Quảng cáo sữa Hiup ‘tăng chiều cao từ 3-5cm sau 3 tháng’ lừa dối người tiêu dùng?
Quảng cáo sản phẩm “sữa tăng chiều cao Hiup” các đơn vị liên tục khẳng định, “các con sẽ tăng từ 1 đến 2cm trong tháng đầu tiên”.
Sang tháng thứ 2, các mô xương sụn được hoàn thiện hơn, những dưỡng chất phát huy tác dụng, trẻ sẽ tăng từ 2 đến 3cm và đạt mức tăng từ 3 đến 5cm trong sau 3 tháng sử dụng. Vậy, liệu những quảng cáo này có đúng sự thật, hay lừa dối người tiêu dùng?
Sữa Hiup “cứ uống là cao”, “số 1 Việt Nam”…
Con trẻ ‘hay ăn chóng lớn’ chắc chắn là nguyện vọng mà tất cả các bậc cha mẹ đều mong muốn. Vậy nhưng, làm thế nào để giúp con cao lớn, bí quyết nào giúp nâng cao tầm vóc cho trẻ thì không phải bố mẹ nào cũng hiểu. Theo các thống kê, có 3 giai đoạn cơ thể tăng trưởng rất nhanh về chiều cao: Giai đoạn trong bào thai, trong 9 tháng mang thai, nếu người mẹ được ăn uống tốt tăng từ 10 – 20 kg thì con sẽ đạt được chiều cao 50 cm lúc chào đời và nặng từ 3 kg trở lên.
Giai đoạn thứ hai là từ sơ sinh đến 3 tuổi, trong 12 tháng đầu trẻ tăng 25 cm; 2 năm tiếp theo mỗi năm trẻ cao thêm 10 cm nếu được nuôi dưỡng tốt. Giai đoạn thứ 3 là tuổi dậy thì, bình thường con gái từ 10 – 16 tuổi và con trai từ 12 – 18 tuổi. Trong thời gian dậy thì sẽ có 1 – 2 năm chiều cao tăng vọt từ 8 – 12 cm mỗi năm nếu được nuôi dưỡng tốt. Sau tuổi dậy thì thường chiều cao của trẻ vẫn sẽ tăng nhưng không đáng kể và tăng rất chậm. Nhưng trong thực tế, chúng ta không thể biết chính xác giai đoạn đó là năm nào nên vẫn phải đảm bảo dinh dưỡng tốt cho trẻ suốt trong thời gian dậy thì để trẻ phát triển.
Những chỉ số này đã cho chúng ta thấy sự chăm sóc nuôi dưỡng trong các giai đoạn mang thai, 3 năm đầu và giai đoạn dậy thì là rất quan trọng để phát triển chiều cao của trẻ. Nắm bắt mong muốn của cha mẹ và tầm quan trọng trong các giai đoạn này, nhiều đơn vị đã cho ra đời các sản phẩm sữa, thực phẩm bảo vệ sức khỏe để hỗ trợ, giúp các con cao lớn. Tuy nhiên, cũng có những đơn vị quảng cáo thổi phồng công dụng, quảng cáo các sản phẩm như “thần dược”, lừa dối người dùng vì mục tiêu thu lợi.
Thời gian gần đây, trên các nền tảng mạng xã hội, các trang web, kênh youtube xuất hiện rầm rộ các cá nhân, đơn vị quảng cáo, chào bán sản phẩm Hiup với nhiều lời “có cánh”. Theo đó, chỉ cần gõ cụm từ “sữa Hiup” trên công cụ tìm kiếm Google, trong 0,29 giây sẽ cho tới 57.900 kết quả liên quan. Điều đáng nói, sản phẩm sữa này xuất hiện với đủ các tên gọi như “Sữa tăng chiều cao Hiup”, “Sữa non chuyên biệt tăng chiều cao cho trẻ Hiup”, “sữa Hiup Hoa Kỳ” hay “Sữa bột tăng chiều cao Hiup”,…
Không chỉ với “ma trận” tên gọi, những quảng cáo cho sản phẩm này cũng khiến người tiêu dùng dễ hiểu nhầm công dụng, công dụng như “thần dược”, nhầm lẫn thông tin. Cụ thể, tại các trang web như https://www.hiupchinhhang.com/, https://www.hiupchinhhang.vn/, https://www.hiupvn.com/suahiup, https://hiup.com.vn/, các trang mạng xã hội https://www.facebook.com/hiupsuanontangchieucao,https://www.facebook.com/HiupOfficialVn,... Hay kênh https://www.youtube.com/@hiupsuanontangchieucao, đang liên tục quảng cáo cho sản phẩm sữa Hiup bằng những lời “có cánh”. Theo đó, trong một video quảng cáo cho nhãn này, MC Hoàng Linh khẳng định “Cam kết con uống 3 tháng tăng 3cm, uống 6 tháng tăng 5cm, quá đơn giản và dễ dàng”.
Cùng với đó, tại video quảng cáo này, MC Hoàng Linh cho rằng, loại sữa Hiup bổ sung đầy đủ các loại vi chất dinh dưỡng, tảo biển đỏ, lipid, DHA,… giúp tăng trưởng chiều cao cho trẻ. Nữ MC còn thông tin, trẻ em Việt Nam thấp còi, trong khi trẻ ngoại quốc lại cao, là do ý thức được việc uống sữa ngay từ khi còn rất nhỏ. Hơn nữa, MC này cũng tự tin khẳng định “Hiup hiện đang là dòng sữa thành công nhất trong việc kết hợp sữa non, Aquamin F, canxi D3K2 cho hiệu quả tăng chiều cao”?
Ở một quảng cáo khác, BTV, MC Quang Minh cùng nữ MC Hoàng Linh khẳng định, sữa Hiup này phù hợp với giai đoạn vàng của trẻ là từ 1-18 tuổi. Uống sữa đều đặn 2 ly mỗi ngày, các phụ huynh sẽ thấy con mình “uống tới đâu, cao tới đó”. “Uống 10 ngày sẽ tiêu hóa tốt, 20 ngày tăng 1 - 2kg, 3 tháng cao đều từ 3 - 5cm. Uống mỗi ngày, con sẽ cao 1,7m, 1,8m như hoa hậu, phi công. 3 tháng uống sữa này bằng 3 năm ăn uống và dùng sữa khác”…
Ngoài ra, MC Hoàng Linh còn lấy cả “uy tín” của cá nhân mình, lấy trách nhiệm của người phụ huynh với con mình để đảm bảo rằng Hiup “rất hiệu quả”. Những lời quảng cáo “có cánh”, những câu khẳng định của nữ MC này khiến nhiều người xem cảm thấy sản phẩm này như một loại “thần dược”, một loại thuốc mà khi các bạn trẻ uống vào sẽ có hiệu quả ngay tức thì.
Hay ở một video khác mà nữ diễn viên, MC truyền hình Thanh Vân (Vân Hugo) quảng cáo cho nhãn sữa Hiup này, MC khẳng định “các mẹ hãy cho các thiên thần nhỏ uống Hiup ngay, chắc chắn sẽ cao và cao 3cm sau 3 tháng sử dụng”. Cùng với đó, MC Vân Hugo còn đưa ra công dụng của sản phẩm sữa như một loại thuốc chữa bệnh: “Các con uống 2 ly Hiup mỗi ngày, sau 3 ngày sẽ hết táo bón”. Những quảng cáo này rõ ràng đã thổi phồng công dụng của một sản phẩm sữa có khả năng điều trị táo bón như thuốc, dược phẩm.
Ngoài ra, giống như MC Hoàng Linh, diễn viên – MC Vân Hugo cũng lấy uy tín của mình để đảm bảo cho khẳng định: “Hiup là siêu phẩm sữa non tăng chiều cao đỉnh số 1 hiện nay”. Không rõ 2 nữ MC này căn cứ vào đâu để liên tục khẳng định sản phẩm sữa Hiup là dòng sữa thành công nhất, hay là sản phẩm số 1 trên thị trường hiện nay. Đáng nói hơn, những căn cứ, tài liệu này cũng không được thể hiện đầy đủ, rõ ràng, chính xác tên khi 2 nữ MC quảng cáo sản phẩm.
Được biết, theo Khoản 11 Điều 8 Luật Quảng cáo năm 2012, được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 35/2018/QH14 ngày 20 tháng 11 năm 2018 quy định: Quảng cáo có sử dụng các từ ngữ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là hành vi bị cấm. Vậy liệu sản phẩm sửa Hiup có tài liệu hợp pháp theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch không? Hay những MC ,diễn viên dựa vào sự nổi tiếng, uy tín của cá nhân, sức ảnh hưởng tới đông đảo người dân để “thổi phồng” công dụng của sản phẩm, lừa dối người tiêu dùng?
… lừa dối người tiêu dùng?
Trong các quảng cáo của mình, cá nhân, đơn vị phân phối sản phẩm Hiup luôn khẳng định “uống tới đâu, cao tới đó”, “uống 1 tháng con tăng từ 1-2 cm, 3 tháng tăng từ 3-5cm", cùng với đó là cam kết hoàn lại tiền nếu bé không hợp sữa, không đạt hiệu quả. Vậy nhưng, liệu những khẳng định, cam kết này có chính xác với thực tế, với những nghiên cứu y khoa?
Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng quốc gia, chiều cao của trẻ tăng trưởng dựa trên nhiều yếu tố. Cụ thể, chiều cao của trẻ bị ảnh hưởng bởi di truyền, dinh dưỡng, chế độ vận động, thể dục và các yếu tố môi trường sống, chế độ nghỉ ngơi…
Nhận định về việc những loại sữa quảng cáo cam kết tăng chiều cao cho trẻ, bác sĩ Hưng cho rằng thực tế theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), khi trẻ từ 3 - 5 tuổi có thể tăng chiều cao từ 0,5 - 0,7cm/tháng. "Như vậy, dù không uống sữa thì ở giai đoạn này trẻ vẫn có sự phát triển chiều cao rất tốt. Bên cạnh đó, việc bổ sung các thực phẩm giàu canxi không chỉ có sữa mà còn nhiều nhóm thực phẩm khác", bác sĩ Hưng phân tích.
Mới đây, WHO cũng đã công bố báo cáo toàn cầu mới tiết lộ nhiều chiến lược tiếp thị sữa công thức sai lệch ở Việt Nam. Trong đó, thường bao gồm những tuyên bố không có đủ căn cứ khoa học như sữa công thức có thể cải thiện chiều cao, cân nặng hoặc sự phát triển trí não của trẻ.
Theo bác sĩ Hưng, hiện nay nhiều loại thức uống dinh dưỡng được "gắn mác" là sữa nhưng không phải sữa. Nhiều người vẫn tưởng rằng các loại bột pha đều là sữa. Thậm chí, các loại bột ngũ cốc cũng gọi là sữa. Nhiều loại có giá rất đắt nhưng vì nghĩ rằng tốt, giúp con phát triển "toàn diện" nên nhiều cha mẹ vẫn cố gắng bổ sung cho con.
"Nhiều cha mẹ khi mua sữa chỉ nghe theo lời quảng cáo mà ít quan tâm đến thành phần trong đó. Các thành phần trong sữa rất quan trọng, về hàm lượng, các chất bổ sung. Bên cạnh đó, việc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ cần chú ý về độ tuổi, tình trạng dinh dưỡng, thích ứng và hấp thu của trẻ. Ở mỗi độ tuổi, trẻ cần có chế độ dinh dưỡng và tập luyện khác nhau", bác sĩ Hưng nói.
Ngoài ra, tình trạng nhiều cha mẹ thấy con biếng ăn, thấp còi sẽ tìm đến các loại sữa công thức, thậm chí đổi nhiều loại sữa vì cho rằng con chưa "hợp sữa". Theo bác sĩ Hưng, khi cha mẹ nhận thấy con đang tăng trưởng thấp hơn so với tiêu chuẩn, lo lắng con bị suy dinh dưỡng thì nên đến cơ sở y tế để được tư vấn. Việc thăm khám sẽ giúp bác sĩ xác định tình trạng, nguyên nhân, loại trừ các bệnh lý.
Bên cạnh những sản phẩm sữa dành cho trẻ em được quảng cáo thổi phồng thì có nhiều sản phẩm dành cho người lớn cũng gắn mác là sữa như "Sữa tiểu đường "sữa non tiểu đường",... tất cả đều là những quảng cáo chưa đúng về một nhãn hàng thực chất chỉ là thực phẩm chức năng, được cấp phép bởi một đơn vị thuộc Sở Y tế Hà Nội. Đáng nói, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng lại ra sức quảng cáo, tiếp tay cho sự dối trá này.
Trong khi đó, đề cập với báo chí về nội dung quảng cáo “sau uống 30 ngày, bé tăng 1-2 cm…” của nhãn hàng sữa Hiup, TS.BS Lưu Ngân Tâm, Trưởng Khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Chợ Rẫy, kiêm Chủ tịch Hội nuôi dưỡng đường tĩnh mạch và đường tiêu hóa Việt Nam cho rằng, việc quảng cáo về chất lượng thật của sữa công thức hiện nay có thể nói là “trăm hoa đua nở”, “ảo” là nhiều. Nhiều quảng cáo được thổi phồng công dụng.
“Cơ quan quản lý cần có biện pháp để kiểm soát nội dung quảng cáo, nếu phát hiện vi phạm, quảng cáo quá sự thật khiến người tiêu dùng ‘tiền mất tật mang’, phải được xử lý nghiêm”, TS.BS Lưu Ngân Tâm nhấn mạnh.
Cũng theo BS. Lưu Ngân Tâm, phải chọn sản phẩm sữa được sản xuất từ đơn vị uy tín. Tuyệt đối không mua hàng trôi nổi, không có nguồn gốc. Chọn sữa từ cơ sở đã có bản “công bố tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm”, được kiểm định theo quy định của Bộ Y tế.
WHO: Chưa có đủ căn cứ nói uống sữa công thức có thể cải thiện chiều cao
Xu hướng quảng cáo sữa công thức như “thần dược” ở Việt Nam cũng khiến các chuyên gia trên thế giới lo ngại. Mới đây, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã cảnh báo, chiến lược tiếp thị sữa tại Việt Nam đang thông tin sai lệch, chưa có đủ căn cứ khi nói uống sữa công thức có thể cải thiện chiều cao và phát triển trí não của trẻ.
Tiến sĩ Juliawati Untoro - Trưởng nhóm dinh dưỡng của WHO khu vực Tây Thái Bình Dương - công bố một nghiên cứu đa quốc gia, trong đó có Việt Nam và chỉ trích: “Các nhà sản xuất, bán hàng đã sử dụng thông điệp tiếp thị bóng bẩy, tuyên bố sai lệch về khoa học, khiến người tiêu dùng lầm tưởng rằng sữa công thức gần bằng hoặc tốt hơn sữa mẹ”.
Một số loại sữa chuyên biệt được quảng cáo có thể giải quyết được các vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh như đau bụng, trào ngược, quấy khóc hoặc dị ứng, nhạy cảm. Bà Untoro thẳng thắn chỉ ra, tất cả thông tin tiếp thị trên đều không có cơ sở khoa học, hoặc chưa chứng minh được hiệu quả, chỉ nhằm thúc đẩy kinh doanh, tăng bán hàng.
Các chuyên gia quốc tế cho hay, Việt Nam đã có quy định về việc cấm quảng cáo sữa cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, yêu cầu ghi nhãn, thông tin, giáo dục và quảng cáo phù hợp. Song, việc thực thi chính sách còn nhiều khó khăn, do chưa có đủ cơ chế xử phạt.
Việc quảng cáo, phân phối các sản phẩm Hiup ra thị trường cũng có nhiều dấu hiệu gian lận, "đánh lận con đen", dấu hiệu sai phạm, Thương Trường sẽ tiếp tục thông tin./.
Hồng Quang