Các yếu tố ảnh hưởng đến ngành hàng tiêu dùng Việt Nam trong năm 2023
Trong 2 năm qua thị trường tiêu dùng nhanh tại Việt Nam gặp nhiều khó khăn khi khối lượng tiêu thụ chững lại sau đại dịch và giá trị thị trường tăng trưởng chủ yếu do tăng giá trung bình.
Theo số liệu báo cáo của Kantar Worldpanel cho thấy, trong 2 năm đại dịch Covid-19 xảy ra mạnh mẽ trên toàn cầu và ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường FMCG tại Việt Nam khi khối lượng tiêu thụ chững lại sau đại dịch và giá trị thị trường tăng trưởng chủ yếu do tăng giá trung bình.
Tuy nhiên, bất chấp những cơn gió ngược chiều từ lạm phát toàn cầu, Kantar đánh giá Việt Nam vẫn là một thị trường đầy hứa hẹn với tốc độ tăng trưởng GDP mạnh mẽ là 8,02% vào năm 2022, cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Đến năm 2030, Việt Nam cũng dự kiến sẽ là thị trường tiêu dùng lớn thứ mười thế giới.
Để duy trì tính cạnh tranh, các thương hiệu phải hiểu được các ưu tiên của người tiêu dùng cũng như tầm quan trọng của từng danh mục FMCG đối với chi tiêu và quyết định mua hàng của người tiêu dùng trong giai đoạn này. Từ đó, các chuyên gia đã chỉ ra những yếu tố sẽ định hình thị trường FMCG tại Việt Nam vào năm 2023.
Suy thoái kinh tế
Các chuyên gia kinh tế dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tiếp tục suy thoái trong năm 2023 trước khi hồi phục vào năm 2024. Còn tại Việt Nam, GDP tăng trưởng 8% trong năm 2022, cao nhất tại châu Á đến hiện tại và vượt chỉ tiêu năm của chính phủ. Mặc dù tỉ lệ lạm phát được giữ ở mức thấp hơn khu vực Đông Nam Á và toàn cầu, dự báo lạm phát sẽ tiếp tục tăng trong năm 2023. Theo đó, giá tiêu dùng sẽ tiếp tục tăng, với tỉ lệ lạm phát dự kiến chạm mốc 5% đầu năm 2023, là một thách thức lớn đối với chính phủ Việt Nam.
Giá cả leo thang khiến người tiêu dùng trở nên lo lắng hơn về việc làm và thu nhập, trong bối cảnh sa thải hàng loạt diễn ra từ quý IV/2022. Điều này dẫn đến người tiêu dùng sẽ siết chặt chi tiêu và cân nhắc kĩ hơn khi mua sắm.
Mua sắm trực tuyến tiếp tục lên ngôi
Trong năm 2022, mua sắm trực tuyến bao gồm Thương mại điện tử (eCommerce) và Thương mại xã hội (Social commerce) tiếp tục tăng trưởng hai chữ số nhờ người dùng tăng tần suất mua sắm và chi tiêu so với năm 2021. Sự xuất hiện của cửa hàng TikTok Shop đã giúp người tiêu dùng tiếp cận với các thương hiệu mới/thương hiệu nhỏ dễ dàng hơn. Trong năm nay, xu hướng mua sắm tích hợp giải trí, cùng với các công nghệ nâng cao trải nghiệm mua sắm trực tuyến như công nghệ thực tế ảo, mô hình O2O (online to offline) sẽ tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của kênh mua sắm online.
Sức khỏe là yếu tố quan trọng khi chọn mua sản phẩm
Đại dịch đã tạo động lực cho người tiêu dùng tìm kiếm sản phẩm F&B có lợi ích dinh dưỡng hoặc các thức ăn/uống thay thế lành mạnh (chế độ ăn lành mạnh hơn, giảm chất béo, sản phẩm không đường). Khảo sát thực hiện cuối năm 2022 của Kantar cho thấy 85% người tham gia sẵn sàng trả giá cao hơn cho những sản phẩm tốt cho sức khỏe hơn; 87% đọc thông tin trên bao bì sản phẩm để tránh mua phảinhững loại thực phẩm khôngtốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, các động lực sức khỏe theo từng nhóm tuổi sẽ có sự khác biệt; trong đó Gen X (45-60 tuổi) quan tâm đến vấn đề tăng cường sức khỏe, tăng sức đề kháng; Millennials (25-44 tuổi) là thải độc và làm đẹp da còn Gen Z (13-24 tuổi) là đẹp da và tiêu hóa tốt.
Động lực cho lối sống bền vững
Sau đại dịch, chủ đề sống bền vững được quan tâm hơn. Hơn một nửa người tiêu dùng có ý thức về tác động môi trường và nỗ lực để giảm thiểu ảnh hưởng đó. Người tiêu dùng sẵn sàng hành động nếu thương hiệu không có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
Theo Kantar, các thương hiệu FMCG cần nắm bắt cơ hội này để giúp người tiêu dùng biến mong muốn thành hành động. Bằng cách tập trung vào các hoạt động thân thiện với môi trường và các giải pháp đóng gói bền vững, các công ty có thể tạo sự khác biệt trên thị trường và thu hút người tiêu dùng ngày càng có ý thức về môi trường.
Tiến Hoàng