Nhất trí tiếp tục giảm tiền thuê đất năm 2024, tạo điều kiện cho doanh nghiệp
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024.
Sáng 11/3, tiếp tục Phiên họp thứ 43, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việc Chính phủ xin ý kiến việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024.
Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2024, Chính phủ đã giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương khẩn trương nghiên cứu, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét ban hành quy định về giảm tiền thuê đất năm 2024 như đã thực hiện trong năm 2023.
Đối tượng áp dụng là người sử dụng đất đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định cho thuê đất hoặc Hợp đồng thuê đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm đang có hiệu lực trong năm.

Trường hợp trong năm 2024, người sử dụng đất chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai nhưng đến thời điểm nộp hồ sơ đề nghị giảm tiền thuê đất theo quy định tại Nghị định này đã hoàn thiện thủ tục pháp lý về đất đai (có Quyết định cho thuê đất hoặc Hợp đồng hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở tài sản gắn liền với đất dưới hình thức trả tiền thuê đất hằng năm) thì thuộc đối tượng được giảm tiền thuê đất theo quy định tại Nghị định này.
Mức giảm tiền thuê đất là 30% trên số tiền thuê đất phải nộp của năm 2024. Mức giảm tiền thuê đất quy định tại Nghị định này được tính trên số tiền thuê đất phải nộp của năm 2024 theo quy định của pháp luật.
Không thực hiện giảm trên số tiền thuê đất còn nợ của các năm trước năm 2024 và tiền chậm nộp (nếu có). Trường hợp người sử dụng đất đang được giảm tiền thuê đất theo quy định hoặc/và khấu trừ tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy định của pháp luật về tiền thuê đất thì mức giảm tiền thuê đất được tính trên số tiền thuê đất phải nộp (nếu có) sau khi đã được giảm hoặc/và khấu trừ theo quy định của pháp luật.

Về tác động tới nguồn thu ngân sách nhà nước, dự kiến số tiền thuê đất giảm theo dự thảo Nghị định khoảng 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền thuê đất dự kiến giảm của năm 2023) tương ứng với 0,26% tổng thu ngân sách nhà nước một năm và 9% số thu ngân sách nhà nước từ tiền thuê đất một năm (tính theo liệu năm 2023).
Tại cuộc Hội nghị tổng kết công tác thuế năm 2024 và triển khai nhiệm vụ công tác thuế năm 2025 ngày 19/12/2024, Tổng cục Thuế báo cáo: “Tổng thu ngân sách nhà nước năm 2024 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 1.732.000 tỷ đồng, bằng 116,5% dự toán (vượt 245.587 tỷ), bằng 113,7% so với thực hiện năm 2023”. Vì vậy, dự toán thu ngân sách năm 2024 đã đạt và vượt.
Vì vậy, số tiền thuê đất giảm theo chính sách này không ảnh hưởng đáng kể đến số thu ngân sách nhà nước nói chung nhưng sẽ có tác động lớn tới việc phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp; từ đó tăng thu ngân sách từ thuế (thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp,....) để bù đắp cho số giảm thu do giảm tiền thuê đất.
Qua thẩm tra, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, theo quy định tại khoản 2 Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024: “Chính phủ quy định các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chưa được quy định tại khoản 1 Điều này sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội” và khoản 4 Điều 157 giao “Chính phủ quy định chi tiết”.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ cho ý kiến về các trường hợp được miễn, giảm khác mà chưa được quy định tại khoản 1 Điều 157, việc quy định mức giảm, ban hành Nghị định thuộc thẩm quyền của Chính phủ.
Bên cạnh đó, có ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho rằng, khoản 1 Điều 2 của dự thảo Nghị định quy định đối tượng áp dụng là “người sử dụng đất theo quy định tại Điều 4 Luật Đất đai năm 2024” cần được cân nhắc vì quy định như vậy có khả năng thu hẹp đối tượng được giảm tiền thuê đất. Thực tế các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước cho thuê đất có thể từ trước khi Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành.
Do đó, đề nghị tham khảo cách quy định về đối tượng áp dụng như tại các quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành về việc giảm tiền thuê đất để bảo đảm bao quát, đầy đủ hơn.
Có ý kiến đề nghị Chính phủ cần làm rõ có thực hiện chính sách này trong các năm tiếp theo hay không để tránh việc trình nhiều lần cho 1 chính sách tương tự với trình tự, thủ tục phức tạp, thời gian kéo dài, làm giảm hiệu quả của chính sách...

Sau khi thảo luận, phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc giảm tiền thuê đất năm 2024 và việc ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất năm 2024.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về nội dung đề xuất, tính chính xác của thông tin, số liệu báo cáo sự cần thiết trong việc xây dựng, ban hành Nghị định của Chính phủ quy định việc giảm tiền cho đất năm 2024 bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật; chỉ đạo xử lý các khó khăn, vướng mắc trong việc thu, nộp, hoàn tiền thuê đất hoặc phạt chậm nộp đối với các trường hợp chậm nộp tiền thuê đất trong năm 2024 của các đối tượng được giảm tiền thuế…
Tại Phiên họp, với 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết việc giảm tiền thuê đất năm 2024.