Thị trường nội địa Việt Nam - Động lực tăng trưởng bùng nổ từ sức mua của 100 triệu dân
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu chuyển dịch, việc khai thác sức mua nội địa đang trở thành trụ cột tăng trưởng bền vững cho nhiều quốc gia.
Việt Nam đang nổi lên như một thị trường tiêu dùng hấp dẫn khi quy mô GDP theo sức mua (PPP) đứng thứ 25 toàn cầu, dự báo tiêu dùng cuối cùng (bao gồm tiêu dùng hộ gia đình) năm 2025 tăng 6,72% so với cùng kỳ năm 2024.

Theo Tổng cục Thống kê (GSO), tháng 8/2025 ghi nhận tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 588,2 nghìn tỷ đồng, tăng 10,6% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 8 tháng đầu năm đạt 4.579,0 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% (loại trừ yếu tố giá tăng 7,2%), tiếp nối đà tăng 9,3% của 7 tháng đầu năm với 3.993,4 nghìn tỷ đồng.
Tiêu dùng nội địa đang là trụ cột kinh tế, đóng góp tới 84% tăng trưởng GDP nửa đầu năm 2025, đồng thời tạo cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường phục hồi mạnh mẽ sau 6 tháng đầu năm với tăng trưởng bán lẻ hai con số.
Chính phủ cũng đặt mục tiêu tổng mức bán lẻ tăng 12% cả năm, hỗ trợ GDP đạt 8% trở lên, và coi đây là một trong ba động lực chính bên cạnh xuất khẩu và đầu tư công.

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cho rằng Việt Nam sở hữu lợi thế lớn từ dân số trẻ, thu nhập tăng nhanh và tầng lớp trung lưu đang bùng nổ, mở ra tiềm năng khổng lồ cho doanh nghiệp trong nước.
“Chúng ta có hơn 100 triệu dân, quốc gia đông dân thứ 15 thế giới. Điều quan trọng là Việt Nam không chỉ đông dân, mà còn có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và thu nhập người dân cải thiện rất nhanh” - ông Tuấn nhấn mạnh.
Tầng lớp trung lưu hiện chiếm 13% dân số (khoảng 13 triệu người năm 2023), dự kiến tăng lên 26% vào năm 2026 (hơn 26 triệu người). Nhóm này có sức mua cao, tập trung vào hàng tiêu dùng, du lịch và công nghệ, góp phần đa dạng hóa tăng trưởng kinh tế trung bình 6-7%/năm trong hai thập kỷ qua.
Theo Ngân hàng Thế giới (World Bank), đến năm 2035, 50% dân số (khoảng 50 triệu người) sẽ thuộc tầng lớp trung lưu - một phân khúc tiêu dùng mạnh mẽ, thúc đẩy các lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ, giải trí và hàng tiêu dùng. Với quy mô sức mua tương đương GDP đứng thứ 25 thế giới, thị trường nội địa Việt Nam đang trở thành "mỏ vàng" cho tăng trưởng kinh tế.
“Phải nói rằng, thị trường Việt Nam là một thị trường cực kỳ hấp dẫn. Nếu tính theo sức mua, quy mô GDP của Việt Nam hiện đứng thứ 25 thế giới, một con số không hề nhỏ” - Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng Ban Pháp chế VCCI dẫn chứng.

Để minh họa sức hút của thị trường nội địa, ông Tuấn đưa ra ví dụ sống động từ ngành điện ảnh. "Cách đây vài năm, rạp chiếu phim của chúng ta chủ yếu chiếu phim Hollywood. Nhưng gần đây, những suất chiếu hot nhất lại là phim Việt Nam như 'Mưa đỏ' đạt doanh thu gần 800 tỷ đồng. Điều đó cho thấy sản phẩm Việt Nam đã chinh phục được người Việt Nam" - ông nói.
Xu hướng này phản ánh sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng: người Việt ngày càng ưu tiên sản phẩm mang bản sắc văn hóa, giá trị cảm xúc nếu chất lượng cạnh tranh. "Hơn ai hết, doanh nghiệp Việt hiểu thị trường Việt Nam, hiểu văn hóa, cá tính, và bản sắc Việt. Vì thế, việc chinh phục thị trường trong nước là một chiến lược rất quan trọng," ông Đậu Anh Tuấn nhấn mạnh.
Tuy nhiên, hội nhập sâu rộng cũng mang đến thách thức. Việt Nam hưởng lợi từ việc các nước cắt giảm thuế nhập khẩu, nhưng phải mở cửa mạnh mẽ hơn, dẫn đến cạnh tranh gay gắt. Đặc biệt, thuế đối ứng của Hoa Kỳ với hàng hóa Trung Quốc đang khiến dòng sản phẩm này "chảy" sang các nước lân cận, bao gồm Việt Nam, tạo áp lực lớn ngay trên "sân nhà". Ông Tuấn coi đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt nâng cao năng lực qua chất lượng, giá cả, thương hiệu và dịch vụ hậu mãi.
“Chúng ta đừng chỉ dừng ở khẩu hiệu Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Quan trọng hơn, doanh nghiệp Việt phải làm được điều ngược lại, đó là hàng Việt Nam chinh phục người Việt Nam” - ông Tuấn cho hay.
Một động lực quan trọng khác là sự bùng nổ hạ tầng logistics và thương mại điện tử, giúp tiếp cận những khu vực xa xôi trước đây bị bỏ ngỏ. "Tôi đã đến nhiều bản làng xa xôi, và thật sự ngạc nhiên khi thấy các xe giao hàng có thể giao tận nơi. Hệ thống phân phối, giao nhận hiện nay đã vươn tới từng ngóc ngách của Việt Nam," ông Tuấn chia sẻ. Điều này đặc biệt quan trọng với nông thôn và miền núi - nơi chiếm phần lớn dân số khi kết hợp với thanh toán điện tử, sẽ kích hoạt sức mua tiềm ẩn.
Việc tận dụng hiệu quả thị trường nội địa không chỉ đa dạng hóa động lực tăng trưởng, giảm phụ thuộc xuất khẩu, mà còn tạo "lớp đệm an toàn" trước các cú sốc toàn cầu.
Với đà tăng 9,4% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng trong 8 tháng đầu năm 2025, cộng hưởng cao điểm mua sắm cuối năm và các chính sách kích cầu, Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng 12% cả năm. Điều này sẽ thúc đẩy GDP vượt dự kiến và củng cố niềm tin doanh nghiệp vào triển vọng dài hạn.
Bảo Loan