Hướng tới thương mại điện tử xanh, phát triển bền vững
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế cho biết, doanh thu thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam ước đạt 10,3 tỷ USD, tăng 25% so với cùng kỳ, chiếm 7,7 doanh thu hàng hóa dịch vụ tiêu dùng cả nước. Chính vì thế phát triển thương mại điện tử xanh, phát triển bền vững là tất yếu trong thời gian tới.
Đó là thông tin được đưa ra tại Diễn đàn “Hoàn tất đơn hàng 2023 – Hướng tới thương mại điện tử xanh” do Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số phối hợp với Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) tổ chức ngày 21-7 ở Hà Nội.
Phát biểu mở đầu Diễn đàn, Bà Lê Hoàng Oanh, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương: “Tuy thương mại điện tử tăng trưởng nhanh nhưng đã và đang bộc lộ rõ nhiều yếu tố không bền vững, đặc biệt là những tác động xấu tới môi trường”.
Trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, có hai khâu chính tác động xấu tới môi trường, bao gồm: Khâu giao hàng (liên quan đến xe cộ chạy trên đường thải lượng lớn khí carbon) và khâu đóng gói: Hộp carton, bao bì nilon, màng xốp hơi, hộp xốp, đồ nhựa dùng một lần. Những tác động xấu này còn ở mức độ cao hơn trong trường hợp giao hàng siêu tốc.
“Chính vì vậy, việc tối ưu hóa chi phí vận chuyển không những giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí mà còn đóng góp đáng kể vào việc giảm lượng phát thải từ hoạt động vận chuyển”- bà Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh.
Theo Báo cáo logistics Việt Nam, chi phí logistics tại các doanh nghiệp bán lẻ chiếm tỷ trọng khá lớn trong giá thành, dao động từ 10% đến 20%. Trong chi phí logistics, chi phí vận chuyển có tỷ lệ đóng góp cao nhất khoảng từ 60% đến 80%.
Nghiên cứu của Google, Temasek và Bain & Company cũng chỉ rõ, việc tối ưu hóa hoạt động vận chuyển trong thương mại điện tử như giảm quãng đường di chuyển của các phương tiện giao nhận, sử dụng các vật liệu tái chế, thân thiện để đóng gói hàng hóa… sẽ góp phần cắt giảm được 30-40% lượng khí phát thải trong lĩnh vực này.
Tại Việt Nam, một số doanh nghiệp thương mại điện tử và bưu chính, chuyển phát đã triển khai nhiều giải pháp sáng tạo nhằm giảm tác động tiêu cực tới môi trường, điển hình như: Lazada, Grab hay Bưu điện Việt Nam.
Các biện pháp bao gồm: Tiết giảm số lượng thùng carton và chuyển sang dùng 100% bao bì có thể tái chế được hay giảm thải rác thải nhựa; khuyến khích khách hàng chờ giao hàng chậm nhưng ít hại môi trường, thay vì đẩy mạnh quảng bá hình thức giao hàng ngay và luôn để cạnh tranh với nhau…
Đại diện sàn giao dịch điện tử Lazada, ông Ông Vũ Đức Thịnh, Giám đốc Logistics Lazada Việt Nam cho biết, năm 2022 Tập đoàn đã cam kết xây dựng doanh nghiệp bền vững, có trách nhiệm, cũng như kiểm soát tác động đối với môi trường như: Giao hàng xanh, LazEarth và những cải tiến trong khâu đóng gói và chia chọn đơn; Phát hành Cẩm Nang “Đóng Gói Hàng Hoá Hiệu Quả, Thân Thiện Với Môi Trường”.
Trong khi đó ông, Phan Trọng Lê, Giám đốc Nghiên cứu phát triển thương hiệu VNPost cho rằng, Logistics phải hướng tới sự bền vững, thân thiện và bảo vệ môi trường.
“Thời gian vừa qua chúng tôi có những nỗ lực và biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực tới môi trường nhằm đạt tới sự cân bằng bền vững. Cần phải hướng tới cả 3 mục tiêu là kinh tế, xã hội và môi trường, không loại trừ nhau mà ngược lại còn củng cố lẫn nhau. Tại công ty chúng tôi luôn cho sử dụng bình nước thủy tinh thay thế chai nhựa. Khuyến khích nhân viên trồng cây xanh trong khuôn viên văn phòng, điểm phục vụ. Đặc biệt trú trọng quy trình thu hồi sản phẩm, hoàn hàng. Tận dụng các nguyên liệu tái chế, phế phẩm, phẩm phụ trong quá trình sản xuất. Tận thu phế liệu từ vật liệu đóng gói, vận chuyển. Đặc biệt quy trình Xử lý chất thải đúng quy định” – Ông Lê cho hay.
Các ý kiến tại diễn đàn nhấn mạnh, để thương mại điện tử nước ta phát triển bền vững và thân thiện hơn với môi trường, đồng thời trở thành một công cụ quan trọng hướng tới nền kinh tế xanh và trung hòa carbon, các bên liên quan, bao gồm các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, các cơ sở nghiên cứu và đào tạo, các tổ chức xã hội nghề nghiệp cần phối hợp chặt chẽ và triển khai các hoạt động phù hợp.
Quang Anh