Doanh nghiệp e-commerce chi mạnh tay cho KOL, KOC
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp đang không ngần ngại chi hàng triệu, thậm chí hàng tỷ đồng để hợp tác với những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội.
Từ những ngôi sao nổi tiếng với hàng triệu người theo dõi đến những KOC (Key Opinion Consumer) có cộng đồng nhỏ nhưng tương tác cao, tất cả đều trở thành mục tiêu săn đón của các thương hiệu e-commerce. Câu hỏi đặt ra là liệu khoản đầu tư khổng lồ này có thực sự mang lại hiệu quả kinh tế tương xứng?
Thị trường influencer marketing tại Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng bùng nổ trong những năm gần đây. Các doanh nghiệp e-commerce lớn như Shopee, Lazada, Tiki đã không ngần ngại chi từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng cho một chiến dịch hợp tác với KOL hàng đầu. Đặc biệt, trong các dịp lễ lớn như 11.11, 12.12, mức chi tiêu này còn tăng lên gấp nhiều lần so với ngày thường.
Không chỉ dừng lại ở việc mời những người nổi tiếng, các doanh nghiệp còn mở rộng sang việc hợp tác với KOC - những người có ảnh hưởng trong phạm vi nhỏ hơn nhưng được đánh giá cao về độ tin cậy và tương tác chất lượng với cộng đồng. Chiến lược này đòi hỏi ngân sách không hề nhỏ khi phải quản lý hàng trăm, thậm chí hàng nghìn KOC cùng lúc.
Lý do các doanh nghiệp sẵn sàng chi mạnh tay cho kênh marketing này có thể hiểu được qua những con số ấn tượng. Một video review sản phẩm từ KOL có thể tạo ra hàng nghìn đơn hàng chỉ trong vài giờ đầu phát sóng. Khả năng chuyển đổi từ người xem thành khách hàng của kênh này thường cao hơn đáng kể so với quảng cáo truyền thống.
Hơn nữa, KOL và KOC có thể tiếp cận được những phân khúc khách hàng mà quảng cáo thông thường khó chạm tới. Đặc biệt là thế hệ Gen Z và Millennials - những người tiêu dùng chính của thương mại điện tử, họ có xu hướng tin tưởng vào lời khuyên từ những người họ yêu thích và theo dõi hơn là các thông điệp quảng cáo trực tiếp từ thương hiệu.
Việc hợp tác với influencer cũng giúp doanh nghiệp xây dựng được cộng đồng khách hàng trung thành. Thay vì chỉ là giao dịch mua bán đơn thuần, mối quan hệ giữa thương hiệu và khách hàng trở nên gần gũi và có chiều sâu hơn thông qua những câu chuyện, trải nghiệm được KOL chia sẻ.
Tuy nhiên, đầu tư vào KOL và KOC không phải lúc nào cũng mang lại kết quả như mong đợi. Nhiều doanh nghiệp đã phải trả giá đắt khi hợp tác với những influencer có scandal hoặc phát sinh các vấn đề về đạo đức, pháp lý. Hình ảnh thương hiệu có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng chỉ vì một tweet hay một hành động không phù hợp từ KOL.
Chi phí marketing thông qua influencer cũng ngày càng tăng cao khi thị trường này trở nên sôi động. Giá cả cho một bài đăng hay một video từ KOL đầu bảng có thể lên tới vài trăm triệu đồng, tạo áp lực không nhỏ cho ngân sách marketing của doanh nghiệp, đặc biệt là các startup và doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Vấn đề về tính bền vững của hiệu quả cũng là một điểm cần cân nhắc. Khác với việc xây dựng thương hiệu dài hạn, marketing KOL thường mang tính chất tức thời. Khi chiến dịch kết thúc, hiệu ứng thường giảm nhanh chóng, buộc doanh nghiệp phải liên tục đầu tư để duy trì momentum.
Việc đo lường chính xác return on investment (ROI) từ marketing KOL vẫn là thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp. Mặc dù có thể theo dõi được số lượt xem, tương tác và thậm chí là số đơn hàng trực tiếp, nhưng việc đánh giá tác động dài hạn đến nhận thức thương hiệu và lòng trung thành khách hàng vẫn còn mơ hồ.
Một số nghiên cứu cho thấy hiệu quả của marketing KOL có thể dao động mạnh tùy thuộc vào ngành hàng, đối tượng khách hàng và cách thức triển khai. Trong khi một số chiến dịch mang lại ROI lên tới 500-1000%, thì cũng có những trường hợp doanh nghiệp thua lỗ do đầu tư không hiệu quả.
Điều đáng chú ý là xu hướng khách hàng ngày càng thông minh và có khả năng phân biệt được nội dung quảng cáo với chia sẻ chân thực. Điều này đòi hỏi KOL phải có kỹ năng tạo ra nội dung tự nhiên, không có tính chất quảng cáo quá rõ ràng, đồng thời doanh nghiệp cần đầu tư nhiều hơn vào việc tạo ra những chiến dịch sáng tạo và có giá trị thực sự.
Để đầu tư vào KOL và KOC một cách hiệu quả, các doanh nghiệp e-commerce cần có chiến lược dài hạn và toàn diện. Thay vì chỉ tập trung vào những cái tên nổi tiếng với giá cao, việc kết hợp giữa macro-influencer và micro-influencer có thể mang lại hiệu quả tốt hơn với chi phí hợp lý hơn.
Việc xây dựng mối quan hệ dài hạn với KOL thay vì chỉ hợp tác ngắn hạn cũng được đánh giá cao. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn tạo ra sự tin cậy và tự nhiên hơn trong các nội dung được tạo ra.
Doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ và dữ liệu để có thể đo lường hiệu quả một cách chính xác hơn. Việc sử dụng các công cụ phân tích chuyên sâu, theo dõi customer journey và đánh giá tác động đa chiều sẽ giúp tối ưu hóa ngân sách marketing.
Marketing KOL và KOC trong lĩnh vực e-commerce không phải là một khoản đầu tư sai lầm, nhưng cũng không phải là giải pháp vạn năng. Hiệu quả của kênh này phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, từ việc lựa chọn đúng influencer, thiết kế chiến dịch phù hợp, đến khả năng đo lường và tối ưu hóa liên tục.
Các doanh nghiệp thông minh sẽ không đặt tất cả trứng vào một giỏ mà kết hợp marketing KOL với các kênh khác để tạo ra một hệ sinh thái marketing toàn diện. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, việc chi mạnh tay cho KOL và KOC có thể đáng giá, nhưng chỉ khi được thực hiện một cách chiến lược và có tính toán kỹ lưỡng.
Cuối cùng, thành công của marketing influencer không chỉ nằm ở con số đầu tư mà còn ở khả năng tạo ra giá trị thực sự cho khách hàng và xây dựng được những mối quan hệ bền vững trong dài hạn.
Hoàng Nguyễn
