Nhiều doanh nghiệp lớn ở Quảng Ngãi chây ỳ nghĩa vụ

Dù đã qua mốc thời gian thực hiện đóng Quỹ phòng chống thiên tai theo quy định, nhưng vẫn còn hơn 2.000 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi (Quảng Ngãi) chây ỳ nghĩa vụ; trong đó có rất nhiều doanh nghiệp lớn, sở hữu quy mô tài sản hàng trăm đến cả nghìn tỷ đồng.

Theo báo cáo của Cơ quan thực hiện nhiệm vụ thu Quỹ phòng chống thiên tai (PCTT), thuộc UBND thành phố Quảng Ngãi cho thấy, đến 30/11/2024, tổng thu Quỹ trên địa bàn mới chỉ đạt hơn 2,5 tỷ trên tổng số gần 11 tỷ đồng phải thu, đạt 23,09% kế hoạch giao.

Trong đó, khối cơ quan Trung ương, sở, ban, ngành đóng trên địa bàn đã thu được hơn 226/289 triệu đồng, đạt 77,97% kế hoạch. Khối cơ quan cấp thành phố đã thu hơn 34/35 triệu đồng, đạt 96,63%. Khối trường học hơn 86/115 triệu đồng, đạt 74,84%. UBND các xã, phường đã thu gần 400/447 triệu đồng, đạt 83,69%.

Còn lại, Khối các đơn vị kinh tế trong nước và nước ngoài đóng trên địa bàn có số thu rất thấp. Trong đó, nhóm đơn vị kinh tế do Chi cục thuế khu vực Quảng Ngãi - Sơn Tịnh quản lý mới chỉ thu được hơn 278 triệu đồng, trong khi số phải thu lên đến hơn 4,1 tỷ đồng, đạt 6,69%.

Theo thống kê, hiện vẫn còn 1.806 doanh nghiệp thuộc nhóm này vẫn chưa thực hiện nghĩa vụ, với con số phải thu lên tới gần 3,9 tỷ đồng, dù mốc thời gian cuối cùng để nộp Quỹ đã qua. Theo quy định, mức đóng góp của các doanh nghiệp nhóm này tuỳ thuộc vào quy mô và số lao động đang sử dụng, phổ biến quanh mức 500.000 đồng đối với các doanh nghiệp nhỏ, từ 1 đến hơn 30 triệu đồng đối với các doanh nghiệp có tổng tài sản hàng trăm tỷ đồng, sử dụng nhiều lao động.

Có thể kể đến một số doanh nghiệp, như: Công ty TNHH Toyota Tiến Thu Quảng Ngãi, Công ty TNHH Hoàn Phước, Công ty TNHH MTV Tân Hoàn Phước, Công ty Cổ phần Bệnh viện Thiện Nhân Quảng Ngãi, Khách sạn Cẩm Thành, Công ty TNHH Vận tải Bùi Gia… hiện vẫn chưa nộp Quỹ theo quy định, với số tiền hàng chục triệu đồng.

Cùng với đó, nhóm do Cục thuế tỉnh quản lý cũng chỉ mới thu được hơn 1,5/5,9 tỷ đồng, đạt 25,57% kế hoạch giao. Hiện còn 286 doanh nghiệp chưa nộp Quỹ, với con số lên tới hơn 4,4 tỷ đồng. Đây là nhóm các doanh nghiệp lớn trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, sử dụng nhiều lao động và có tổng tài sản từ hàng trăm đến cả nghìn tỷ đồng.

Mức đóng góp của nhóm này dao động từ 30 đến 100 triệu đồng. Có thể kể đến một số doanh nghiệp, như: Công ty Cổ phần LILAMA 45.3, Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thuỷ lợi Quảng Ngãi, Công ty Cổ phần Biệt thự nghỉ dưỡng Mỹ Khê, Công ty TNHH Phú Điền, Công ty Cổ phần xây dựng đô thị và Khu công nghiệp (Dothico), Công ty TNHH MTV Xây dựng và Thương mại Toàn Thịnh… là những doanh nghiệp đến nay vẫn chưa nộp Quỹ.

Quỹ PCTT là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận.

Nguồn Quỹ đến từ sự hỗ trợ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài; đóng góp bắt buộc của tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài trên địa bàn (tối thiểu 500.000 đồng, tối đa 100 triệu đồng); điều tiết từ Quỹ trung ương và giữa các Quỹ cấp tỉnh; tiền lãi các khoản tiền gửi; tồn dư từ năm trước sang năm sau.

Quỹ PCTT sẽ chi cho ba hoạt động chính là ứng phó thiên tai; cứu trợ, hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai và hoạt động phòng ngừa.

Ngày 1/8/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 78/2021/NĐ-CP về thành lập và quản lý Quỹ PCTT.

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 12 Nghị định 78/2021/NĐ-CP có quy định như sau: Mức đóng góp bắt buộc từ các tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài trên địa bàn một năm là 0,02% trên tổng giá trị tài sản hiện có theo báo cáo tài chính lập ngày 31/12 hàng năm của tổ chức báo cáo cơ quan Thuế; nhưng tối thiểu là 500 nghìn đồng, tối đa 100 triệu đồng và được hạch toán vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức.

Về thời gian đóng Quỹ PCTT, tại Điều 15 Nghị định 78/2021/NĐ-CP có quy định như sau: Thời hạn nộp Quỹ cấp tỉnh: Đối với cá nhân nộp một lần trước 31/7 hàng năm; đối với tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài trên địa bàn nộp tối thiểu 50% số phải nộp trước 31/7, số còn lại nộp trước 30/11 hàng năm.

Trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh kéo dài và ảnh hưởng phạm vi lớn, Chủ tịch UBND cấp tỉnh xem xét, điều chỉnh thời hạn nộp hoặc quyết định miễn, giảm đóng góp Quỹ cấp tỉnh cho phù hợp.

Như vậy, Quỹ PCTT là quỹ bắt buộc phải đóng đối với doanh nghiệp, không phải là tự nguyện đóng. Các tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài trên địa bàn phải nộp tối thiểu 50% số phải nộp trước ngày 31/7, số còn lại nộp trước 30/11 hàng năm.

Kế hoạch năm 2024, Quỹ PCTT tỉnh Quảng Ngãi thu trên 20 tỷ đồng; trong đó, khối cơ quan Nhà nước trên 3 tỷ đồng, khối doanh nghiệp gần 17 tỷ đồng. Theo thống kê của Cơ quan quản lý Quỹ, đến hết tháng 9/2024, chỉ có 3 đơn vị là Công an tỉnh, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Quảng Ngãi hoàn thành việc thu - nộp Quỹ.

Đối với 13 huyện, thị xã, thành phố, thì có 3 huyện là: Mộ Đức, Minh Long, Ba Tơ thu nộp Quỹ đạt từ 53 - 67%, các địa phương còn lại đạt dưới 50%.

Riêng các huyện Sơn Tây, Tư Nghĩa, Trà Bồng, Bình Sơn và thành phố Quảng Ngãi thu nộp Quỹ chỉ đạt từ 10 - 26%. Công tác thu nộp Quỹ PCTT chưa đạt vì nhiều doanh nghiệp khó khăn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nên dừng hoạt động, hoặc giải thể.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, kiêm Giám đốc Cơ quan Quản lý Quỹ PCTT tỉnh Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương cho biết, hằng năm, thiên tai gây thiệt hại nhiều tài sản của người dân và Nhà nước, nhất là nhà cửa, công trình cơ sở hạ tầng giao thông, thủy lợi.

Do đó, Quỹ PCTT các cấp chính là nguồn lực tài chính ban đầu để cứu trợ, hỗ trợ các địa phương chủ động ứng phó, khắc phục hậu quả khi xảy ra thiên tai, giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội.

Vì vậy, việc thu nộp Quỹ PCTT các cấp nhằm huy động nguồn lực xã hội để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống thiên tai, góp phần giảm áp lực cho ngân sách Nhà nước. Hiện Cơ quan quản lý Quỹ PCTT tỉnh đang tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, thông báo rộng rãi nghĩa vụ thu, nộp Quỹ PCTT đến các tổ chức, cá nhân trên địa bàn, nhất là các doanh nghiệp. Đồng thời, phối hợp với Chi Cục thuế các huyện, khu vực khẩn trương rà soát, điều chỉnh thông tin các doanh nghiệp để bổ sung vào kế hoạch thu Quỹ PCTT năm 2024.

Đến ngày 31/12/2024, nếu các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp không chấp hành việc thu nộp Quỹ PCTT thì Cơ quan quản lý Quỹ PCTT tỉnh Quảng Ngãi sẽ lập danh sách, kiến nghị UBND tỉnh xem xét xử lý theo quy định của Nghị định số 03/2022/NĐ-CP ngày 6/1/2022 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCTT, thủy lợi, đê điều. Theo đó, phạt tiền từ 300 nghìn đồng đến 50 triệu đồng đối với hành vi không đóng Quỹ PCTT (tùy vào mức nộp); đồng thời buộc tổ chức, doanh nghiệp phải đóng Quỹ PCTT để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả.