Cần hỗ trợ các hộ kinh doanh thay vì kiểm tra, xử phạt
Đại biểu Quốc hội kiến nghị cần hỗ trợ hộ kinh doanh thủ tục khai thuế đến khi họ làm được, thay vì đến thời điểm chính sách có hiệu lực, chậm là phạt.
Sáng 17/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2024 và nhiều nội dung quan trọng khác.
Đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) cho rằng, Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân đã quyết định bãi bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ 1/1/2026 nhận được nhiều ý kiến ủng hộ của các chuyên gia. Bởi quy định này mở cơ hội nâng tầm hộ kinh doanh thành doanh nghiệp.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, có hộ kinh doanh hoang mang, có những phản ứng như không nhận chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt,...
Từ thực tế này, đại biểu Hà Sỹ Đồng kiến nghị, cần tăng cường truyền thông để người dân hiểu đúng, hiểu đủ về chính sách mới này. Cùng với đó, cần hỗ trợ hộ kinh doanh về thủ tục nhất là khai thuế đến khi họ làm được, thay vì "cứ đến thời điểm chính sách có hiệu lực, lại kiểm tra, hộ nào chưa được thì phạt".
"Tôi đã nghe một cử tri là một doanh nghiệp nhỏ phản ánh, chậm từ 1- 2 ngày, sẽ bị hành lên hành xuống, nên họ xin rút từ doanh nghiệp xuống hộ kinh doanh. Cách thức tổ chức triển khai cần hết sức cần thiết, quan trọng, nhất là người dân, doanh nghiệp đang phải thích ứng với sự thay đổi chính sách nhanh, nhiều như thời gian này", đại biểu nêu thực tế.
Ông Đồng cho rằng, hiện, Đảng, Nhà nước đã có rất nhiều nghị quyết, như Nghị quyết 57, Nghị quyết 66, đặc biệt, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Song, tình trạng các doanh nghiệp phản ánh bất cập trong môi trường kinh doanh vẫn rất nhiều.
"Nếu không có đột phá về môi trường kinh doanh, chắc chắn mục tiêu tăng trưởng dài hạn 2 con số trong 2 thập kỷ tiếp theo không thể đạt được. Thậm chí, nếu cứ giữ mục tiêu tăng trưởng cao trong các năm 2026, 2027 mà sử dụng các biện pháp về tài khóa tiền tệ sẽ rủi ro rất lớn", đại biểu bày tỏ lo ngại.
Ông Đồng dẫn ví dụ, thời gian qua, nhiều điều kiện đầu tư kinh doanh được nỗ lực cắt giảm, thì đến nay đang có dấu hiệu quay lại. Đơn cử như lĩnh vực xuất khẩu gạo, đến năm 2018, các điều kiện kinh doanh đã được giảm xuống rất nhiều. Nhưng gần đây, lại có dự thảo sửa đổi Nghị định 107 yêu cầu doanh nghiệp xuất khẩu gạo phải sở hữu kho mà không được phép thuê kho nữa.
Đại biểu đoàn Quảng Trị cũng dẫn báo cáo của Liên đoàn Thương mại - Công nghiệp Việt Nam phản ánh việc đầu tư các dự án có sử dụng đất của Việt Nam hiện nay như một rừng thủ tục, núi thủ tục, từ việc xin quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất, chấp thuận chủ trương đầu tư, thẩm định thiết kế, môi trường, phòng cháy chữa cháy, tiền sử dụng đất, giấy phép xây dựng, nghiệm thu công trình…
"Với tình trạng rừng thủ tục, núi thủ tục như vậy, chúng ta khó có thể huy động được đủ đầu tư tư nhân để phục vụ tăng trưởng", ông Đồng nêu và đề nghị Chính phủ phải rất quyết liệt trong việc này.
Đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) đánh giá, trong vài năm trở lại đây, chúng ta thực hiện chính sách tài chính khá tốt, đặc biệt là nguồn thu.
Bên cạnh chính sách tài khóa mở rộng, cũng có nhiều chính sách giãn, hoãn thuế, giảm thuế, nhưng thu của chúng ta thực hiện tốt nên mức thu năm nào cũng tăng, vượt. Đây là thành công rất lớn trong lĩnh vực tài chính.
Năm nay, tính đến tháng 5, chúng ta đã thu được trên 50% số thu cả nước, điều đó thể hiện năm nay sẽ tiếp tục là 1 năm bội thu về mặt tài chính.
Song, ông cũng nhìn nhận, các chính sách mới về thuế đang gặp phải những "phản ứng ngược" không mong muốn, đi ngược lại với mục tiêu đặt ra.
Đó là thực trạng nhiều người sẽ né tránh chuyện kê khai, đóng cửa không kinh doanh, thậm chí là không chấp nhận thanh toán tiền mặt hay tăng giá hàng hóa khi bỏ thuế khoán chuyển sang kê khai thuế.
"Đây là vấn đề nhiều đại biểu cũng sẽ quan tâm và cần Bộ trưởng Bộ Tài chính làm rõ, giải trình và đề xuất những giải pháp kịp thời", đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất.
