Cạnh tranh gay gắt, hàng tiêu dùng nội tìm lối đi riêng
Trong “cuộc đua” khốc liệt của thị trường tiêu dùng hiện nay, khi các thương hiệu ngoại liên tục mở rộng ảnh hưởng và chiếm lĩnh tâm trí người tiêu dùng, hàng Việt đang đứng trước ngã rẽ quan trọng.
Không còn là lợi thế quen thuộc về giá hay sự gần gũi, doanh nghiệp nội địa buộc phải định vị lại giá trị – bằng chất lượng, bản sắc và sự thấu hiểu người Việt – để khẳng định vị thế ngay trên chính thị trường quê hương.
Thị trường tiêu dùng Việt Nam đang trở thành “điểm nóng” thu hút các tập đoàn đa quốc gia nhờ quy mô dân số gần 100 triệu người, tầng lớp trung lưu không ngừng mở rộng và xu hướng tiêu dùng hiện đại. Cơ hội lớn đồng nghĩa với áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt, khi các thương hiệu quốc tế liên tục đổ bộ, mang theo tiềm lực tài chính mạnh mẽ, công nghệ tiên tiến và chiến lược marketing toàn cầu đã được kiểm chứng.
Sức ép từ những “ông lớn” không chỉ nằm ở chất lượng sản phẩm, mà còn đến từ khả năng bao phủ thị trường, chiến lược truyền thông bài bản và hình ảnh thương hiệu cao cấp đã định vị sâu trong tâm trí người tiêu dùng. Trước thực tế đó, nhiều doanh nghiệp Việt, đặc biệt là nhóm vừa và nhỏ đang đứng trước bài toán khó về nguồn lực, công nghệ và cách thức tiếp cận thị trường.
Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, dự kiến chiếm 16% tổng doanh thu bán lẻ vào năm 2025 (so với 10% năm 2023), tiếp tục làm thay đổi toàn bộ cục diện. Chỉ với vài thao tác trên điện thoại, người tiêu dùng Việt có thể tiếp cận sản phẩm từ khắp nơi trên thế giới. Điều này mở ra cơ hội lớn nhưng cũng khiến hàng Việt phải đối đầu trực tiếp với hàng ngoại nhập – không chỉ trong nước, mà còn ngay trên không gian số.
Trong bối cảnh đó, nhiều doanh nghiệp Việt đã lựa chọn hướng đi riêng: không cạnh tranh bằng quy mô, mà bằng bản sắc. Lợi thế của họ nằm ở sự thấu hiểu thị trường nội địa, nơi mỗi sản phẩm không chỉ đáp ứng nhu cầu vật chất mà còn chạm tới cảm xúc, thói quen và văn hóa tiêu dùng của người Việt.
Song song với việc khai thác bản sắc, các doanh nghiệp Việt đang đầu tư mạnh mẽ hơn cho nghiên cứu – phát triển (R&D), cải tiến công nghệ và nâng cao tiêu chuẩn sản xuất. Nhiều thương hiệu nội địa đã từng bước tiệm cận các chuẩn quốc tế, mở rộng danh mục sản phẩm, đầu tư thiết kế bao bì hiện đại và dịch vụ hậu mãi chuyên nghiệp. Nhờ đó, hình ảnh hàng Việt đang dần thay đổi không chỉ gắn với phân khúc bình dân mà còn hiện diện ngày càng nhiều ở phân khúc trung và cao cấp.
Đặc biệt, các thương hiệu Việt đã biết cách kể câu chuyện thương hiệu bằng ngôn ngữ của cảm xúc – gắn với niềm tự hào dân tộc, với tinh thần sáng tạo và nỗ lực vươn lên của con người Việt Nam. Họ không chỉ bán sản phẩm, mà còn lan tỏa giá trị văn hóa, lòng tự tôn và niềm tin vào chất lượng nội địa.
Chương trình “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” cùng nhiều chính sách hỗ trợ của Nhà nước đang trở thành bệ đỡ quan trọng giúp hàng Việt củng cố vị thế trên thị trường. Tuy nhiên, yếu tố quyết định vẫn nằm ở chất lượng thật và trải nghiệm thật – bởi niềm tin của người tiêu dùng chỉ được xây dựng từ những giá trị thực tế.
Nhiều doanh nghiệp Việt ngày nay không kêu gọi sự ủng hộ bằng lòng yêu nước, mà bằng sản phẩm xứng đáng được lựa chọn. Họ chứng minh rằng hàng Việt có thể đáp ứng tốt cả về chất lượng, mẫu mã lẫn giá trị sử dụng, tạo dựng được lòng trung thành bền vững từ người tiêu dùng.
Sự linh hoạt, khả năng thích ứng nhanh và tinh thần sáng tạo đang trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi của doanh nghiệp Việt trong kỷ nguyên hội nhập. Nếu biết tận dụng bản sắc, đầu tư đúng hướng và gắn sản phẩm với giá trị văn hóa, hàng tiêu dùng Việt hoàn toàn có thể tự tin bước vào “cuộc chơi lớn” trên chính sân nhà và vươn ra khu vực, thế giới.
Xu hướng tiêu dùng xanh, bền vững đang ngày càng được quan tâm tại Việt Nam. Nhiều thương hiệu nội địa đã nhanh chóng nắm bắt xu hướng này, cho ra đời các dòng sản phẩm thân thiện với môi trường, từ bao bì có thể tái chế đến nguyên liệu tự nhiên, hữu cơ. Họ không chỉ đáp ứng nhu cầu của một nhóm khách hàng ngày càng lớn mà còn thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, góp phần xây dựng hình ảnh tích cực trong mắt công chúng.
Sự bùng nổ của thương mại điện tử cũng là cơ hội lớn mà nhiều doanh nghiệp Việt đã tận dụng khéo léo. Thay vì phải đầu tư lớn vào hệ thống phân phối truyền thống, họ có thể tiếp cận khách hàng trực tiếp qua các nền tảng bán hàng online, giảm chi phí trung gian và tăng khả năng cạnh tranh về giá. Đồng thời, việc bán hàng online còn giúp các thương hiệu nhỏ có thể tiếp cận được thị trường rộng lớn hơn, không còn bị giới hạn bởi vị trí địa lý.
Mặc dù đã đạt được nhiều tiến bộ đáng ghi nhận, hàng tiêu dùng nội địa vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên vào năm 2025, tiêu dùng nội địa cần phải đạt mức tăng trưởng 12%, vượt xa mức tăng trung bình 8% trong những năm gần đây, điều này đặt ra yêu cầu cao hơn cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Để tiếp tục phát triển và cạnh tranh hiệu quả, các doanh nghiệp Việt cần duy trì tinh thần đổi mới sáng tạo, không ngừng học hỏi và hoàn thiện. Việc đầu tư vào công nghệ, nâng cao năng lực quản trị và xây dựng thương hiệu bền vững là những yếu tố then chốt. Đồng thời, họ cũng cần có tầm nhìn dài hạn, không chỉ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn mà còn chú trọng đến việc xây dựng giá trị thương hiệu và lòng tin của khách hàng.
Sự hỗ trợ từ phía nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng. Các chính sách về thuế, tín dụng, hỗ trợ xuất khẩu và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cần được hoàn thiện để tạo môi trường kinh doanh công bằng và thuận lợi hơn cho doanh nghiệp nội địa. Đặc biệt, việc xây dựng và thực thi các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt sẽ giúp loại bỏ hàng kém chất lượng, bảo vệ uy tín của hàng Việt và nâng cao niềm tin của người tiêu dùng.
Cuối cùng, người tiêu dùng Việt Nam cũng có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hàng nội địa. Tuy nhiên, sự hỗ trợ này cần được xây dựng trên nền tảng của chất lượng thực sự chứ không chỉ đơn thuần là tình cảm. Khi hàng Việt thực sự tốt, đáp ứng được nhu cầu và xứng đáng với đồng tiền bỏ ra, người tiêu dùng tự nhiên sẽ lựa chọn và ủng hộ.
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, hàng tiêu dùng nội địa không có con đường nào khác ngoài việc không ngừng nỗ lực, sáng tạo và tìm ra lối đi riêng cho mình. Đó không phải là con đường dễ dàng, nhưng với tiềm năng, bản lĩnh và sự quyết tâm, hàng Việt hoàn toàn có thể không chỉ đứng vững trên thị trường trong nước mà còn vươn xa ra thế giới, khẳng định vị thế và giá trị của mình.
Hoàng Nguyễn
