Toàn cảnh dự án điện mặt trời vi phạm Luật Đất đai tại Bà Rịa - Vũng Tàu
Hai dự án điện mặt trời (ĐMT) nổi trên hồ Tầm Bó và Gia Hoét (tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) chưa phù hợp quy hoạch, vi phạm Luật Đất đai và đưa vào vận hành khi chưa được cấp phép.
Tại thông báo Kết luận Thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Thanh tra Chính phủ đã chỉ rõ các vi phạm tại 2 dự án ĐMT nổi quy mô lớn trên hồ Tầm Bó và hồ Gia Hoét, tại xã Quảng Thành, huyện Châu Đức.
Cụ thể, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chấp thuận chủ trương đầu tư dự án nhà máy ĐMT hồ Tầm Bó (do Công ty TNHH phát triển năng lượng CY làm chủ đầu tư) và nhà máy ĐMT hồ Gia Hoét (do Công ty TNHH Đầu tư năng lượng tự nhiên DTD làm chủ đầu tư) khi vị trí khu đất thực hiện dự án chưa phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của huyện Châu Đức và quy hoạch chung xây dựng nông thôn mới xã Quảng Thành.
Phê duyệt chủ trương đầu tư của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho thấy, diện tích cho thuê sử dụng mặt hồ vào năm 2019 - 2020 để làm dự án ĐMT Hồ Tầm Bó là 41,38ha và ĐMT hồ Gia Hoét là 40ha. Theo đó, cả hai doanh nghiệp trên (đều do Tổng giám đốc Nguyễn Thị Hồng Điệp làm đại diện pháp luật) đã đưa hai dự án ĐMT này vào hoạt động cuối năm 2020 với tổng công suất khoảng 70 MWp, được xem là những dự án ĐMT nổi có quy mô lớn, xây dựng trên hồ duy nhất ở Bà Rịa - Vũng Tàu.
Tuy nhiên trên thực tế, chủ đầu tư hai dự án 2 dự án trên đã sử dụng lần lượt 7,78ha và 8,5ha đất để xây dựng trạm biến áp, nhà điều hành, đường dây truyền tải ra điểm đấu nối của dự án khi chưa được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho thuê đất. Theo Kết luận Thanh tra, việc này đã vi phạm khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.
Bên cạnh đó, hai dự án ĐMT trên đã vận hành thương mại khi chưa được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cấp giấy phép hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, Sở Công Thương chưa nghiệm thu và ra thông báo nghiệm thu công trình hoàn thành.
Thanh tra Chính phủ xác định, những vi phạm, khuyết điểm trên thuộc về UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các sở ngành liên quan, chủ đầu tư hai dự án ĐMT là Công ty TNHH Phát triển năng lượng CY và Công ty TNHH Đầu tư năng lượng tự nhiên DTD, Công ty mua bán điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Ngoài hai dự án ĐMT trên, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra các vi phạm tương tự xảy ra đối với các dự án ĐMT Khu công nghiệp Châu Đức (70 MW), dự án ĐMT Đá Bạc 1,2,3,4 (huyện Châu Đức) và những khuyết điểm trong việc chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án điện gió Côn Sơn (huyện Côn Đảo), dự án nhà máy điện gió Công Lý...
Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ ngành liên quan, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chủ trì kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân theo quy định. Đồng thời, khắc phục những vi phạm, tồn tại.
Về xử lý kinh tế, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các sở ngành liên quan và Cục Thuế tỉnh khẩn trương thực hiện xem xét, giải quyết dứt điểm việc miễn tiền thuê đất đối với diện tích đất xây dựng kết cấu hạ tầng sử dụng chung trong KCN Châu Đức và KCN Đá Bạc theo đúng quy định pháp luật, trên cơ sở đó thực hiện bàn giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư theo quy định về quản lý, sử dụng đất đai.