Niềm tin tiêu dùng: Đòn bẩy cho ngành thực phẩm và đồ uống bứt phá năm 2025
Năm 2025 được dự đoán là một năm khởi sắc cho ngành thực phẩm và đồ uống (F&B) tại Việt Nam, với động lực chính đến từ sự hồi phục mạnh mẽ của niềm tin tiêu dùng.
Sau giai đoạn chững lại do ảnh hưởng của đại dịch và những biến động kinh tế, người tiêu dùng Việt Nam đang dần lấy lại sự lạc quan, sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn, đặc biệt là cho các sản phẩm F&B. Dữ liệu từ các cuộc khảo sát uy tín như Nielsen và Vietnam Report đều cho thấy xu hướng tích cực này, báo hiệu một năm tăng trưởng đầy tiềm năng cho toàn ngành.
Sự phục hồi của thị trường tiêu dùng nhanh (FMCG): Tín hiệu tích cực cho toàn ngành
Ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), trong đó F&B đóng vai trò chủ đạo, đã chứng kiến những tín hiệu phục hồi rõ nét từ quý II/2024, với hai quý liên tiếp ghi nhận tăng trưởng dương về sản lượng tiêu thụ. Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy nhu cầu tiêu dùng đang dần hồi phục và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025. Sự cải thiện về điều kiện tài chính cá nhân, cùng với tâm lý lạc quan, sẽ là yếu tố then chốt thúc đẩy người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm F&B, từ đó tạo ra động lực tăng trưởng cho các doanh nghiệp trong ngành.
Triển vọng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận: Phân hóa giữa các phân khúc
Dự báo cho năm 2025 cho thấy, doanh thu của các công ty F&B niêm yết sẽ tăng trưởng khoảng 5,7% so với năm trước. Trong đó, ngành thực phẩm được kỳ vọng sẽ có mức tăng trưởng ấn tượng hơn (+8,7%) so với ngành đồ uống (+4,6%). Sự chênh lệch này phản ánh những thách thức riêng biệt mà mỗi phân khúc đang phải đối mặt. Ngành sữa, mặc dù đã có dấu hiệu phục hồi, vẫn đang trong giai đoạn tìm kiếm động lực tăng trưởng mới trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Trong khi đó, ngành bia tiếp tục chịu áp lực từ các quy định chặt chẽ về kiểm soát nồng độ cồn.

Tuy nhiên, về mặt lợi nhuận, toàn ngành F&B được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng 8% vào năm 2025. Con số này, dù khiêm tốn so với mức tăng trưởng EPS dự kiến của VN-Index (+17%), vẫn phản ánh những nỗ lực của các doanh nghiệp trong việc tối ưu hóa chi phí và thúc đẩy xu hướng cao cấp hóa sản phẩm để nâng cao biên lợi nhuận.
Ngành sữa: Chuyển mình tìm kiếm động lực tăng trưởng mới
Sau giai đoạn sụt giảm kéo dài, ngành sữa Việt Nam đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi, nhưng tốc độ vẫn còn chậm và chưa đạt được kỳ vọng. Theo khảo sát của Nielsen, dù đã tăng trưởng trở lại trong Q3/2024, nhưng tính chung 12 tháng qua, ngành sữa vẫn ghi nhận mức tăng trưởng âm. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các thương hiệu và nhà sản xuất đang đặt ra thách thức lớn cho các doanh nghiệp trong việc tìm kiếm động lực tăng trưởng mới trong năm 2025.
Vinamilk (VNM) với hơn 40% thị phần, đang nỗ lực làm mới thương hiệu, tập trung vào đối tượng khách hàng trẻ và hiện đại, đồng thời duy trì vị thế dẫn đầu thị trường. Chiến lược tái định vị thương hiệu, kết hợp với việc ra mắt các sản phẩm mới, đã giúp VNM gia tăng thị phần và doanh thu nội địa. Cùng với doanh thu ổn định từ các thị trường quốc tế, VNM được kỳ vọng sẽ duy trì mức tăng trưởng doanh thu 4% trong năm 2025. Việc cải thiện hiệu quả hoạt động và gia tăng biên lợi nhuận EBIT sẽ là yếu tố then chốt giúp VNM đạt được mức tăng trưởng lợi nhuận ròng dự kiến là 7,1%.
Ngành bia: Vượt qua thách thức, hướng tới sự ổn định
Ngành bia Việt Nam tiếp tục đối mặt với những thách thức từ Nghị định 100 về kiểm soát nồng độ cồn và các yếu tố kinh tế vĩ mô, mặc dù tác động đã giảm bớt so với năm 2023. Sản lượng sản xuất bia trong 9 tháng đầu năm 2024 vẫn ghi nhận mức giảm 1,8%, tuy nhiên, con số này đã cải thiện đáng kể so với mức giảm mạnh 23,5% của năm 2023.
Nhìn sang thị trường Trung Quốc, một thị trường có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam về quy định nghiêm ngặt và sự tập trung thị trường cao, ngành bia Trung Quốc đã trải qua giai đoạn đình trệ kéo dài từ năm 2011. Điều này cho thấy, Việt Nam cũng có thể sẽ đối mặt với mô hình tăng trưởng tương tự trong tương lai gần.
Tuy nhiên, trong dài hạn, ngành bia Việt Nam vẫn có những triển vọng tích cực. Sự thích nghi của người tiêu dùng với thói quen mới, chẳng hạn như sử dụng dịch vụ gọi xe sau khi uống rượu bia, và xu hướng chuyển dịch sang các phân khúc bia phổ thông, sẽ giúp giảm thiểu tác động của các quy định và hỗ trợ sự tăng trưởng ổn định của thị trường.
Sabeco (SAB) với vị thế vững chắc trong phân khúc bia phổ thông, đã giành lại thị phần và vươn lên dẫn đầu thị trường bia trong quý III/2024. SAB được dự báo sẽ đạt mức tăng trưởng doanh thu 6% và lợi nhuận 9% trong năm 2025. Động lực tăng trưởng của SAB đến từ sự phục hồi của sức mua, cải thiện biên lợi nhuận nhờ chi phí nguyên liệu đầu vào giảm, và việc hoàn tất sáp nhập Sabibeco, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, đặc biệt là bia lon. Thêm vào đó, việc tiếp tục tối ưu hóa chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp (SG&A) cũng sẽ góp phần cải thiện lợi nhuận cho SAB.
Ngành thực phẩm thiết yếu: Duy trì đà tăng trưởng ấn tượng
Trái ngược với ngành sữa và bia, ngành thực phẩm đóng gói đã duy trì được mức tăng trưởng ổn định trong 12 tháng qua, đạt 2,1%. Masan Consumer (MCH) là động lực tăng trưởng chính của ngành, củng cố vị thế dẫn đầu trong thị trường gia vị và duy trì vị trí thứ hai trong thị trường mì ăn liền. Hai mảng kinh doanh chủ lực này chiếm gần 70% tổng doanh thu của MCH và được kỳ vọng sẽ tiếp tục là động lực tăng trưởng chính trong năm 2025, với mức tăng trưởng dự kiến lần lượt là 8% và 16%.
Chiến lược cao cấp hóa sản phẩm của MCH đã mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp công ty duy trì biên lợi nhuận gộp ấn tượng, dự kiến đạt 47,1% trong năm 2025, tăng từ mức 46,5% của năm 2024. Nhờ đó, MCH được kỳ vọng sẽ đạt mức tăng trưởng lợi nhuận ròng 8,7% trong năm 2025.

Định giá cổ phiếu và cơ hội đầu tư: Tiềm năng tái định giá cho các cổ phiếu vốn hóa lớn
Mặc dù ghi nhận kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2024 khả quan, diễn biến giá cổ phiếu của các công ty F&B niêm yết lại có sự phân hóa rõ rệt, chủ yếu chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài hơn là nền tảng cơ bản của doanh nghiệp.
VNM và SAB hiện đang giao dịch ở mức định giá thấp so với trung bình 5 năm qua. Đối với VNM, áp lực bán ròng của khối ngoại là nguyên nhân chính dẫn đến định giá thấp, mặc dù công ty vẫn duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành sữa và đạt được tăng trưởng lợi nhuận ổn định. SAB cũng ghi nhận mức giảm giá cổ phiếu khoảng 11% từ đầu năm, phản ánh tác động tiêu cực từ Nghị định 100, đề xuất tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có cồn, và tâm lý tiêu dùng suy yếu. Tuy nhiên, giá cổ phiếu SAB đã có sự cải thiện trong 6 tháng qua, cho thấy hầu hết các lo ngại này đã được phản ánh vào giá.
Cơ hội tái định giá cho cả VNM và SAB đến từ khả năng Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi bởi FTSE vào năm 2025. Là những cổ phiếu có vốn hóa lớn trên VN-Index, thanh khoản cao và không giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài, VNM và SAB sẽ là những lựa chọn hàng đầu cho các quỹ ngoại khi phân bổ vào thị trường Việt Nam. VNM, với lợi suất cổ tức khoảng 6%, là cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư dài hạn. SAB, với các yếu tố nền tảng cơ bản được cải thiện và dòng vốn ngoại gia tăng, cũng có tiềm năng tái định giá mạnh mẽ.
Ngược lại, MCH đã có diễn biến giá vượt trội so với các công ty cùng ngành, với mức tăng giá cổ phiếu trên 100% từ đầu năm, phản ánh tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ và kỳ vọng chuyển niêm yết sang HOSE. Việc chuyển sàn sắp tới được kỳ vọng sẽ là động lực tái định giá đáng kể cho MCH, giúp nâng cao tính minh bạch, thanh khoản và đưa định giá của công ty tiệm cận hơn với các tiêu chuẩn của ngành. Với hiệu suất ấn tượng và vị thế chiến lược, MCH xứng đáng giao dịch với P/E mục tiêu là 24x, phù hợp với mức trung bình 5 năm của ngành.
Năm 2025 được dự báo là một năm đầy hứa hẹn cho ngành F&B Việt Nam, với động lực chính đến từ sự hồi phục của niềm tin tiêu dùng. Mặc dù mỗi phân khúc đều có những thách thức riêng, nhưng triển vọng chung của toàn ngành vẫn rất tích cực. Các doanh nghiệp có chiến lược phù hợp, tập trung vào đổi mới sản phẩm, tối ưu hóa chi phí và nắm bắt xu hướng thị trường sẽ có cơ hội lớn để gặt hái thành công trong năm 2025. Đặc biệt, các cổ phiếu vốn hóa lớn như VNM, SAB và MCH đều có tiềm năng tái định giá đáng kể, mang lại cơ hội đầu tư hấp dẫn cho các nhà đầu tư. Sự kết hợp giữa yếu tố nội tại của doanh nghiệp và sự hỗ trợ từ thị trường chung sẽ là chìa khóa cho sự bứt phá của ngành F&B trong năm 2025.
Bảo An