Ép buộc khách mua bảo hiểm, ngân hàng có thể bị phạt đến 500 triệu đồng
Các ngân hàng gắn sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với việc cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức có thể bị phạt tiền từ 400 triệu đồng đến 500 triệu đồng.
Tại dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 88/2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, một quy định mới được nêu là phạt tiền từ 400 triệu đồng đến 500 triệu đồng đối với vi phạm về gắn việc bán sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc trong cung ứng sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới mọi hình thức theo quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng.
Quy định xử phạt nghiêm khắc hành vi ép mua bảo hiểm
Một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo nghị định thay thế Nghị định 88/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng là quy định xử phạt nặng các hành vi ép buộc khách hàng mua bảo hiểm không bắt buộc khi sử dụng dịch vụ ngân hàng.

Theo đó, các ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tín dụng nếu gắn sản phẩm bảo hiểm không bắt buộc với sản phẩm, dịch vụ ngân hàng dưới bất kỳ hình thức nào có thể bị phạt tiền từ 400 triệu đồng đến 500 triệu đồng. Mức phạt này được xây dựng nhằm phù hợp với Luật Các tổ chức tín dụng đã chính thức có hiệu lực từ tháng 7/2024.
Hiện tại, pháp luật không quy định loại bảo hiểm nào là bắt buộc đối với người vay vốn ngân hàng. Việc gắn bảo hiểm không bắt buộc như điều kiện để phê duyệt khoản vay hay cung ứng dịch vụ khác là vi phạm và sẽ bị xử lý nghiêm.
Ngoài ra, mức phạt từ 400 triệu đồng đến 500 triệu đồng cũng được áp dụng đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng khác như hoạt động ngân hàng không có giấy phép, can thiệp trái pháp luật vào tổ chức tín dụng, hoặc thực hiện hành vi hạn chế cạnh tranh gây ảnh hưởng tới an toàn hệ thống ngân hàng và chính sách tiền tệ quốc gia.
Chi tiết các mức phạt về lãi suất và phí dịch vụ
Dự thảo cũng nêu rõ các mức phạt đối với hành vi sai phạm trong niêm yết và áp dụng lãi suất huy động vốn, phí cung ứng dịch vụ với ba mức phạt cụ thể:
Phạt từ 10 đến 20 triệu đồng nếu không niêm yết công khai lãi suất huy động, phí dịch vụ hoặc niêm yết không rõ ràng, gây hiểu nhầm cho khách hàng.
Phạt từ 20 đến 40 triệu đồng đối với hành vi áp dụng lãi suất, phí dịch vụ không đúng với mức đã công khai.
Phạt từ 50 đến 100 triệu đồng nếu vi phạm quy định về lãi suất huy động vốn, kinh doanh và cung ứng sản phẩm phái sinh liên quan đến lãi suất, tiền tệ, giá cả hàng hóa hoặc tài sản tài chính khác.
Một điểm đáng chú ý khác là mức phạt từ 150 triệu đồng đến 200 triệu đồng sẽ áp dụng cho các tổ chức tín dụng không xây dựng quy trình quản lý rủi ro, không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro hoặc thực hiện sai quy định trong phân loại.
Quy định này nhằm tăng cường hiệu quả trong công tác phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Việc bổ sung các chế tài xử phạt rõ ràng và nghiêm khắc trong dự thảo mới nhằm siết chặt kỷ cương thị trường tài chính - ngân hàng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng, đồng thời nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ trong lĩnh vực ngân hàng.
Việc ngân hàng ép buộc khách hàng mua bảo hiểm dưới hình thức "bán kèm" sản phẩm tài chính (thường là khi vay vốn) đã tồn tại khá phổ biến trong những năm gần đây và gây nhiều bức xúc trong dư luận. Việc áp dụng mức phạt lên tới 500 triệu đồng với hành vi ép khách mua bảo hiểm là cần thiết và phù hợp với thực tiễn, góp phần siết chặt kỷ cương trong hoạt động tín dụng - bảo hiểm, đảm bảo người dân được tiếp cận dịch vụ tài chính công bằng, minh bạch và tôn trọng quyền lợi chính đáng. Đây cũng là tín hiệu cho thấy Nhà nước đang ngày càng quan tâm đến việc bảo vệ người tiêu dùng trong lĩnh vực ngân hàng - bảo hiểm, một mảng vốn còn nhiều kẽ hở và dễ bị lạm dụng.