Phát triển nhà ở xã hội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội
Sáng 19/5, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị chủ trì Hội nghị.
Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến với sự tham dự của đại diện các Bộ, Ban, ngành liên quan, các địa phương, doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội…
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Trong nhiều năm vừa qua, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân luôn được Đảng và Nhà nước ta quan tâm và xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Có thể nói, dưới sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cùng với sự tham gia tích cực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là vai trò của các địa phương, các doanh nghiệp đã giúp cho trong đó có hàng trăm nghìn hộ gia đình thu nhập thấp và hàng trăm nghìn công nhân được cải thiện nhà ở, có chỗ ở ổn định, an toàn.
Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về nhà ở xã hội cũng đã bộc lộ một số tồn tại, hạn chế cần được khắc phục như: Việc quy hoạch bố trí quỹ đất phát triển nhà ở xã hội; cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; trách nhiệm của Nhà nước trong việc bố trí nguồn vốn ưu đãi cho vay để phát triển nhà ở xã hội; sự quan tâm của chính quyền địa phương, của doanh nghiệp trong việc chăm lo nhà ở cho người dân, đặc biệt là đối tượng thu nhập thấp khu vực đô thị, công nhân khu công nghiệp…
Từ những khó khăn vướng mắc nêu trên, Bộ Xây dựng đã trình và Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 03/4/2023 phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”.
Mục tiêu của Đề án phấn đấu đến năm 2030, tổng số căn hộ các địa phương hoàn thành khoảng 1.062.200 căn.
Trong đó, giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành khoảng 428.000 căn; giai đoạn 2025 - 2030 hoàn thành khoảng 634.200 căn; đồng thời giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội cụ thể cho các địa phương trong từng giai đoạn (2022 – 2025 và 2025 – 2030).
Đề án cũng đã đề ra các giải pháp đồng bộ để các Bộ, ngành Trung ương, địa phương, doanh nghiệp triển khai.
Để đảm bảo việc triển khai, thực hiện Đề án đạt mục tiêu đề ra, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị này nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn vướng mắc và có các giải pháp thực hiện hiệu quả trong thời gian tới.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đề nghị các tham luận tại Hội nghị cần đi thẳng vấn đề, đánh giá đúng thực trạng kết quả đã triển khai trong thời gian qua, các tồn tại, hạn chế, chỉ rõ các nguyên nhân còn tồn tại và mạnh dạn đề xuất các giải pháp thiết thực, hiệu quả nhất là các giải pháp huy động mọi nguồn lực từ xã hội cùng tham gia với sự hỗ trợ của Nhà nước để thúc đẩy việc phát triển nhà ở xã hội nhằm đạt mục tiêu của Đề án, trong đó tập trung vào các vấn đề liên quan đến thể chế chính sách, các thủ tục đất đai đầu tư – xây dựng, cải cách thủ tục hành chính...
Thay mặt lãnh đạo Bộ Xây dựng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh thông tin một số nội dung chính của Đề án tại Hội nghị.
Theo đó, ngay sau khi Đề án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 03/4/2023, các Bộ, ngành đã căn cứ theo các nhiệm vụ được giao, tập trung triển khai Đề án.
Cụ thể, Bộ Xây dựng đã hoàn thiện dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) và đã được Chính phủ thông qua, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.
Theo đó, Bộ Xây dựng đã đề xuất Chính phủ trình Quốc hội cho phép các chính sách về nhà ở xã hội (quy định tại chương VI dự thảo Luật) có hiệu lực sớm sau khi Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực thi hành (dự kiến từ 01/01/2024), bao gồm nhóm chính sách về: đối tượng, điều kiện thụ hưởng; việc quy hoạch, dành quỹ đất phát triển nhà ở xã hội; việc lựa chọn chủ đầu tư dự án; trình tự thủ tục thực hiện dự án; các cơ chế chính sách ưu đãi của Nhà nước… đồng thời có chính sách riêng về nhà lưu trú công nhân, nhà ở dành cho lực lượng vũ trang để có cơ chế khuyến khích, ưu đãi phát triển.
Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 03/2023/TT-BXD sửa đổi Thông tư 09/2021/TT-BXD, cho phép các dự án chưa có quy hoạch chi tiết thì được sử dụng quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch chung tại những khu vực không yêu cầu lập quy hoạch phân khu để đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án.
Bộ Xây dựng cũng đã chủ động phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Chính sách xã hội và Bộ, ngành liên quan đôn đốc, hướng dẫn địa phương thực hiện Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và Nghị định số 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 của Chính phủ, trong đó có 02 gói hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội, đó là: Gói hỗ trợ cho khách hàng cá nhân vay mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở thông qua Ngân hàng chính sách xã hội với tổng nguồn vốn cho vay tối đa là 15.000 tỷ đồng (đến nay đã giải ngân 4.381/15.000 tỷ đồng cho khoảng 12.200 khách hàng); gói hỗ trợ lãi suất 2% cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư thông qua các ngân hàng thương mại theo quy định của Nghị định số 31/2022/NĐ-CP.
Cùng với đó, trong phối hợp triển khai gói tín dụng 120.000 tỷ, Bộ Xây dựng đã có Văn bản số 1551/BXD-QLN hướng dẫn về xác định danh mục dự án, đối tượng, điều kiện vay ưu đãi của gói tín dụng này, theo đó để giảm bớt thủ tục, đầu mối, khẩn trương triển khai Nghị quyết, Bộ Xây dựng đã ủy quyền cho UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xem xét, kiểm tra các thủ tục pháp lý, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân (nhà ở xã hội tại khu công nghiệp), cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, để các Ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay.
Về phía Ngân hàng Nhà nước, đã chủ trì thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao tại Nghị quyết số 33/NQ-CP ngày 11/3/2023 trong việc triển khai gói tín dụng khoảng 120.000 tỷ đồng cho cho chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ vay với lãi suất trong thời gian ưu đãi thấp hơn 1,5 - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn VND bình quân của các Ngân hàng thương mại Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với Bộ Xây dựng ban hành Văn bản số 2308/NHNN-TD ngày 01/4/2023 hướng dẫn triển khai Chương trình, trong đó có các nội dung: về nguyên tắc, thời gian triển khai, thời gian ưu đãi, lãi suất…
Ngân hàng Chính sách xã hội đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 486/QĐ-TTg ngày 10/5/2023 quy định mức lãi suất cho vay ưu đãi tại Ngân hàng Chính sách xã hội áp dụng đối với các khoản vay có dư nợ để mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo sửa chữa nhà để ở, theo đó lãi suất là 4,8%/năm trong giai đoạn từ nay đến hết năm 2024….
Linh Anh