Phía sau 4 dự án của Bộ Nông nghiệp và Môi trường bị thanh tra

Theo dõi KT&TD trên

4 dự án đầu tư công tổng giá trị 15.691 tỷ đồng

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kế hoạch thanh tra chuyên đề diện rộng với gần 900 dự án trên cả nước, trong đó có 4 dự án thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường gồm: Dự án Quản lý nước Bến Tre (Jica 3); Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk; Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1, tỉnh Nghệ An; Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr, tỉnh Đắk Lắk.

Tổng vốn đầu đầu tư của 4 dự án này khoảng 15.691 tỷ đồng.

Theo đó, dự án Quản lý nước Bến Tre Jica 3 do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 9 - Ban quản lý Dự án Công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bến Tre làm chủ đầu tư. Đầu tư bằng vốn đầu tư công, dự án đang triển khai có tổng vốn 6.101 tỷ đồng.

Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng, tỉnh Đắk Lắk do Ban Quản lý đầu tư & xây dựng Thủy lợi 8, Ban quản lý Dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông và NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk làm chủ đầu tư. Nguồn vốn đầu tư công, tổng vốn 4.415 tỷ đồng, dự án này đã hoàn thành.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng giai đoạn 1, tỉnh Nghệ An do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 42, Sở NN&PTNT Nghệ An, Sở Nông nghiệp &PTNT tỉnh Thanh Hóa làm chủ đầu tư. Nguồn vốn đầu tư công với tổng vốn 4.014 tỷ đồng. Dự án đang triển khai.

Công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr, tỉnh Đắk Lắk do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng Thủy lợi 8 làm chủ đầu tư. Nguồn vốn đầu tư công, tổng vốn 1.161 tỷ đồng, dự án đã hoàn thành.

Việc thanh tra bắt đầu trong tháng 7, kết luận thanh tra sẽ ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp sẽ được Thanh tra chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10.

Chậm tiến độ, đội vốn

Theo tìm hiểu của PV, Dự án Quản lý nước Bến Tre (Jica3) sử dụng vốn ODA (vốn vay của Chính phủ Nhật Bản) được phê duyệt Chủ trương đầu tư vào tháng 12/2016; Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Bộ NN&PTNT trước đây) phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư vào năm 2017.

Quy mô đầu tư chính của dự án gồm 8 cống An Hóa, Thủ Cửu, Bến Tre, Tân Phú, Bến Rớ, Cái Quao, Vàm Nước Trong, Vàm Thơm. Dự án có tổng mức đầu tư 6.253 tỷ đồng.

Theo kế hoạch dự án hoàn thành vào cuối năm 2023, sẽ giúp tỉnh Bến Tre chủ động điều hòa được nguồn nước, đảm bảo sản xuất và dân sinh, đặc biệt trước ảnh hưởng của xâm nhập mặn.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, năm 2025, cơ quan này được giao tổng số vốn đầu tư công 23.381 tỷ đồng. Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho hay trong tổng số vốn 23.381 tỷ đồng trên được giao trước khi sáp nhập bộ, có 22.339 tỷ đồng được giao cho Bộ NN&PTNT; còn Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao 1.042 tỷ đồng.

Đến 9/4, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phân bổ 20.786 tỷ đồng cho các dự án; trong đó số vốn đã giải ngân là 2.141,8 tỷ đồng (đạt 9,2% số vốn được Thủ tướng Chính phủ giao và đạt 10,3% vốn đã phân bổ).

Bộ Nông nghiệp và Môi trường có văn bản đề nghị Bộ Tài chính tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép giảm kế hoạch vốn năm 2025 của bộ là 3.850,4 tỷ đồng (bao gồm số vốn chưa phân bổ là 2.595,4 tỷ đồng).

Tuy nhiên, sau nhiều năm triển khai, đến nay dự án chỉ mới cơ bản hoàn thành 2/8 công trình cống ngăn mặn là cống Tấn Phú và cống Bến Rớ ở thượng nguồn sông Ba Lai, thuộc huyện Châu Thành. Còn lại 6 công trình cống ngăn mặn của dự án chưa được thi công.

Trong văn bản trả lời kiến nghị của UBND tỉnh Bến Tre về thực hiện dự án JICA3 mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nêu ra một số khó khăn khiến dự án chưa thể thực hiện. Từ các nguyên nhân nêu trên dẫn đến nguồn vốn dự án thiếu khoảng 2.571 tỷ đồng. Trong đó tổng mức đầu tư tăng khoảng 1.325 tỷ đồng; thiếu khoảng 1.246 tỷ đồng do tỷ giá yên Nhật giảm. Và nguồn vốn vay theo Hiệp định đã ký kết không đủ để thực hiện toàn bộ các hạng mục công trình thuộc dự án được duyệt.

Qua nhiều lần đám phán với Jica, đến ngày 7/2/2024 Jica đã đồng ý tách 2 cống Vàm Nước Trong, Vàm Thơm ra khỏi dự án Jica3 để đầu tư bằng nguồn vốn trong nước.

Tại Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng (Nghệ An), Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an vừa khởi tố bị can Nguyễn Văn Dân, Giám đốc Công ty Hoàng Dân và 7 người khác bị cáo buộc có sai phạm trong quá trình đầu tư, thực hiện Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng (Nghệ An), để dự án chậm tiến độ gây lãng phí cho ngân sách nhà nước.

Theo thông tin của PV, Công ty Hoàng Dân (thôn Tân An, xã Gia Lập, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình), thành lập ngày 9/2/2004. Đây là doanh nghiệp trong liên danh với 4 nhà thầu khác trúng thầu công trình đập phụ thuộc Gói thầu số 36 Đập tràn, đập bê tông, cống lấy nước và đập phụ với giá trị gần 1.100 tỷ đồng trong dự án Bản Mồng.

Tại gói thầu này, quá trình thực hiện của Công ty Hoàng Dân, Tổng Công ty Xây dựng Thủy lợi 4 và một số doanh nghiệp liên tục bị chậm tiến độ theo kế hoạch phê duyệt. Công ty Hoàng Dân bị đánh giá không đáp ứng về nhân sự chủ chốt và tiến độ.

Ngoài dự án trên, Công ty Hoàng Dân còn tham gia gói thầu số 17, thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị cụm công trình đầu mối, dự án Hồ chứa nước Cánh Tạng, tỉnh Hòa Bình (nay là tỉnh Phú Thọ). Đây cũng là dự án trọng điểm nhóm A của Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường).

Còn hai dự án là Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr, tỉnh Đắk Lắk và Hồ chứa nước Krông Pách thượng giai đoạn 1 đã hoàn thành.