45 tuyến đường cao tốc tăng phí từ năm 2024
Bộ Giao thông Vận tải vừa có văn bản gửi Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc VN (VEC) thống nhất việc tăng phí tại 4 tuyến đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây do VEC quản lý, khai thác như đề nghị của VEC.
Bộ Giao thông Vận tải yêu cầu VEC có trách nhiệm kiểm tra, rà soát, quyết định mức giá, thời điểm điều chỉnh giá 4 tuyến cao tốc theo thẩm quyền, bảo đảm không vượt quá mức giá tối đa quy định tại Thông tư số 28/2021 của Bộ Giao thông Vận tải và khả năng chi trả của người sử dụng, hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.
Trước đó, Bộ Giao thông Vận tải đã chấp thuận tăng phí tại 41 dự án BOT giao thông từ ngày 29/12/2023. Với các dự án BOT thu phí lượt, phần lớn tăng từ 11% đến 18% theo các nhóm xe. Tương ứng với mức tăng phổ biến (đã bao gồm 10% VAT) từ 35.000 đồng lên 41.000 đồng với xe nhóm 1, từ 50.000 đồng lên 59.000 đồng với xe nhóm 2, từ 75.000 đồng lên 87.000 đồng với xe nhóm 3, từ 120.000 đồng lên 140.000 đồng với xe nhóm 4 và từ 180.000 đồng lên 200.000 đồng với xe nhóm 5. Hầu hết các dự án BOT thu vé lượt này đều áp dụng mức tăng kịch mức tối đa với xe nhóm 3, nhóm 4 và nhóm 5. Còn xe nhóm 1 và nhóm 2 mức phí tăng lên cách mức tối đa 11.000 đồng.
Với dự án đường cao tốc thu phí theo km, cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ (Hà Nội) mức tăng phí bình quân 18%. Còn đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng mức phí gần 5% đến gần 20% theo các nhóm xe.
VEC cho biết theo phương án tài chính hòa chung dòng tiền 5 dự án đường cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, lộ trình tăng phí là định kỳ 3 năm tăng 1 lần, mỗi lần tăng 12%. Tuy nhiên, các dự án đường cao tốc của VEC chưa được tăng phí từ khi đưa vào khai thác. Ngược lại có thời điểm còn giảm phí để hỗ trợ doanh nghiệp theo chỉ đạo của Chính phủ.
Từ năm 2024, chi phí trả nợ vay làm đường của VEC sẽ tăng liên tục trong khi các đường cao tốc đã đến thời hạn trung tu, đại tu. Nếu vẫn giữ nguyên mức phí sẽ ảnh hưởng phương án tài chính các dự án. Do vậy, VEC đề nghị được tăng phí 4 đường cao tốc: Cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và Đà Nẵng - Quảng Ngãi tăng từ 1.500 đồng/km lên 1.680 đồng/CPU (đơn vị xe con quy đổi)/km (tăng 12%).
Cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây tăng từ 2.000 đồng/CPU/km lên 2.100 đồng/CPU/km (tăng 5%, bằng giá tối đa do Bộ Giao thông vận tải quy định). Với cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đoạn Nội Bài - Yên Bái (4 làn xe đầy đủ, tốc độ 100km/h) tăng từ 1.500 đồng/CPU/km lên 1.680 đồng/CPU/km (tăng 12%); đoạn Yên Bái - Lào Cai (chủ yếu 2 làn xe, tốc độ 80km/h) từ 1.000 đồng/CPU/km lên 1.120 đồng/CPU/km (tăng 12%).
Đa số dự án BOT giao thông được khai thác từ trước năm 2016. Nhiều dự án có doanh thu không đạt theo phương án tài chính do lưu lượng ôtô thấp, trong khi doanh nghiệp BOT được chỉ đạo giảm giá vé cho phương tiện gần trạm thu phí và giảm giá cho xe tải từ 10 tấn trở lên, xe container, theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết năm 2016. 7 năm qua, các doanh nghiệp chưa được tăng phí dù theo hợp đồng sau ba năm sẽ điều chỉnh một lần.