Đề xuất xử phạt tới 100 triệu đồng nếu không lập hóa đơn đúng quy định
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn.
Trong đó, nội dung đáng chú ý là việc nâng mức xử phạt đối với các hành vi không lập hóa đơn hoặc lập hóa đơn sai thời điểm theo quy định pháp luật. Dự thảo hướng tới việc siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động lập hóa đơn, góp phần minh bạch hóa quá trình giao dịch, giảm thiểu tình trạng gian lận, trốn thuế trong môi trường kinh doanh.
Cụ thể, dự thảo đề xuất sửa đổi khoản 2 Điều 24 liên quan đến hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm. Đây là những trường hợp người bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ đã thực hiện giao dịch nhưng không xuất hóa đơn đúng thời điểm theo quy định. Tùy theo số lượng hóa đơn vi phạm và bản chất hàng hóa, dịch vụ, các mức phạt được điều chỉnh theo hướng tăng nặng nhằm nâng cao tính răn đe.
Theo đó, mức phạt thấp nhất là từ 500.000 đồng đến 1,5 triệu đồng đối với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm trong trường hợp dưới 10 hóa đơn, áp dụng cho các loại hàng hóa, dịch vụ sử dụng trong hoạt động khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu hoặc dùng để biếu, tặng, trả thay lương cho người lao động (không bao gồm hàng hóa luân chuyển nội bộ phục vụ quá trình sản xuất). Với số hóa đơn vi phạm từ 10 đến dưới 50, mức phạt tăng lên từ 1 đến 5 triệu đồng. Nếu vi phạm từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn, mức phạt có thể lên tới 20 triệu đồng. Nghiêm trọng hơn, các hành vi sai phạm từ 100 hóa đơn trở lên có thể bị xử phạt từ 20 triệu đến 40 triệu đồng.

Đặc biệt, với hành vi lập hóa đơn sai thời điểm theo quy định của pháp luật về hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn, mức phạt sẽ từ 40 triệu đến 60 triệu đồng. Nếu sai phạm từ 100 số hóa đơn trở lên, mức xử phạt cao nhất được đề xuất là từ 60 triệu đến 100 triệu đồng.
Song song với việc xử lý hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm, dự thảo cũng bổ sung quy định tại khoản 3 Điều 24 về xử phạt hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ. Mức xử phạt được chia theo số lượng hóa đơn bị bỏ qua. Cụ thể, nếu không lập hóa đơn với số lượng từ 1 đến dưới 10, mức phạt là từ 1 đến 2 triệu đồng. Vi phạm từ 10 đến dưới 50 hóa đơn bị phạt từ 2 đến 10 triệu đồng. Trường hợp vi phạm từ 50 đến dưới 100 hóa đơn, mức phạt tăng lên từ 10 đến 30 triệu đồng. Với hành vi không lập hóa đơn từ 100 số trở lên hoặc không lập hóa đơn trong quá trình bán hàng, cung cấp dịch vụ từ 20 đến dưới 50 số hóa đơn, mức phạt có thể lên tới 60 triệu đồng. Trường hợp nghiêm trọng nhất – không lập hóa đơn từ 50 số trở lên – bị xử phạt từ 60 triệu đến 100 triệu đồng.
Việc không lập hóa đơn hoặc lập hóa đơn sai thời điểm là hành vi phổ biến trong thực tế, đặc biệt trong các ngành nghề kinh doanh có giao dịch bằng tiền mặt lớn hoặc không yêu cầu hóa đơn đầu ra như dịch vụ ăn uống, giải trí, vận tải, hàng tiêu dùng. Hành vi này không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn tạo ra môi trường kinh doanh thiếu công bằng, ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng và các doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Bộ Tài chính cho biết, việc đề xuất sửa đổi các mức xử phạt trong lĩnh vực hóa đơn nhằm tăng cường công tác quản lý thuế, phù hợp với thực tiễn triển khai hóa đơn điện tử toàn quốc. Các biện pháp này sẽ góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của tổ chức, cá nhân kinh doanh, đồng thời tăng cường khả năng kiểm soát của cơ quan thuế đối với hoạt động mua bán, cung cấp dịch vụ.
Hiện dự thảo nghị định đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến từ các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân để hoàn thiện, trình Chính phủ xem xét ban hành trong thời gian tới. Các tổ chức, cá nhân được khuyến khích đóng góp ý kiến để hoàn thiện khung pháp lý, bảo đảm tính khả thi và hiệu quả trong thực tiễn thi hành. Nếu được thông qua, nghị định mới sẽ là công cụ pháp lý mạnh nhằm lập lại trật tự trong hoạt động hóa đơn, tạo nền tảng cho việc quản lý thuế hiện đại và minh bạch hơn trong thời gian tới.
T.An