Hà Nam:Công ty Thành Đạt trúng thầu trị giá 108tỷ,tiết kiệm ngân sách chỉ 446 triệu đồng
Điểm danh 6 gói thầu do Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Thành Đạt (gọi tắt là Công ty Thành Đạt) trúng thầu tại Hà Nam với tổng giá trị khoảng 108 tỷ đồng thì tất cả đều có mức tiết kiệm ngân sách rất thấp.
Theo đó, gói tiết kiệm thấp nhất chỉ 0,04%, gói cao nhất chỉ tiết kiệm 1,96%, tỉ lệ tiết kiệm bình quân chỉ đạt 0,41% tương đương khoảng 446 triệu đồng.
Theo tìm hiểu, Công ty Thành Đạt đã có 15 năm kinh nghiệm, chuyên hoạt động trong lĩnh vực thi công xây dựng dân dụng, giao thông, thủy lợi, công nghiệp, địa bàn hoạt động chủ yếu tại tỉnh Hà Nam. Địa chỉ tại đường Nguyễn Thị Định, phường Thanh Châu, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.
Theo Công ty Thành Đạt giới thiệu trên website thì kể từ khi thành lập đến nay, Công ty Thành Đạt đã tham gia thi công nhiều gói thầu lớn tại Hà Nam và các tỉnh, có thể kể đến như: Bệnh viện Việt Đức cơ sở II, nhà máy Hoa Sen Hà Nam, Đại học Công nghiệp Hà Nội cơ sở 3…
Tìm hiểu qua 6 gói thầu mà Thành Đạt đấu trúng và thực hiện những năm gần đây, chúng tôi thấy có 1 đặc điểm chung của các gói này là mức tiết kiệm ngân sách cực kỳ thấp, có những gói chỉ tiết kiệm cho ngân sách khoảng 7 triệu đồng trên tổng giá trị gói thầu là hơn 16 tỷ đồng, tình trạng này phổ biến ở hầu hết các gói thầu mà Thành Đạt đấu trúng, 5/6 gói chúng tôi tìm hiểu thì tỉ lệ giảm giá chỉ dưới 1% tương đương mức tiết kiệm ngân sách thì khoảng 50-70 triệu đồng trong khi giá các gói này dao động từ 7-55 tỷ đồng, 1 gói có mức tiết kiệm cao nhất cũng chỉ là 1,96%, tức tiết kiệm khoảng 205 triệu đồng cho ngân sách trong khi giá gói lên đến 10,2 tỷ đồng.
Đối với mức giảm giá thấp, tức là tiết kiệm thấp cho ngân sách ở các gói thầu nói trên mà Thành Đạt trúng là 1 sự trùng lặp “bất thường”. Vấn đề đặt ra ở đây là vì sao 1 doanh nghiệp thường xuyên bỏ giá cao lại liên tục trúng thầu trên cùng địa bàn 1 tỉnh? Phải chăng ngoài đơn vị này thì không có doanh nghiệp khác bỏ giá thấp hơn, tiết kiệm cho ngân sách hơn hay các công ty nộp hồ sơ đấu giá đều bị loại bởi các tiêu chí, rào cản kỹ thuật?
Như chúng ta đã biết, trong đấu thầu, để “bảo kê” cho 1 đơn vị “thân quen” trúng đầu thì đơn vị mời thầu không thiếu gì cách. Có thể là quân xanh, quân đỏ; có thể là vây thầu; cũng có thể là đặt ra các tiêu chí, rào cản kỹ thuật hướng tới có lợi cho 1 đơn vị nhằm giúp đơn vị này trúng thầu. Đối với trường hợp của Công ty Thành Đạt, do trúng nhiều gói thầu trên cùng 1 địa phương, cùng bỏ sát giá nên khiến dư luận không khỏi nghi ngờ về khả năng có sự “tiếp tay” cho nhà thầu này. Để tường minh sự việc, đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Hà Nam tiến hành kiểm tra, làm rõ, thông tin công khai, minh bạch.
Theo dữ liệu có được, những năm gần đây, Công ty Thành Đạt tham gia đấu 10 gói thầu qua mạng thì trúng cả 10 gói với tổng giá trị lên đến hơn 737 tỷ đồng. Có thể điểm danh 1 số gói thầu điển hình cho việc bỏ sát giá mà vẫn trúng liên tục của Thành Đạt như sau:
Ngày 16/01/2020, UBND thành phố Phủ Lý ra Quyết định số 251/QĐ-UBND lựa chọn nhà thầu cho gói thầu PL1-0, nâng cấp, xây dựng trường mầm non xã Phù Vân và trường tiểu học Trần Quốc Toản thuộc Dự án bổ sung vốn Dự án phát triển các đô thị loại vừa tại Việt Nam – Tiểu dự án thành phố Phủ Lý.
Giá gói thầu này là 55.647.262.000 và giá trúng thầu là 55.581.446.000, đơn vị trúng thầu là Liên danh Công ty TNHH Hiệp Thành và Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Thành Đạt. Theo đó, liên danh này trúng đấu thầu với mức tiết kiệm cho ngân sách chỉ 65.816.000 đồng tương đương tỉ lệ chỉ 0,12%.
Hay như gói thi công xây lắp thuộc Dự án đầu tư xây dựng kết nối hạ tầng xung quanh và hoàn trả kênh mương bị ảnh hưởng khi thực hiện dự án xây dựng cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai do Ban Quản lý đầu tư xây dựng huyện Thanh Liêm làm chủ đầu tư, Công ty Thành Đạt trúng thầu 01/2017 có giá gói thầu là 16.881.300.000 đồng, giá trúng thầu là 16.874.246.000 đồng, tức là tiết kiệm chỉ vẻn vẹn có 7.054.000 đồng, tương đương mức tiết kiệm chỉ 0,04% cho ngân sách.
Đối với gói thầu số 03, thi công xây dựng công trình hạng mục Nhà hiệu bộ, Nhà đa năng thuộc Dự án đầu tư xây dựng trường THPT Lê Hoàn do Công ty Thành Đạt trúng thầu năm 2019 cũng có giá tiết kiệm ngân sách chỉ 49.955.000 đồng, tương đương tỉ lệ 0,47%. Trong khi giá gói thầu là 10.640.200.000 đồng.
Trong 6 gói thầu mà Thành Đạt trúng với tư cách độc lập hoặc liên danh thì chỉ duy nhất gói thi công cải tạo, sửa chữa trụ sở UBND tỉnh Hà Nam có mức tiết kiệm ngân sách trên 1% và cũng là gói duy nhất có mức tiết kiệm trên 100 triệu đồng, cụ thể là 205.888.000 đồng, tương đương 1,96% (giá trị gói thầu là 10.484.700.000 đồng)... và nhiều gói thầu khác cũng tương tự.
Tổng hợp 6 gói thầu mà Thành Đạt đấu trúng nói trên thì tổng giá trị gói thầu là 109.285.948.000 đồng, tổng giá trị đấu trúng là 108.839.444.000 đồng, tổng mức tiết kiệm ngân sách là 446.504.000 đồng, tỉ lệ trung bình chỉ đạt 0,41%.
Lý do trượt thầu của các đơn vị tham gia đấu chủ yếu do không phải đơn vị bỏ giá thấp nhất hoặc lý do kỹ thuật, không chứng minh năng lực tương tự, nhân sự chủ chốt chưa đáp ứng yêu cầu... Đây cũng là 1 vấn đề được các chuyên gia pháp lý, đấu thầu đặt ra nhiều câu hỏi về tính logic, hợp lý của vấn đề.
Cụ thể như tại gói thầu PL1-0, nâng cấp, xây dựng trường mầm non xã Phù Vân và trường tiểu học Trần Quốc Toản nói trên thì có 2 nhà thầu tham gia nộp hồ sơ thầu độc lập và 2 liên danh gồm: Công ty Cổ phần Xây lắp và sản xuất Công nghiệp (bỏ giá 56.662.737.000 đồng); Công ty TNHH Thi Sơn (bỏ giá 56.810.634.000 đồng); Liên danh Công ty TNHH Xây dựng và thương mại dịch vụ Đại Thắng và Công ty Cổ phần Đầu tư và xây lắp 5 (bỏ giá 51.301.988.000 đồng) và Liên danh Công ty TNHH Hiệp Thành và Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Thành Đạt (bỏ giá 55.581.282.000 đồng).
Đáng chú ý, trong trường hợp này, liên danh Đại Thắng và Xây lắp 5 đã bỏ giá thấp nhất, thậm chí mức thấp hơn giá liên danh thắng thầu Hiệp Thành và Thành Đạt lên đến hơn 4,2 tỷ đồng những vẫn trượt thầu.
Lý do trượt của liên danh Đại Thắng và Xây lắp 5 là: “Tại bước kiểm tra hậu tuyển/đàm phán, thương thảo hợp đồng đại diện liên danh nhà thầu chưa cung cấp được tài liệu chứng minh năng lực về Hợp đồng có quy mô và tính chất tương tự, Kinh nghiệm thi công các hoạt động chủ chốt theo yêu cầu của Bên mời thầu; quá trình đàm phán thương thảo hợp đồng với liên danh nhà thầu không thành công”.
Hay như tại gói thầu số 03, thi công xây dựng công trình hạng mục Nhà hiệu bộ, Nhà đa năng thuộc Dự án đầu tư xây dựng trường THPT Lê Hoàn, có 2 đơn vị bị trượt thầu do: “Hợp đồng cung cấp không có hợp đồng có tính chất tương tự” hoặc “các nhân sự chủ chốt, thiết bị thi công thiếu và chưa đáp ứng đầy đủ theo yêu cầu trong hồ sơ mời thầu”.
Theo Luật sư Lê Hữu Linh – Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội: Đấu thầu là 1 lĩnh vực khó, phức tạp, yêu cầu pháp luật đòi hỏi thủ tục khắt khe, phải đáp ứng nhiều điều kiện pháp luật quy định. Đồng thời các bên mời thầu cũng đưa ra các tiêu chí để lựa chọn nhà thầu phù hợp với quy mô, tính chất dự án trong đó các tiêu chí cơ bản mà các nhà thầu phải đáp ứng là kinh nghiệm tương tự, năng lực, nhân sự chủ chốt, trang thiết bị, máy móc thi công.
Do đó, theo kinh nghiệm, thường các nhà thầu tự soi vào hồ sơ mời thầu, nếu thấy không đủ năng lực đáp ứng sẽ không nộp hồ sơ cho đỡ mất công, mất thời gian vì có nộp cũng đương nhiên bị loại. Ngược lại, các nhà thầu nộp hồ sơ, tham gia đấu cơ bản là đủ điều kiện về yêu cầu của hồ sơ mời thầu, còn lại là việc thi đấu về giá.
Thực tế đấu thầu cho thấy, các nhà thầu bị trượt ở lỗi không đáp ứng đủ tiêu chuẩn của hồ sơ thường là các nhà thầu quân xanh, quân đỏ để giúp nhà thầu còn lại trúng thầu – Luật sư Linh nhận định.
Như vậy, trước thông tin trên, để đảm bảo công tác đấu thầu được thực hiện công khai, minh bạch, hiệu quả, nhất là cần đảm bảo cơ chế công bằng, lành mạnh trong cạnh tranh của các doanh nghiệp khi tham gia đấu thầu, đề nghị cơ quan chức năng của tỉnh Hà Nam chỉ đạo kiểm tra, làm rõ những dấu hiệu “bất thường” đối với các gói thầu do Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển Thành Đạt tham gia đấu trúng tại tỉnh này. Sớm phát hiện và ngăn ngặn những hành vi, biểu hiện của “nhóm lợi ích”, nhà thầu “thân quen” hướng tới đảm bảo tiết kiệm tối đa cho ngân sách và thực hiện các gói thầu chất lượng, hiệu quả.
