Sản xuất công nghiệp, thương mại Việt Nam trong năm 2024 dự báo sẽ có nhiều tín hiệu tích cực
Mặc dù năm 2023 tình hình kinh tế thế giới vẫn còn nhiều khó khăn, nhu cầu thị trường chưa phục hồi, song với nền tảng vĩ mô ổn định, cùng với các biện pháp đồng bộ nhằm hỗ trợ sản xuất trong nước.
Mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu được triển khai quyết liệt nên sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại tháng 12 tiếp tục có những tín hiệu tích cực dù chưa tăng trưởng đột biến.
Theo đó, tính chung cả năm 2023, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp chỉ tăng 1,5% so với cùng kỳ song đây là mức tăng cao nhất kể từ đầu năm; giá trị tăng thêm toàn ngành công nghiệp năm 2023 ước tăng 3,02% so với năm trước; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) của một số ngành trọng điểm cấp II tăng cao.
Cùng đó chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2023 so với năm trước tăng ở 50 địa phương và giảm ở 13 địa phương trên cả nước; trong đó, một số địa phương có chỉ số IIP tăng cao do ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, ngành sản xuất và phân phối điện tăng cao như: Quảng Ninh tăng 30,3% Bắc Giang tăng 20,8%, Phú Thọ tăng 18,5%.
Ông Bùi Huy Sơn - Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Công Thương) cho biết, bức tranh sản xuất công nghiệp cũng ghi nhận một số tín hiệu tích cực như chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp, chế biến chế tạo tháng 12 tăng 5,1% so với cùng kỳ, một số sản phẩm công nghiệp chủ lực tăng cao so với năm trước. Tuy nhiên tỷ lệ tồn kho toàn ngành chế biến chế tạo bình quân năm 2023 cao hơn so với năm 2022 cho thấy những khó khăn trong sản xuất công nghiệp.
Về xuất nhập khẩu hàng hoá, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hoá cả năm 2023 đạt 681 tỷ USD giảm 6,9% so với năm trước trong đó xuất khẩu sơ bộ đạt 354,67 tỷ USD giảm 4,6%, nhập khẩu giảm 9,2%. Cán cân thương mại hàng hoá năm 2023 ước tính xuất siêu 28,3 tỷ USD.
Trong năm 2023 có 35 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD chiếm 93,6% tổng kim ngạch xuất khẩu, có 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD. Đặc biệt, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đã vượt điện thoại các loại và linh kiện trở thành ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất cả nước, chiếm gần 16% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.
Bộ Công Thương cho hay, hiện nay, tình hình lạm phát có xu hướng hạ nhiệt tại các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc và châu Âu…, tồn kho tại các nước đang giảm dần, nhập khẩu từ các nền kinh tế lớn nhất thế giới, là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam có tín hiệu tích cực. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ hàng hóa cũng thường tăng cao vào dịp lễ hội cuối năm. Mặt khác, Việt Nam được cho là sẽ hưởng lợi từ việc các tập đoàn đa quốc gia chuyển dịch sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam. Đây là những nhân tố có tác động tích cực đến hoạt động xuất khẩu của nước ta.
Hiện các nước công nghiệp phát triển tiếp tục đẩy mạnh chiến lược đa dạng hoá nguồn cung, đã dạng hóa chuỗi cung ứng, đa dạng hoá đầu tư sẽ giúp Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất và xuất khẩu quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.Thêm vào đó, kinh tế Việt Nam vẫn duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, ổn định xã hội sẽ tiếp tục tạo ra những thuận lợi trong thu hút đầu tư và thúc đẩy sản xuất kinh doanh thời gian tới. Các doanh nghiệp của hiệp hội đang rất nỗ lực để kết nối nhiều hơn với các đối tác từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ… nhằm tăng bạn hàng, tạo tiền đề cho thúc đẩy sản xuất của năm 2024.
Bộ Công Thương cho biết, sẽ tiếp tục các giải pháp để gỡ khó cho doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất; tiếp tục kết nối các doanh nghiệp trong nước tham gia được vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp nước ngoài toàn cầu đang đầu tư tại Việt Nam. Đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa phục hồi, phát triển sản xuất thông qua tạo thuận lợi hóa trong các thủ tục hành chính, tiếp cận tín dụng…
Bên cạnh đó, để thực hiện thắng lợi, toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2024 được Quốc hội và Chính phủ giao, Bộ Công Thương sẽ tập trung thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu sau:
Một là, tiếp tục nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ;
Hai là, chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xây dựng thể chế. Khẩn trương trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các Kế hoạch thực hiện các Quy hoạch ngành quốc gia trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản và tổ chức thực hiện; Tập trung xây dựng các cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp có tính nền tảng.
Ba là, khẩn trương xây dựng Kế hoạch hành động và tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả ngay từ ngày đầu tháng đầu năm 2024 các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 01 của Chính phủ, góp phần cùng cả nước thực hiện thành công các Chương trình, nhiệm vụ đã đề ra.
Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp nhằm cơ cấu lại ngành Công Thương dựa trên nền tảng của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án hạ tầng trọng điểm, khơi thông rào cản về thủ tục hành chính để triển khai các dự án sản xuất, khai khoáng mới, góp phần tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế đạt mục tiêu CNH, HĐH đất nước.
Năm là, tích cực tham mưu tổng kết cơ chế, chính sách về hội nhập kinh tế quốc tế, nhất là việc thực hiện chính sách thu hút đầu tư FDI trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.
Sáu là, tập trung khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực và ký kết, triển khai các Hiệp định mới để mở rộng, đa dạng hóa thị trường, mặt hàng xuất nhập khẩu, chuỗi cung ứng. Tăng cường khai thác các thị trường lân cận, còn tiềm năng, chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch gắn với xây dựng thương hiệu, thúc đẩy xuất khẩu bền vững. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến thương mại;
Bảy là, phát triển mạnh thương mại nội địa để khai thác có hiệu quả thị trường trong nước.
Tám là, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả chỉ đạo, điều hành gắn với đề cao trách nhiệm người đứng đầu trong triển khai thực hiện nhiệm vụ.
Tiến Hoàng