Xuất hiện loại nấm có thể gây chết người trú ngụ trong tai chó
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã cảnh báo về sự lây lan của một loại nấm kháng thuốc có tên Candida, được phát hiện trong tai của 4 chú chó đi lạc tại Ấn Độ, có khả năng gây tử vong ở người.
Các nhà nghiên cứu cho biết số người được chẩn đoán bị nhiễm loại nấm này đang tăng lên với tốc độ đáng báo động từ khi được phát hiện lần đầu vào năm 2016.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Fungi, hồi đầu tháng 7. Nấm Candida (C.auris) được phát hiện trong tai của 4 con chó đi lạc tại Ấn Độ. Các nhà khoa học cho rằng điều này đặc biệt đáng báo động, vì chó là động vật gần gũi với các hộ gia đình, thường được nuôi làm thú cưng. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, loại nấm này là mối lo ngại nghiêm trọng vì có thể khiến một số loại thuốc chống nấm kém hiệu quả.
Các chuyên gia y tế ước tính cứ ba người nhiễm nấm C.auris nghiêm trọng thì một người tử vong. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng tuyên bố đây là một trong những loại nấm "ưu tiên quan trọng" điều trị trên thế giới.
Jianping Xu, đồng tác giả của nghiên cứu, giáo sư tại Đại học McMaster ở Canada, cho biết C.auris có thể xuất hiện ở nhiều khu vực khác, bên cạnh Ấn Độ. "Những chú chó cưng có thể đóng vai trò trung gian truyền bệnh, để C. auris tiếp cận động vật khác và con người", tiến sĩ Xu nói. Trước đó, các nhà khoa học đã tìm thấy C.auris ở nhiều nơi, song đây là lần đầu tiên họ phát hiện loại nấm này trên chó. Phân tích DNA cho thấy chủng nấm ở 4 con chó có sự tương đồng về di truyền với các chủng tìm thấy ở người, nhiều khả năng có thể lây nhiễm sang người. Tiến sĩ Xu cho biết cần cẩn trọng hơn trong việc giám sát chó, vật nuôi được thuần hóa và các động vật hoang dã khác tại những vùng có C. auris lưu hành.
Tờ The Guardian đã trích dẫn báo cáo cho biết số ca nhiễm Candida auris trong các cơ sở y tế Mỹ trong năm 2018 là 330 và tăng dần theo từng năm. Năm 2019 có 476 ca, năm 2020 có 756 ca và 1.471 ca trong năm 2021. Báo cáo không bao gồm số ca nhiễm của năm 2022 nhưng website của CDC cho thấy có 2.377 ca nhiễm Candida auris tại Mỹ trong năm ngoái. Đáng chú ý là trong năm 2021, số trường hợp kháng thuốc echinocandin đã tăng gấp 3 lần so với năm 2020. Echinocandin là nhóm thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh nói trên. Triệu chứng phổ biến của người nhiễm Candida auris là sốt cao và ớn lạnh, không cải thiện sau khi điều trị kháng sinh. Theo báo cáo, người bị bệnh nặng, phải sử dụng các thiết bị y tế xâm lấn như máy trợ thở, hay người lưu trú trong bệnh viện lâu ngày thường có nguy cơ nhiễm nấm cao.
Loại nấm này có thể được phát hiện trên da hoặc những nơi khác trong cơ thể. Bệnh này không nguy hiểm với người khỏe mạnh nhưng khoảng 1/3 số người bị bệnh sau khi nhiễm Candida auris tử vong. Bác sĩ Waleed Javaid, chuyên gia dịch tễ và bệnh truyền nhiễm, trưởng khoa phòng ngừa và kiểm soát nhiễm trùng tại Trung tâm y tế Mount Sinai Downtown ở New York nói với NBC News rằng báo cáo mới là điều đáng lo ngại. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh không phải ai cũng có nguy cơ tử vong vì việc nhiễm nấm này chỉ xảy ra trên những người bệnh cực kỳ nặng và thường có nhiều chứng bệnh khác. Điểm mấu chốt là ngăn chặn nấm lây lan sang người bệnh trong các khu chăm sóc đặc biệt tại bệnh viện. Không may là Candida auris không chỉ có thể lây sang người tiếp xúc với nó mà còn có thể tồn tại trên các bề mặt trong phòng bệnh, ông Javaid nói.
Bác sĩ Meghan Lyman, lãnh đạo nhóm nghiên cứu thực hiện báo cáo, nói rằng sự gia tăng nhanh số ca nhiễm là điều gây lo ngại, cho thấy nhu cầu của việc tiếp tục theo dõi, mở rộng năng lực nghiên cứu, xét nghiệm chẩn đoán nhanh và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát đã được chứng minh hiệu quả. Các nhà nghiên cứu của CDC lưu ý rằng việc lây lan mạnh trong năm 2021 có thể là do hệ thống y tế bị áp lực vì đại dịch Covid-19. Ban đầu, các ca nhiễm chủ yếu tại thành phố New York và khu đô thị Chicago. Tuy nhiên, Candida auris giờ đã được phát hiện tại hơn 25 tiểu bang tại Mỹ.
Tiến Kiên (t/h)