Mùa trám đen ở Hà Tĩnh: Đặc sản vùng cao mang lại tiền triệu mỗi ngày
Mỗi độ thu về, khi những quả trám đen chín mọng trên triền đồi, người dân các xã miền núi Hà Tĩnh lại bước vào vụ mùa bận rộn. Không chỉ là đặc sản gắn bó với đời sống người dân, trám đen còn mang lại giá trị kinh tế cao, tạo sinh kế cho cả người trồng, thương lái và những lao động làm nghề hái thuê
Bắt đầu từ giữa tháng 8 và kéo dài đến cuối tháng 10, mùa trám đen phủ sắc tím đen khắp các vườn đồi ở Hương Sơn, Kim Hoa, Sơn Giang, Sơn Tiến... Không khí thu hoạch trám đen những ngày này trở nên rộn ràng hơn bao giờ hết, khi thương lái tấp nập tìm đến tận vườn thu mua. Trám đen từ lâu đã được xem là đặc sản nổi tiếng, gắn bó mật thiết với đời sống người dân vùng cao.
Để hái được trám, người lao động phải leo lên những cây cao từ 10–35m, dùng sào dài gắn liềm cắt từng chùm quả. Công việc này đòi hỏi sức khỏe, sự khéo léo và cả sự gan dạ. Người dân chia sẻ: “Mỗi ngày tôi hái được 1–1,5 tạ trám, thu nhập khoảng 1–1,2 triệu đồng. Tuy nhiên nghề này rất nguy hiểm, không phải ai cũng dám làm”.
Mỗi cây trám trưởng thành có thể cho hàng chục kg quả, đặc biệt cây cổ thụ trên 50 năm tuổi mang lại thu nhập từ 5 đến 15 triệu đồng mỗi mùa. Ông Nguyễn Hiền (xã Hương Sơn) cho biết: “Trám cổ thụ quả to, thơm, bùi nên rất được thị trường ưa chuộng”.
Ngay từ đầu vụ, giá trám tại vườn dao động 60.000–70.000 đồng/kg, khi bán sỉ lên tới 80.000 đồng/kg, và sau sơ chế có thể đạt 100.000–110.000 đồng/kg. Trung bình, để có 1kg trám cần 70–90 quả, nghĩa là mỗi quả trám có giá hơn 1.000 đồng. Có thời điểm, giá một quả trám lên tới 2.000 đồng. Nhờ vậy, thương lái như chị Nguyễn Thị Huế (xã Sơn Giang) mỗi ngày có thể thu mua vài tạ, thu lãi hàng trăm nghìn đồng.
Không chỉ được tiêu thụ tươi, trám đen còn là nguyên liệu của nhiều món ăn dân dã như trám kho thịt, trám kho cá, xôi trám, trám muối... Bên cạnh giá trị ẩm thực, theo Đông y, loại quả này còn có công dụng giải độc, chữa đau họng, giải rượu.
Với tiềm năng kinh tế và đầu ra ổn định, những năm gần đây, nhiều hộ dân miền núi Hà Tĩnh đã mở rộng diện tích trồng trám, vừa tăng thu nhập, vừa phủ xanh đồi núi, tạo sinh kế bền vững. Mùa trám đen không chỉ mang lại hương vị quê nhà, mà còn góp phần làm giàu cho người dân nơi vùng đất nắng gió này.
