Hộ kinh doanh không nhận chuyển khoản: Cơ quan thuế cảnh báo vi phạm
Gần đây, mạng xã hội lan truyền nhiều thông tin liên quan đến các cửa hàng kinh doanh từ chối nhận thanh toán chuyển khoản. Cơ quan thuế đã có cảnh báo.
Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hóa đơn, chứng từ, từ ngày 1/6/2025, hàng chục nghìn hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm thuộc các nhóm ngành nghề như: ăn uống, nhà hàng, khách sạn, siêu thị, bán lẻ… trên cả nước sẽ không còn nộp thuế khoán. Những hộ này sẽ chuyển sang xuất hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.
Cùng với đó, tại Nghị quyết 68 -NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Chính trị cũng đặt mục tiêu chậm nhất đến năm 2026 sẽ bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh.
Mới đây, ngày 17/5, Quốc hội cũng đã ban hành Nghị quyết 198/2025/QH15 quy định về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, chính thức sẽ xoá bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh từ ngày 1/1/2026.
Việc bỏ thuế khoán chuyển sang hình thức tự kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế giúp phản ánh đúng năng lực kinh doanh và đảm bảo nguyên tắc trong Luật Quản lý thuế “Người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm”; động viên sự tham gia, tinh thần trách nhiệm của người nộp thuế với cộng đồng, đất nước thông qua việc nộp thuế dựa trên cơ sở kết quả kinh doanh. Đồng thời, cơ quan thuế cũng có thông tin chính xác hơn về hoạt động kinh tế để quản lý hiệu quả.
Tuy nhiên, thời gian qua đã xuất hiện tình trạng một số cửa hàng tìm cách 'né' thuế. Một số quán ăn, cửa hàng nhỏ lẻ đã thông báo dừng nhận thanh toán bằng chuyển khoản từ 1/6. Một số đơn vị kinh doanh quy mô lớn hơn chấp nhận chuyển khoản nhưng thông báo cộng thêm phí thuế, hoặc giữ nguyên giá nếu khách trả tiền mặt.

Nhiều người bán nhỏ lẻ vẫn cho phép chuyển khoản nhưng dặn khách không ghi nội dung giao dịch liên quan đến các chữ "mua bán", "trả tiền", "cọc tiền". Tình trạng này khiến không ít người tiêu dùng hoang mang, phải chủ động rút tiền mặt để phòng thân.
Trước tình trạng này, Chi cục Thuế khu vực I đã có thư ngỏ gửi các hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thành phố Hà Nội và tỉnh Hòa Bình. Theo đó, Chi cục Thuế khu vực I cho biết, theo quy định của pháp luật thuế, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh là doanh thu bao gồm thuế (trường hợp thuộc diện chịu thuế) của toàn bộ tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ mà hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được hưởng, không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền.
Hành vi treo biển “chỉ nhận tiền mặt” hoặc ghi nội dung chuyển khoản mập mờ, thí dụ như “trả tiền mượn”, “tiền cafe”, “tiền ship”… để cơ quan chức năng gặp khó khăn khi xác định doanh thu không làm giảm nghĩa vụ thuế, mà ngược lại có thể trở thành dấu hiệu nghi ngờ cho hành vi che giấu doanh thu.
Đồng thời, những hành vi này còn đi ngược với xu hướng “xã hội số-kinh tế số-công dân số” và chủ trương phát triển thanh toán không dùng tiền mặt của Đảng, Nhà nước.
Một số trường hợp người bán yêu cầu thu thêm tiền của người mua nếu thanh toán bằng hình thức chuyển khoản không những ảnh hưởng đến quyền lợi của người mua mà còn là hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
“Cơ quan thuế rất mong muốn các hộ, cá nhân kinh doanh hãy là những nhà kinh doanh tỉnh táo, tìm hiểu quy định pháp luật, không nghe và làm theo những hành vi trái pháp luật như che giấu doanh thu, không minh bạch trong giao dịch kinh tế; thực hiện kê khai đúng và đầy đủ doanh thu khi bán hàng hoá dịch vụ”, Chi cục Thuế khu vực I nhấn mạnh và khẳng định, cơ quan thuế luôn sẵn sàng hỗ trợ và khuyến khích các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chuyển đổi, phát triển lên doanh nghiệp để được hưởng các chính sách ưu đãi về đầu tư kinh doanh và thuế theo Nghị quyết số 198/2025/QH15 ngày 17/5/2025 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.
Đối với các trường hợp người nộp thuế cố tình che giấu doanh thu, kê khai thuế không trung thực, đầy đủ sẽ bị xử lý truy thu, ấn định thuế, xử phạt hành vi khai sai, trốn thuế hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Minh Thành