Bức tranh kinh doanh của các ông lớn ngành bia rượu Việt Nam 2024
Ngành công nghiệp bia rượu Việt Nam, vốn sôi động và đầy tiềm năng, đang trải qua giai đoạn đầy thử thách. Bức tranh toàn cảnh năm 2024 được phác họa rõ nét qua báo cáo tài chính của những "ông lớn" đầu ngành: Halico, Habeco và Sabeco.
Dù mỗi doanh nghiệp mang một câu chuyện riêng, nhưng tựu chung lại, họ đều đang phải gồng mình thích ứng với những biến động của thị trường, sự siết chặt của pháp luật và sự thay đổi trong thói quen tiêu dùng.
Halico
Halico với thương hiệu Vodka Hà Nội vang bóng một thời, vẫn chưa thể thoát khỏi chuỗi ngày kinh doanh ảm đạm. Năm 2024, dù doanh thu thuần tăng trưởng 11,2%, đạt 112,2 tỷ đồng, Halico vẫn tiếp tục ghi nhận khoản lỗ 8,4 tỷ đồng. Đây là năm thứ 9 liên tiếp Halico chìm trong thua lỗ, một "nốt trầm" dai dẳng trong bản nhạc kinh doanh của ngành.
Đi sâu vào bức tranh tài chính của Halico, có thể thấy rõ những khó khăn mà doanh nghiệp này đang phải đối mặt. Biên lợi nhuận gộp dù ở mức cao (66,8%) nhưng lại có xu hướng giảm so với năm 2023. Chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp vẫn ở mức cao, "ăn mòn" lợi nhuận gộp, dẫn đến khoản lỗ ròng 8,8 tỷ đồng.
Điều đáng nói, tổng tài sản của Halico cũng đang có dấu hiệu "teo tóp" dần, giảm 5,6 tỷ đồng so với cuối năm 2023, chỉ còn 370,4 tỷ đồng. Hàng tồn kho tăng 15,7%, lên 114 tỷ đồng, cho thấy dấu hiệu ứ đọng, khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm. Dù không có nợ dài hạn và nợ vay tài chính, nhưng khoản nợ ngắn hạn lại tăng 14,4%, xấp xỉ 23 tỷ đồng, cho thấy áp lực tài chính vẫn đè nặng lên vai doanh nghiệp này.
Habeco
Trái ngược với Halico, Habeco, "ông lớn" bia miền Bắc, lại cho thấy những tín hiệu tích cực hơn. Doanh thu thuần năm 2024 của Habeco đạt 8.219,6 tỷ đồng, tăng 6% so với năm trước. Điểm sáng đáng chú ý là biên lợi nhuận gộp được cải thiện, đạt 26,6% so với mức 24,7% của năm 2023, cho thấy khả năng kiểm soát giá vốn tốt hơn trong bối cảnh giá nguyên vật liệu biến động.
Kết quả kinh doanh khả quan của Habeco chủ yếu đến từ việc tối ưu hóa chi phí. Chi phí quản lý doanh nghiệp giảm nhẹ 0,2%, còn chi phí tài chính giảm 11,3%, đặc biệt chi phí lãi vay giảm mạnh 66,1%. Nhờ đó, dù chi phí bán hàng tăng 14,6%, Habeco vẫn báo lãi 402,8 tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 13,6% so với năm 2023.
Sabeco
Sabeco - "ông vua" ngành bia với thị phần lớn nhất, tiếp tục thể hiện vị thế dẫn đầu của mình. Doanh thu thuần năm 2024 đạt 31.872,4 tỷ đồng, tăng 5%. Dù giá vốn tăng 6% nhưng nhờ chiến lược kinh doanh hiệu quả, lợi nhuận gộp của Sabeco vẫn tăng nhẹ 2%, đạt 9.318,2 tỷ đồng.
Đặc biệt, Sabeco đã thành công trong việc cắt giảm 10% chi phí bán hàng, đồng thời kiểm soát tốt chi phí quản lý doanh nghiệp. Kết quả, lợi nhuận sau thuế của Sabeco đạt 4.494,8 tỷ đồng, tăng 6% so với năm 2023.
Sabeco lý giải, doanh thu tăng trưởng nhờ vào nhu cầu tiêu thụ cải thiện trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi, bất chấp những ảnh hưởng tiêu cực từ Nghị định 100 và sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường. Việc tăng giá bán cũng góp phần tạo ra tác động thuận lợi. Lợi nhuận ròng tăng trưởng chủ yếu nhờ vào lợi nhuận gộp cao hơn và chi phí bán hàng được tối ưu.
Thách Thức Phía Trước
Nhìn chung, bức tranh kinh doanh của ngành bia rượu năm 2024 cho thấy sự phân hóa rõ rệt. Trong khi Halico vẫn loay hoay tìm lối thoát, Habeco và Sabeco đã cho thấy khả năng thích ứng tốt hơn. Tuy nhiên, phía trước vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là dự thảo luật thuế tiêu thụ đặc biệt đang được xem xét.
Theo dự thảo, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với bia có thể tăng mạnh trong giai đoạn 2026-2030, từ 70% lên 90% hoặc từ 80% lên 100%, tùy theo phương án. Nếu được thông qua, đây sẽ là "cú đấm" mạnh vào ngành bia rượu, tác động trực tiếp đến giá thành sản phẩm và sức mua của người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, Nghị định 100 về xử phạt vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông, dù đã được triển khai từ lâu, vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến thói quen tiêu dùng của người Việt. Xu hướng tiêu dùng có trách nhiệm, quan tâm đến sức khỏe đang ngày càng lan rộng, đặc biệt là trong giới trẻ. Điều này buộc các doanh nghiệp bia rượu phải thay đổi chiến lược kinh doanh, đa dạng hóa sản phẩm, hướng tới những sản phẩm có nồng độ cồn thấp hoặc không cồn, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.
Tương lai của ngành bia rượu Việt Nam phụ thuộc vào khả năng thích ứng của các doanh nghiệp trước những thay đổi của thị trường và chính sách. Việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới, tối ưu hóa chi phí, nâng cao hiệu quả hoạt động, và xây dựng thương hiệu gắn liền với trách nhiệm xã hội sẽ là chìa khóa để các doanh nghiệp tồn tại và phát triển trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Cuộc đua của những "ông lớn" ngành bia rượu không chỉ là cuộc đua về thị phần, doanh thu hay lợi nhuận, mà còn là cuộc đua về sự thích ứng, đổi mới và sáng tạo. Doanh nghiệp nào nắm bắt được xu hướng, đáp ứng tốt nhu cầu của thị trường và tuân thủ pháp luật sẽ giành được lợi thế trong cuộc đua đường dài này. Và câu chuyện về Halico, Habeco và Sabeco vẫn sẽ tiếp tục được viết tiếp, với những chương mới đầy kịch tính và bất ngờ.
Bảo An