Hiệu ứng domino trên thị trường mặt bằng bán lẻ
Thị trường mặt bằng bán lẻ tại các thành phố lớn như TP.HCM và Hà Nội đang chứng kiến một cuộc "di cư" ồ ạt của các thương hiệu lớn khỏi những vị trí đắc địa.
Nguyên nhân chính được chỉ ra là giá thuê mặt bằng neo ở mức cao ngất ngưởng, tạo nên áp lực kinh doanh khổng lồ, thậm chí đẩy nhiều doanh nghiệp đến bờ vực phá sản.
Từ những cái tên đình đám đến sự thoái trào của mặt bằng vàng
Chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt thương hiệu F&B nổi tiếng đã quyết định "dứt áo ra đi" khỏi những vị trí vàng từng gắn bó nhiều năm. Starbucks, McDonald's, Burger King, Highlands Coffee, YEN Sushi, MIA... đều đã nói lời chia tay với những mặt bằng đắt đỏ tại trung tâm TP.HCM.
Sự kiện này gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự mất cân bằng trên thị trường bất động sản bán lẻ. Giá thuê mặt bằng liên tục leo thang, trong khi sức mua của thị trường chưa hoàn toàn hồi phục sau đại dịch, khiến nhiều doanh nghiệp phải "gồng mình" gánh chịu chi phí.
Thực tế này trái ngược hoàn toàn với xu hướng chung của thế giới, nơi giá thuê mặt bằng thường được điều chỉnh giảm trong thời kỳ kinh tế khó khăn. Như lời bà Patricia Marques, cựu Tổng giám đốc Starbucks Việt Nam, chia sẻ, giá thuê mặt bằng ở Việt Nam dường như "vô lý" khi vẫn tăng cao bất chấp những biến động của thị trường. Chính điều này đã khiến Starbucks thay đổi chiến lược, không còn chạy theo những mặt bằng đắt đỏ mà tập trung vào những vị trí có giá thuê hợp lý hơn.
Bài toán nan giải: Giữ giá trị tài sản hay chấp nhận điều chỉnh?
Nhiều chuyên gia cho rằng, nguyên nhân khiến giá thuê mặt bằng vẫn "cứng đầu" nằm ở tâm lý của các chủ sở hữu. Họ không chỉ muốn cho thuê mặt bằng mà còn muốn tối đa hóa lợi nhuận, thậm chí là "lướt sóng" bất động sản bằng cách đẩy giá thuê lên cao để tăng giá trị tài sản.
Một số vị trí "vàng" với mức giá thuê "cắt cổ" đã trở thành "lò xay thương hiệu" khi liên tục chứng kiến sự thay đổi chủ sở hữu. Điển hình như mặt bằng tại Ngã Sáu Phù Đổng (quận 1) với mức giá thuê lên đến 700 triệu đồng/tháng đã khiến nhiều thương hiệu "đến rồi đi" trong thời gian ngắn.
Trước làn sóng "di cư" của các thương hiệu, nhiều người đặt câu hỏi liệu các chủ mặt bằng có sẵn sàng nhượng bộ, điều chỉnh giá thuê để thu hút khách? Thực tế cho thấy, dù áp lực lấp đầy mặt bằng ngày càng tăng, nhưng đa số chủ sở hữu vẫn chưa có dấu hiệu "xuống nước". Họ cho rằng việc cho thuê với giá cao sẽ giúp gia tăng giá trị tài sản.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không điều chỉnh giá thuê hợp lý, thị trường mặt bằng bán lẻ có thể đối mặt với sự sụp đổ dây chuyền. Việc các thương hiệu lớn đồng loạt rời bỏ trung tâm sẽ tạo ra hiệu ứng domino, ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ thị trường.
Lời giải nào cho bài toán cân bằng cung cầu?
Sự lệch pha giữa cung và cầu đang là vấn đề nhức nhối trên thị trường mặt bằng bán lẻ. Trong khi giá thuê liên tục tăng, nguồn cung mặt bằng cũng ngày càng dồi dào, đặc biệt là sự xuất hiện của các trung tâm thương mại hiện đại với nhiều tiện ích vượt trội. Điều này khiến sức hút của các mặt bằng nhà phố truyền thống giảm sút đáng kể. Để giải quyết tình trạng này, cần có sự chung tay góp sức từ cả phía chủ sở hữu mặt bằng và các cơ quan quản lý.
Về phía chủ sở hữu, cần có cái nhìn thực tế hơn về thị trường, điều chỉnh giá thuê hợp lý để thu hút khách thuê, đảm bảo kinh doanh hiệu quả và bền vững. Bên cạnh đó, việc đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, cải thiện tiện ích, đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy cũng là những yếu tố quan trọng để tăng sức hấp dẫn cho mặt bằng.
Các cơ quan quản lý cần tăng cường kiểm soát thị trường, ngăn chặn tình trạng đầu cơ, thổi giá, đồng thời có những chính sách hỗ trợ, khuyến khích các chủ sở hữu mặt bằng điều chỉnh giá thuê phù hợp với tình hình thực tế.
Thị trường mặt bằng bán lẻ đang đứng trước những thách thức lớn. Việc các thương hiệu lớn lần lượt rút lui khỏi những vị trí vàng là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ. Đã đến lúc cần có những thay đổi để thiết lập lại sự cân bằng, đưa thị trường trở về quỹ đạo phát triển lành mạnh và bền vững.
Bảo An