Cần xem xét thấu đáo quyết định thu hồi đất đối với 2 dự án tại thị xã Sa Pa
Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ mong muốn các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng của tỉnh Lào Cai xem xét một cách thấu đáo và minh bạch hơn nữa đối với quyết định thu hồi đất của 02 dự án mà Công ty này đã được giao đất từ cách đây hơn 2 thập kỷ.
Một doanh nghiệp – hai dự án bị thu hồi
Theo phản ánh của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, doanh nghiệp này đã lập và triển khai 02 dự án tại thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai); gồm: Dự án đầu tư xây dựng công trình “Trồng cây ôn đới kết hợp du lịch sinh thái tại huyện Sa Pa - tỉnh Lào Cai" với tổng diện tích quy hoạch là 127,9ha tại các xã Tả Phìn, Lao Chải (còn gọi là Khu nhà bò) và Ô Quý Hồ (sau đây gọi là dự án số 1); và dự án "Hệ thống nhà sàn sinh thái và khách sạn thuộc dự án Trồng cây ôn đới kết hợp du lịch sinh thái khu Lao Chải, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai" với tổng diện tích quy hoạch là 224.000m2 (sau đây gọi là dự án số 2). Phần diện tích quy hoạch 224.000m2 của dự án số 2 nằm trong quy hoạch 127,9ha của dự án số 1.
Như vậy, tại địa bàn cả ba xã Tả Phìn, Lao Chải và Ô Quý Hồ đều có quy hoạch dự án số 1, riêng xã Lao Chải có thêm quy hoạch dự án số 2. Đến thời điểm hiện tại, sau hơn 2 thập kỷ kể từ khi các dự án nói trên của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ được phê duyệt, cấp quyền sử dụng đất, chấp thuận chủ trương đầu tư xây dựng…cả hai dự án hiện đều đã và đang phải trải qua quá trình chấm dứt hoạt động dự án đầu tư, thu hồi đất, chi trả giá trị còn lại của tài sản đã đầu tư trên đất và cưỡng chế thu hồi đất.
Cụ thể, trong các năm 2000 và 2003, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành các quyết định cho Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ thuê đất với tổng diện tích lần lượt là 224.000m2 và 1.170m2. Cuối năm 2003, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ban hành quyết định cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đối với 02 khu đất đã cho thuê, kèm theo 02 GCNQSDĐ để thực hiện dự án số 1. Riêng khu đất 224.000m2 sau đó được phê duyệt thêm dự án số 2.
Đến năm 2005, UBND tỉnh Lào Cai ban hành quyết định thu hồi đất, thu hồi một phần diện tích tại khu đất 224.000m2 vì lý do “chưa đền bù giải phóng mặt bằng”, với diện tích đất bị thu hồi là 10.489m2. Tiếp đó, vào năm 2008, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ban hành quyết định thu hồi một phần diện tích tại khu đất 224.000m2 vì lý do "không sử dụng để một số hộ gia đình, cá nhân lấn, chiếm sử dụng", với diện tích đất bị thu hồi là 2.051m2.
Năm 2012, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành quyết định chấm dứt hoạt động đối với dự án số 2 của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ với lý do vi phạm khoản 2 Điều 64 Luật Đầu tư 2005 (trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận đầu tư). Cũng trong năm 2012, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ban hành quyết định thu hồi đất, thu toàn bộ phần diện tích còn lại tại Khu nhà bò, với diện tích đất bị thu hồi là 211.651,7m2.
Năm 2016, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng Sở Tài chính tỉnh Lào Cai đã lập biên bản bàn giao ranh giới, mốc giới thửa đất đã thu hồi của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ cho UBND thị xã Sa Pa đối với 02 khu đất tại các xã Lao Chải và Ô Quý Hồ. Đáng chú ý, theo Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, việc bàn giao này hoàn toàn không có sự tham gia của Công ty – chủ thể sử dụng đất hợp pháp ở cả 02 khu đất thuộc 02 dự án.
Năm 2017, UBND tỉnh Lào Cai đã phê duyệt quy hoạch 1/500 dự án khu dân cư tổ 7 nằm trong phần diện tích đất đã thu hồi tại Khu nhà bò của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ với tổng diện tích quy hoạch là 17ha. Trên cơ sở dự án khu dân cư tổ 7, UBND thị xã Sa Pa đã xây dựng một số hạng mục cơ sở hạ tầng như đường sá, trụ sở công an, trụ sở UBND thị xã…
Đến năm 2023, UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt giá trị còn lại của tài sản đã đầu tư trên đất tại Khu nhà bò của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ. Mới đây nhất, vào tháng 06/2024, UBND thị xã Sa Pa đã ban hành Quyết định số 2070/QĐ-UBND về việc cưỡng chế thu hồi đất của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ.
Tuy nhiên, theo Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, từ đầu năm 2023 đến nay, Công ty này đã gửi rất nhiều văn bản kiến nghị tới các cơ quan có thẩm quyền của tỉnh Lào Cai, trong đó đề nghị rà soát lại quá trình chấm dứt dự án đầu tư và thu hồi đất của Công ty. Đồng thời, đề nghị tạm ngừng thực hiện chi trả giá trị còn lại của tài sản đã đầu tư trên đất tại Khu nhà bò trước khi các cơ quan ban ngành rà soát và có biện pháp phù hợp để bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho chủ đầu tư.
Mong mỏi được xem xét sự việc một cách “thấu tình, đạt lý”
Theo Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, quá trình chấm dứt hoạt động đối với các dự án đầu tư và thu hồi đất của UBND tỉnh Lào Cai đối với doanh nghiệp này còn tồn tại nhiều bất cập, cần được xem xét một cách thấu đáo và minh bạch hơn nữa.
Cụ thể, Quyết định số 420/QĐ-UBND ngày 07/03/2012 của UBND tỉnh Lào Cai về việc chấm dứt hoạt động đối với dự án 1 của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ (lý do chấm dứt hoạt động dự án đầu tư là Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ vi phạm khoản 2 Điều 64 Luật Đầu tư 2005) là chưa thực sự thỏa đáng; cần làm rõ căn cứ pháp lý để chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư; cần đảm bảo tính khách quan, minh bạch trong các trình tự, thủ tục xác minh, làm rõ về hành vi vi phạm của chủ đầu tư. Trong quá trình ban hành quyết định hành chính, phía Công ty không được tham gia xác minh, giải trình (nếu có).
“Trên thực tế, ngay sau khi được UBND tỉnh Lào Cai chấp thuận chủ trương đầu tư, Công ty đã đầu tư xây dựng và đưa các hạng mục chính của dự án đi vào hoạt động ổn định từ năm 2004, việc đầu tư của Công ty cũng được ghi nhận tại nhiều văn bản của cơ quan Nhà nước. Đồng thời không có bất kỳ bản án, quyết định của tòa án, trọng tài về việc chấm dứt hoạt động dự án do vi phạm nghiêm trọng pháp luật”, đại diện Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ cho biết.
Cũng theo Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, ngày 17/04/2012, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Quyết định số 822/QĐ-UBND về việc phê duyệt thu hồi đất dự án 2 của Công ty này; với tổng diện tích thu hồi đất là 211.651,7m2. Đối chiếu với quy định của pháp luật, Công ty nhận thấy quyết định này cũng chưa thỏa đáng và cần xem xét kỹ về căn cứ, trình tự, thủ tục ban hành cũng như triển khai thực hiện quyết định.
Cụ thể, ngày 05/07/2016, sau khi có quyết định thu hồi đất, Sở Tài nguyên và Môi trường cùng Sở Tài chính tỉnh Lào Cai đã tiến hành bàn giao ranh giới, mốc giới các thửa đất thu hồi của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ tại thực địa cho UBND thị xã Sa Pa quản lý mà không có sự tham gia của Công ty. Bên cạnh đó, một phần diện tích đất bị thu hồi không nằm trong quy hoạch của dự án 1 bị chấm dứt theo quyết định được ban hành trước đó (chỉ có 1170m2 đất của dự án 2 thuộc quy hoạch của dự án 1).
Ngoài ra, cũng cần đảm bảo tính khách quan, minh bạch đối với các trình tự thủ tục xác minh, làm rõ về hành vi vi phạm của chủ thể sử dụng đất tại quyết định nói trên. Quá trình triển khai thực hiện quyết định thu hồi đất còn tồn tại nhiều vấn đề; thậm chí phía Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ chưa từng bàn giao lại quỹ đất, phía cơ quan chức năng cũng chưa có quyết định cưỡng chế thu hồi đất nhưng toàn bộ quỹ đất đã được ban giao lại cho UBND thị xã Sa Pa quản lý, sử dụng.
Mới đây, ngày 11/11/2024, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Quyết định số 2889/QĐ-UBND về việc phê duyệt đấu giá quyền sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án Khu nhà ở thương mại phường Cầu Mây, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Trong đó, UBND tỉnh Lào Cai giao UBND thị xã Sa Pa chỉ đạo Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án.
Trao đổi với phóng viên, đại diện Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ cho biết, theo Điều 125 Luật Đất đai năm 2024, một trong các điều kiện để tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất là “Đất đã được thu hồi và hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc không phải bồi thường, hỗ trợ, tái định cư…”. Như vậy, đất thu hồi phải thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư mà chưa tiến hành xong thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thì chưa đủ điều kiện tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất.
Toàn bộ phần diện tích đất mà UBND tỉnh Lào Cai đưa ra đấu giá nằm trong phần diện tích sử dụng đất trước đây đã cho Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ thuê để thực hiện 02 dự án. Đến nay, phía Công ty vẫn chưa tiến hành bàn giao lại quỹ đất, chưa đồng ý nhận chi trả giá trị còn lại của tài sản đã đầu tư trên đất đối với toàn bộ khu đất này do các bất cập trong căn cứ và trình tự thủ tục thu hồi đất.
“Do đó, Công ty hiểu rằng, điều kiện để tiến hành đấu giá quyền sử dụng đất hiện nay mà UBND tỉnh Lào Cai đang triển khai là chưa đủ do chưa hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định của pháp luật đối với Công ty chúng tôi. Từ đầu năm 2023 đến nay, chúng tôi đã nhiều lần gửi văn bản đến các cơ quan Nhà nước tại tỉnh Lào Cai và thị xã Sa Pa đề nghị rà soát, xem xét lại các quyết định thu hồi đất trước đây đối với Công ty. Tuy nhiên, đến nay phía UBND tỉnh Lào Cai và thị xã Sa Pa vẫn phê duyệt chủ trương đầu tư mới và tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất”, đại diện Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ nói.
Ngày 23/12, chia sẻ với phóng viên, ông Tô Ngọc Liễn, Chủ tịch UBND Thị xã Sa Pa cho biết, hiện nay công tác đấu giá giá đất theo chỉ đạo của UBND tỉnh Lào Cai đã thực hiện xong. Về các kiến nghị của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ, ông Liễn cho rằng, do dự án của Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ không sử dụng, lãng phí đất đai nên đã bị UBND tỉnh Lào Cai thu hồi đất, thu hồi dự án, sau đó tiến hành bồi thường, hỗ trợ tài sản trên đất từ rất nhiều năm trước. Ông Liễn khẳng định, Nhà nước chỉ đền bù, hỗ trợ phải dựa trên các quy định của pháp luật. Về những kiến nghị liên quan đền bù tài sản của doanh nghiệp, hiện tỉnh Lào Cai đã có văn bản trả lời rất rõ về việc này.