Đồ uống dinh dưỡng: 'Mảnh đất vàng' cho doanh nghiệp F&B
Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, thị trường đồ uống dinh dưỡng đang nổi lên như một "mảnh đất vàng" đầy tiềm năng cho các doanh nghiệp thực phẩm và đồ uống (F&B).
Không còn đơn thuần là thỏa mãn cơn khát, các sản phẩm đồ uống hiện tại đang được kỳ vọng mang lại những giá trị dinh dưỡng thiết thực, hỗ trợ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống của người tiêu dùng.

Sự thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức và thói quen tiêu dùng đang tạo nên một làn sóng mới trong ngành công nghiệp đồ uống. Người tiêu dùng hiện tại, đặc biệt là thế hệ millennials và Gen Z, không còn chỉ tìm kiếm những thức uống có hương vị ngon mà còn đòi hỏi chúng phải mang lại những lợi ích cụ thể cho sức khỏe. Họ sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn cho những sản phẩm có thể cung cấp vitamin, khoáng chất, chất chống oxi hóa, probiotics hay các dưỡng chất thiết yếu khác.
Xu hướng này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố khách quan. Nhịp sống hiện đại ngày càng bận rộn khiến việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng trở nên khó khăn hơn. Đồng thời, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 đã làm tăng mạnh ý thức về tầm quan trọng của việc duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh. Người tiêu dùng ngày càng hiểu rằng việc bổ sung dinh dưỡng thông qua đồ uống có thể là một giải pháp tiện lợi và hiệu quả.
Thị trường đồ uống dinh dưỡng toàn cầu đang trải qua giai đoạn tăng trường bùng nổ với quy mô ước tính đạt khoảng 200 tỷ USD và tốc độ tăng trường hàng năm dao động từ 12-15%. Tại Việt Nam, mặc dù thị trường này còn tương đối non trẻ, nhưng tiềm năng phát triển rất lớn với dân số trẻ, thu nhập tăng và ý thức về sức khỏe ngày càng cao.
Điều đáng chú ý là sự đa dạng trong các phân khúc sản phẩm đồ uống dinh dưỡng. Từ các loại nước ép trái cây tươi giàu vitamin C, các sản phẩm smoothie kết hợp nhiều loại rau củ quả, cho đến những thức uống protein hỗ trợ người tập thể thao, hay các sản phẩm đồ uống có bổ sung probiotics tốt cho hệ tiêu hóa. Mỗi phân khúc này đều có nhóm khách hàng riêng biệt với nhu cầu và khả năng chi trả khác nhau.
Đặc biệt, segment đồ uống chức năng dành cho các nhóm đối tượng cụ thể đang có sức tăng trường mạnh mẽ. Các sản phẩm dành cho người cao tuổi với thành phần bổ sung canxi và vitamin D, đồ uống dành cho phụ nữ mang thai với axit folic và sắt, hay những sản phẩm hỗ trợ trí nhó và tập trung dành cho học sinh, sinh viên đang được thị trường đón nhận một cách tích cực.
Sự phát triển vượt bậc của công nghệ thực phẩm đang mở ra những khả năng không giới hạn cho việc phát triển các sản phẩm đồ uống dinh dưỡng. Công nghệ nano giúp tăng khả năng hấp thu của các dưỡng chất, trong khi kỹ thuật đóng gói hiện đại có thể bảo quản được các vitamin và khoáng chất nhạy cảm trong thời gian dài mà không làm mất đi giá trị dinh dưỡng.
Công nghệ lên men hiện đại cũng đang tạo ra những đột phá quan trọng. Việc sử dụng các chủng vi khuẩn có lợi đặc biệt không chỉ tạo ra hương vị độc đáo mà còn mang lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe đường ruột. Các sản phẩm kombucha, kefir hay các loại nước ép lên men đang thu hút sự quan tâm lớn từ những người tiêu dùng am hiểu về sức khỏe.
Bên cạnh đó, công nghệ chiết xuất tiên tiến cho phép tách lấy và tinh chế các hoạt chất có giá trị từ thực vật một cách hiệu quả. Điều này mở ra khả năng tạo ra những sản phẩm đồ uống với nồng độ dưỡng chất cao mà vẫn giữ được hương vị tự nhiên và dễ uống.

Mặc dù tiềm năng rất lớn, thị trường đồ uống dinh dưỡng cũng đối mặt với không ít thách thức. Vấn đề đầu tiên và quan trọng nhất là việc đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Các sản phẩm đồ uống dinh dưỡng thường có thành phần phức tạp với nhiều loại vitamin, khoáng chất và hoạt chất sinh học khác nhau. Việc duy trì tính ổn định và hiệu quả của các thành phần này trong suốt thời gian bảo quản đòi hỏi công nghệ tiên tiến và quy trình sản xuất nghiêm ngặt.
Thách thức thứ hai nằm ở việc giáo dục và thuyết phục người tiêu dùng. Nhiều người vẫn còn hoài nghi về hiệu quả thực sự của các sản phẩm đồ uống dinh dưỡng, đặc biệt khi thị trường xuất hiện nhiều sản phẩm có chất lượng chưa đảm bảo hoặc quảng cáo thổi phồng công dụng. Các doanh nghiệp cần đầu tư mạnh vào việc nghiên cứu khoa học, có bằng chứng cụ thể về hiệu quả của sản phẩm và xây dựng lòng tin với người tiêu dùng.
Chi phí sản xuất cao cũng là một rào cản không nhỏ. Các nguyên liệu chất lượng cao, công nghệ tiên tiến và quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt đều đòi hỏi mức đầu tư lớn, khiến giá thành sản phẩm cuối cùng thường cao hơn so với các đồ uống thông thường. Điều này có thể hạn chế khả năng tiếp cận của một số phân khúc khách hàng.
Việc xây dựng thương hiệu cũng đặc biệt quan trọng trong ngành này. Người tiêu dùng cần tin tưởng vào thương hiệu trước khi quyết định chi trả mức giá cao hơn cho các sản phẩm đồ uống dinh dưỡng. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải minh bạch về nguồn gốc nguyên liệu, quy trình sản xuất và có được các chứng nhận chất lượng uy tín.
Marketing giáo dục cũng cần được ưu tiên. Thay vì chỉ quảng cáo về hương vị hay giá cả, các doanh nghiệp cần đầu tư vào việc giáo dục người tiêu dùng về giá trị dinh dưỡng, cách thức hoạt động của các dưỡng chất trong cơ thể và lợi ích cụ thể mà sản phẩm mang lại. Việc hợp tác với các chuyên gia dinh dưỡng, bác sĩ và các KOL (Key Opinion Leaders) trong lĩnh vực sức khỏe có thể giúp tăng độ tin cậy và thuyết phục người tiêu dùng.
Nhìn về tương lai, thị trường đồ uống dinh dưỡng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ với nhiều xu hướng mới đầy thú vị. Xu hướng cá nhân hóa (personalization) đang nổi lên mạnh mẽ, khi mà người tiêu dùng ngày càng mong muốn có những sản phẩm được thiết kế riêng cho nhu cầu và tình trạng sức khỏe cụ thể của họ. Công nghệ AI và big data sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc phân tích và đưa ra các đề xuất sản phẩm phù hợp cho từng cá nhân.
Xu hướng sustainable và clean label cũng đang ngày càng được chú trọng. Người tiêu dùng không chỉ quan tâm đến lợi ích sức khỏe mà còn muốn biết sản phẩm được sản xuất như thế nào, có thân thiện với môi trường hay không, và các thành phần có tự nhiên và an toàn hay không. Điều này tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp có thể chứng minh được tính bền vững trong quy trình sản xuất của mình.
Thị trường đồ uống dinh dưỡng cho trẻ em cũng đang mở ra những cơ hội lớn. Với sự quan tâm ngày càng cao của các bậc phụ huynh đến dinh dưỡng của con em, các sản phẩm đồ uống dinh dưỡng dành riêng cho trẻ em với hương vị hấp dẫn và giá trị dinh dưỡng cao sẽ có tiềm năng phát triển mạnh mẽ.
Hoàng Nguyễn