Thủ tướng Chính phủ vừa yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng để cho phép người dân tự do giao dịch, mua bán, đồng thời tách bạch rõ ràng giữa quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng. PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân - Đại học Kinh tế TP.HCM nhận định, việc thành lập sàn giao dịch vàng là cần thiết và quan trọng để đưa thị trường đi vào hoạt động ổn định.

Khi có sàn giao dịch vàng, người dân được ký gửi vàng dưới dạng tài sản hoặc tham gia giao dịch trên sàn sẽ huy động được dòng vốn của người dân tích trữ bằng vàng chảy vào nền kinh tế và phát huy hiệu quả cao hơn. Số vàng này sẽ góp phần cải thiện bài toán nguồn cung thiếu hụt trên thị trường và sẽ kiểm soát lượng cung vàng dễ hơn. Khi đó, nước ta không cần nhập khẩu quá nhiều vàng vật chất để đáp ứng lượng cung đang thiếu hụt, tránh được những tác động không tốt lên ngoại tệ và dự trữ ngoại hối.

Lập sàn giao dịch vàng là cần thiết và quan trọng
Tình trạng người dân xếp hàng mua vàng tại Hà Nội.

Hơn nữa, nếu phát triển vàng tín chỉ và vàng tài khoản, nhu cầu sở hữu vàng vật chất trong dân sẽ giảm đáng kể, từ đó kéo giảm áp lực cung ứng vàng vật chất ra nền kinh tế. PGS.TS Nguyễn Hữu Huân chia sẻ thêm, việc thành lập sàn giao dịch vàng giúp dễ thanh khoản và liên thông được với thị trường thế giới, góp phần giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước với quốc tế.

Đồng thời, sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán cũng sẽ được giảm bớt. "Chênh lệch mua bán giữa giá mua và giá bán ở thị trường vàng trong nước đang khá cao, khoảng 2-3 triệu đồng/ lượng. Khi hình thành những sàn giao dịch vàng, chênh lệch mua bán sẽ thấp hơn. Như hiện tại thị trường chứng khoán Việt Nam chênh lệch mua bán chủ yếu là phí giao dịch và thuế, hiện dao động khoảng 0,3%- 0,4%, thấp hơn rất nhiều so vàng đang khoảng 2% - 3% ở thị trường vàng trong nước", PGS.TS Nguyễn Hữu Huân nói.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Anh Vũ, Trưởng Khoa Tài chính – Đại học Ngân hàng TP.HCM cho rằng, việc thành lập sàn giao dịch vàng sẽ đem lại một số lợi ích. Để tiến hành giao dịch trên sàn, các nhà đầu tư sẽ phải ký gửi vàng vào trung tâm lưu trữ vàng cũng tương tự như gửi tiền vào ngân hàng, sẽ an toàn hơn việc cất giữ vàng vật chất tại nhà, giảm các nguy cơ rơi mất, trộm cắp, giảm rủi ro vàng giả, vàng không đủ chất lượng. Đồng thời, cơ chế hình thành giá cả giá cả và dòng tiền minh bạch hơn, tình trạng đầu cơ, trục lợi hoặc thổi giá sẽ được giảm bớt. Cơ sở xác định thuế thu nhập từ kinh doanh, mua bán vàng (nếu có) cũng sẽ được xác định rõ ràng hơn.

"Khi sàn được thành lập, các giao dịch cũng như cơ chế để xác định giá, hình thành giá sẽ được công khai minh bạch hơn, việc kiểm soát các giao dịch sẽ dễ dàng hơn", TS Nguyễn Anh Vũ phân tích.

TS Nguyễn Anh Vũ nhận định, đa phần người dân Việt Nam có thói quen tới mua vàng tại các cửa hàng và cất giữ vàng vật chất tại nhà. Bởi vậy, với nhà đầu tư, sàn giao dịch cần tạo được sự tin tưởng để người dân đến mua bán. Đồng thời, cần phải quy định rõ khi người dân sở hữu chứng chỉ vàng thì có thể quy đổi từ vàng tài khoản ra vàng vật chất bất kỳ lúc nào.

Việc xây dựng và vận hành hiệu quả một sàn giao dịch vàng không đơn thuần là tạo thêm một kênh đầu tư, mà còn là bước đi chiến lược để lành mạnh hóa thị trường, nâng cao năng lực quản lý nhà nước và hội nhập sâu hơn với hệ thống tài chính toàn cầu. Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về công nghệ, pháp lý, nhân lực và chiến lược phát triển sản phẩm, Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng vào một sàn vàng tập trung hoạt động chuyên nghiệp, minh bạch và hiệu quả trong thời gian tới.