Hà Nội: Thấy gì từ loạt gói thầu tại quận Hai Bà Trưng?
Nhiều nhà thầu thường xuyên trúng, tỷ lệ tiết kiệm ngân sách rất thấp, phần lớn các gói thầu đấu không có sự cạnh tranh bởi chỉ một nhà thầu đấu, rồi trúng là thực trạng bức tranh đấu thầu tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội gần đây.
Để tìm hiểu về công tác tổ chức đấu thầu tại quận Hai Bà Trưng, Hà Nội trong khoảng 6 tháng cuối năm 2023, phóng viên đã khảo sát ngẫu nhiên qua khoảng 25 gói thầu lớn nhỏ chủ yếu là các gói thầu xây lắp, mua sắm trang thiết bị thuộc các dự án, dự án xây dựng, cải tạo một số trụ sở cơ quan, vườn hoa trên địa bàn quận này.
Qua các gói thầu khảo sát, chúng tôi nhận thấy có một số đặc điểm chung như, các gói thầu thường xuyên chỉ một nhà thầu đấu rồi trúng, tức là gần như không có sự cạnh tranh về giá, một số đơn vị trúng thầu nhiều gói trên địa bàn quận (độc lập hoặc liên danh) như: Công ty Cổ phần Thương mại và chuyển giao công nghệ Nhất Tuấn; Công ty TNHH Thiết bị điện và thang máy Trường Thành; Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Á; Công ty Cổ phần ITC; Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và hạ tầng Văn Minh…
Có thể kể đến như: Ngày 6/6, UBND quận Hai Bà Trưng phê duyệt gói xây lắp và mua sắp thiết bị (không gồm PCCC) dự án sửa chữa UBND phường Nguyễn Du cho liên danh Công ty TNHH Tư vấn và xây dựng Kim Việt - Công ty Cổ phần Thương mại và chuyển giao công nghệ Nhất Tuấn - Công ty TNHH Thiết bị điện và thang máy Trường Thành với giá 5,6 tỷ đồng, tiết kiệm 29,9 triệu đồng, tỷ lệ tiết kiệm 0,5%.
Ngày 27/9/2023, UBND quận Hai Bà Trưng phê duyệt Công ty TNHH MTV Bạch Đằng trúng gói thầu xây dựng và mua sắm lắp đặt thiết bị dự án trường Mầm non Ánh Sao cơ sở 2 trúng với giá hơn 9,9 tỷ đồng. Gói này chỉ một nhà thầu đấu rồi trúng, tiết kiệm ngân sách chỉ vẻn vẹn 27,8 triệu đồng, tỷ lệ là 0,28%.
Đối với gói thi công xây dựng công trình và mua sắm lắp đặt trang thiết bị dự án cải tạo, sửa chữa trụ sở HĐND và UBND quận Hai Bà Trưng được giao cho liên danh Công ty Cổ phần Xây dựng thương mại và phát triển nông thôn – Công ty Cổ phần Tư vấn đầu tư xây dựng Bình An Phát ngày 29/9 với giá hơn 12,37 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách chỉ hơn 40 triệu đồng, tỷ lệ là 0,33%. Gói này vẫn chỉ một nhà thầu tham dự.
Ngày 05/10, quận này phê duyệt gói thi công xây dựng công trình và mua sắm lắp đặt trang thiết bị dự án cải tạo, sửa chữa trụ sở Quận ủy Hai Bà Trưng cho Công ty Cổ phần Xây dựng và thương mại Tân Bắc Á thực hiện với giá 6,5 tỷ đồng, tiết kiệm chỉ hơn 20 triệu đồng, tỷ lệ là 0,31%. Như các gói khác, gói này chỉ một nhà thầu đấu rồi trúng.
Ngày 17/11, thi công xây dựng công trình và mua sắm lắp đặt trang thiết bị dự án cải tạo mở rộng trụ sở phường Trương Định cho liên danh Công ty Cổ phần Xây dựng THC – Công ty Cổ phần Xây dựng kỹ thuật và PCCC Hoàng Long – Công ty TNHH Thiết bị điện và thang máy Trường Thành - Công ty Cổ phần Thương mại và chuyển giao công nghệ Nhất Tuấn - Công ty TNHH Thương mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Á trúng với giá 10,19 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách 107 triệu đồng, tỷ lệ là 1%. Gói này cũng chỉ 1 nhà thầu đấu rồi trúng.
Ngày 20/11/2023, UBND quận Hai Bà Trưng phê duyệt liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và hạ tầng Văn Minh – Công ty Cổ phần Thương mại và chuyển giao công nghệ Nhất Tuấn - Công ty TNHH thương mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Á trúng gói thầu xây lắp và mua sắm thiết bị thuộc dự án đầu tư tăng cường trang thiết bị, cơ sở vật chất, hạ tầng tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính. Giá trúng thầu là hơn 6,8 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách hơn 38 triệu đồng, tỷ lệ là 0,56%.
Gói này có 2 nhà thầu tham dự, đơn vị bị loại là Công ty Cổ phần Build Group Việt Nam. Lý do bởi không đáp ứng năng lực kinh nghiệm. Cụ thể, nhà thầu này không chứng minh được năng lực tương tự qua việc thực hiện gói thầu tương tự trước đó (phần giá trị thiết bị 1,7 tỷ
Liên quan đến nhà thầu Văn Minh, trước đó, ngày 9/6 Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và hạ tầng Văn Minh cũng trúng gói thi công, mua sắm lắp đặt thiết bị dự án làm vườn hoa tại đường Thi Sách kéo dài và 94 Lò Đúc trị giá hơn 1,5 tỷ đồng với những đặc điểm tương tự, gói này chỉ tiết kiệm 4 triệu đồng.
Ngày 05/12/2023, quận này phê duyệt gói thầu mua sắm, lắp đặt trang thiết bị dạy học tối thiểu lớp 4, lớp 8 năm học 2023-2024 cho Công ty Cổ phần Phát triển Minh Khai trúng thầu với giá trúng thầu là 11,59 tỷ đồng, tiết kiệm khoảng 141 triệu đồng, tỷ lệ là 1,2%. Gói này cũng chỉ 1 nhà thầu tham dự.
Đối với gói mua sắm lắp đặt trang thiết thị phục vụ đạt chuẩn quốc gia năm 2023 của 14 trường công lập thuộc quận Hai Bà Trưng được giao cho liên danh Công ty TNHH Đức Việt Hà Nội – Công ty TNHH Thiết bị trường học Phục Hưng – Công ty Cổ phần Đầu tư Nguyễn Cao ngày 8/12 với giá 37,6 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách hơn 568 triệu đồng, tỷ lệ là 1,49%. Gói này chỉ một nhà thầu tham dự như thường lệ.
Ngày 8/12, UBND quận lại tiếp tục phê duyệt gói thi công xây dựng công trình và mua sắm lắp đặt trang thiết bị dự án (không gồm PCCC và chống mối) cho Công ty TNHH Thương mại và xây dựng Quốc Thịnh trúng với giá 61,15 tỷ đồng. Gói này tiết kiệm ngân sách rất thấp, chỉ 63 triệu đồng, tỷ lệ chỉ 0,1%. Vẫn chỉ một nhà thầu tham dự rồi trúng như các gói khác.
Để tìm hiểu thông tin về công tác tổ chức đấu thầu trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, phóng viên đã liên hệ với lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận là bên mời thầu các gói thầu kể trên qua điện thoại nhiều lần, nhưng không được vị lãnh đạo này nghe máy.
Qua dữ liệu phân tích ở trên có thể thấy, việc một số nhà thầu thường xuyên trúng thầu sát giá, mức tiết kiệm ngân sách rất thấp thường chỉ loanh quanh trên dưới 1% cộng với việc đấu thầu không có đối thủ cạnh tranh khiến người ta không khỏi băn khoăn về công tác tổ chức lựa chọn nhà thầu trên địa bàn quận này.
Theo Luật sư Lê Hữu Linh, Giám đốc Công ty Luật Atoz, bản chất của đấu thầu qua mạng là tạo cơ hội cho tất cả các nhà thầu đủ điều kiện và quan tâm, mong muốn tham gia, tạo cơ chế cạnh tranh công bằng, tăng cường tính cạnh tranh lành mạnh cho các nhà thầu đặc biệt là tăng cường sự cạnh tranh về giá, chất lượng dịch vụ hướng tới lựa chọn đối tác chất lượng nhất mà giá cả tốt nhất. Tuy nhiên, nếu việc đấu thầu chỉ 1 đơn vị tham gia thì sự cạnh tranh bằng không, tức là nguy cơ tiết kiệm ngân sách ở mức rất thấp, điều này khiến việc đấu thầu không đạt được hiệu quả cao nhất.
Qua đó, để kiến nghị các cơ quan chức năng xem xét, rà soát công tác đấu thầu trên địa bàn quận Hai Bà Trưng, công khai thông tin, kịp thời tuyên dương tập thể, cá nhân nếu làm tốt, làm đúng, mang lại hiệu quả cho Nhà nước, ngân sách; ngược lại nếu còn thiếu sót cần kịp thời rút kinh nghiệm, xem xét xử lý theo quy định để làm gương, tránh trường hợp chủ quan, lơ là hoặc vì lợi ích cá nhân mà ảnh hưởng đến lợi ích chung của Nhà nước. Tuyệt đối tránh đi vào vết xe đổ như các vụ án nghiêm trọng liên quan đến đấu thầu, đấu giá thời gian qua như vụ Việt Á, Vụ AIC, vụ đấu giá đất ở Đông Anh…