Đề xuất cho phép chủ đầu tự quyết giá bán nhà ở xã hội
Sáng 20/5, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, thừa ủy của Thủ tướng, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh báo cáo dự thảo Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH).
Ông Trần Hồng Minh cho biết để có nguồn vốn dài hạn, bền vững cho phát triển NOXH, cần thiết phải thành lập Quỹ nhà ở quốc gia để thực hiện chức năng đầu tư xây dựng, tạo lập quỹ NOXH, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê mua, thuê.
Quỹ được hình thành từ nguồn ngân sách nhà nước cấp, tiếp nhận nguồn hỗ trợ tự nguyện, nguồn đóng góp của tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, nguồn thu từ việc đóng tiền tương đương giá trị quỹ đất đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng NOXH theo quy định của pháp luật về nhà ở, nguồn từ bán nhà ở thuộc tài sản công và các nguồn huy động hợp pháp khác.

Ngoài ra, để đẩy nhanh tiến độ sớm hoàn thành mục tiêu Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục hành chính, bảo đảm nguyên tắc một việc chỉ do một cơ quan chủ trì chịu trách nhiệm, Chính phủ đề xuất thí điểm UBND cấp tỉnh giao chủ đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Đáng chú ý, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cũng cho biết việc đề xuất bỏ thủ tục thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi của cơ quan chuyên môn về xây dựng thực hiện, cắt giảm được từ 15 - 35 ngày so với quy định hiện hành (100%). Ngoài ra, việc thực hiện chỉ định thầu rút gọn sẽ chỉ mất khoảng 15 ngày và cắt giảm được từ 45 - 105 ngày so với quy định hiện hành (75-90%).
Từ đó, nhằm rút ngắn thời gian triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, ông Minh đề xuất bỏ bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết; bỏ thủ tục thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi.
Trường hợp công trình nhà ở xã hội thuộc dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội được đề xuất áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công bố thì được miễn giấy phép xây dựng.

Về xác định giá bán, giá thuê mua NOXH, chủ đầu tư tự xây dựng, thuê tư vấn có đủ điều kiện năng lực về hoạt động xây dựng để thẩm tra trước khi chủ đầu tư phê duyệt giá bán, giá thuê mua NOXH...
Theo cơ quan soạn thảo, một số địa phương và chủ đầu tư phản ánh việc xác định giá bán, cho thuê mua khó chính xác, dẫn đến thẩm định giá gặp khó khăn. Việc giao chủ đầu tư xác định giá và thực hiện kiểm toán, gửi đến UBND cấp tỉnh thẩm định lần 2 sẽ rút ngắn được thủ tục từ 30 - 90 ngày...
Thẩm tra dự thảo nghị quyết, ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPLTP) của Quốc hội cho biết Ủy ban tán thành các đề xuất của Chính phủ.
Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cho biết, Ủy ban đánh giá các chính sách được đề nghị trong dự thảo Nghị quyết đều là những chính sách mới, lớn, có tác động sâu rộng đến nguồn lực nhà nước, quyền, nghĩa vụ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân.

Đối với việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, Ủy ban tán thành việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia với các lý do nêu tại tờ trình của Chính phủ, tán thành việc xác định đây là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách để bảo đảm rõ ràng về địa vị pháp lý, mô hình tổ chức của Quỹ.
Bên cạnh đó, Quỹ Nhà ở quốc gia có chức năng tạo lập quỹ NOXH, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị làm rõ vị trí pháp lý, mô hình tổ chức và chức năng, nhiệm vụ của quỹ NOXH.
"Phạm vi chức năng của quỹ sẽ rất rộng vì đối tượng mà quỹ hướng tới là toàn bộ người lao động trong xã hội, do đó, cần nghiên cứu xây dựng cơ chế tài chính của Quỹ phù hợp hơn, bảo đảm tăng cường xã hội hóa nguồn vốn phát triển NOXH", ông Tùng nói.
Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng bản tán thành cơ chế đặc thù về việc giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NOXH không thông qua đấu thầu.