toán năm 2023. Trong đó, thu ngân sách trung ương đạt 105,94% so với dự toán; thu ngân sách địa phương đạt 110,61% so với dự toán.
Nhằm góp phần đẩy nhanh vốn đầu tư công theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, KBNN đã đề ra các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường công tác kiểm soát chi, nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng trong giao dịch thanh toán của hệ thống KBNN.
Kết quả, đối với chi thường xuyên: Tính đến ngày 31/12/2023, hệ thống KBNN đã thực hiện kiểm soát đạt 1.003.334 tỷ đồng, bằng 84,7% dự toán chi thường xuyên năm 2023 của ngân sách nhà nước qua KBNN (không bao gồm chi trả nợ, viện trợ, chi bổ sung quỹ dự trữ tài chính, dự phòng).
Đối với chi đầu tư công nguồn NSNN: Tính đến ngày 31/12/2023, lũy kế vốn đầu tư kiểm soát, thanh toán qua KBNN thuộc kế hoạch năm 2023 là 568.135,9 tỷ đồng, bằng 85,7% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao kiểm soát chi qua KBNN (kế hoạch là 663.275,1 tỷ đồng);
Đến nay, KBNN đã hợp tác trong tổ chức phối hợp thu ngân sách nhà nước và thanh toán song phương điện tử với 20 hệ thống ngân hàng thương mại với 3.309 tài khoản của các đơn vị KBNN tại các ngân hàng thương mại.
Trong năm 2023, nhờ nỗ lực cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực kiểm soát chi, đến nay, 100% các đơn vị đã tham gia giao dịch trên Hệ thống Dịch vụ công trực tuyến, trừ khối an ninh quốc phòng, chiếm 99,5% hồ sơ kiểm soát chi ngân sách nhà nước.
Năm 2023 là năm thứ 2 thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. Trong năm, số thu chi ngân sách nhà nước bằng tiền mặt tại hệ thống KBNN tiếp tục giảm, số thu bằng tiền mặt chiếm khoảng 0,069% so với tổng thu ngân sách nhà nước, giảm 0,091% so với năm 2022; số chi bằng tiền mặt chiếm khoảng 0,097% so với tổng chi, giảm 0,263% so với năm 2022.
Về điều hành ngân quỹ nhà nước và huy động vốn cho ngân sách nhà nước, trong năm 2023, thông qua hoạt động quản lý ngân quỹ nhà nước, KBNN đã nộp vào ngân sách trung ương 6.815 tỷ đồng.
Được biết, năm 2024, Kho bạc Nhà nước đặt mục tiêu huy động 400.000 tỷ đồng qua trái phiếu Chính phủ, gồm lượng phát hành cho Bảo hiểm Xã hội Việt Nam. Con số này bằng kế hoạch phát hành ban đầu năm ngoái, và gấp gần 2 lần sau điều chỉnh mục tiêu.
Theo số liệu từ Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), đến cuối tháng 10, Kho bạc Nhà nước huy động được hơn 264.359 tỷ đồng, đạt 66% kế hoạch năm. Kỳ hạn phát hành bình quân 12,33 năm; thời gian đáo hạn trung bình 9,19 năm và lãi suất 3,44% một năm. Quý IV sẽ có thêm lô trái phiếu trị giá 130.000 tỷ đồng được Kho bạc Nhà nước đấu thầu.
Bộ Tài chính cho biết cơ quan này sẽ bám sát tình hình thu, giải ngân vốn đầu tư công và kế hoạch trả nợ gốc của ngân sách Trung ương, để tổ huy động vốn trái phiếu Chính phủ với khối lượng phù hợp.
Tiến Hoàng