Quảng Trị: Hàng chục nghìn sổ đỏ chưa trao được cho người sử dụng đất
Thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị, đến thời điểm hiện tại, tỉnh này có đến 23.196 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) đã ký, nhưng chưa trao được cho người sử dụng.
Vì sao tình trạng còn tồn đọng số lượng sổ đỏ chưa trao được cho người dân như đã nêu trên? Qua tìm hiểu của Phóng viên Báo điện tử Xây dựng, những nguyên nhân chính là: Giấy chứng nhận được cấp đổi theo các dự án cấp giấy chứng nhận tập trung, nên người sử dụng chưa có điều kiện nộp lại bản gốc đã cấp trước đây, để nhận giấy chứng nhận được cấp đổi; số lượng giấy chứng nhận trong quá trình cấp đổi đã mất giấy chứng nhận cũ và mất trang bổ sung kèm theo giấy chứng nhận nên không đổi được giấy chứng nhận mới; một số trường hợp có giấy chứng nhận cũ, tuy nhiên chủ sử dụng đất đã chết trước thời điểm đã cấp đổi, hiện tại các thành viên thuộc hàng thừa kế không thống nhất được việc phân chia di sản, nên không có cơ sở cấp phát giấy chứng nhận theo quy định; đa số người dân chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở bản gốc đang thế chấp ở ngân hàng; số lượng giấy chứng nhận trong quá trình cấp đổi đã mất giấy chứng nhận cũ và mất trang bổ sung kèm theo giấy chứng nhận, nhưng chủ sử dụng đất chưa thực hiện các thủ tục theo quy định nên không đổi được giấy chứng nhận mới.
Người sử dụng đất đã nộp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũ, có nhiều thửa đất được cấp chung trên một giấy chứng nhận, tuy nhiên do khi thực hiện thủ tục cấp đổi đã cấp, ít hơn số lượng số thửa đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũ. Một số trường hợp có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũ, tuy nhiên chủ sử dụng đất đã chết trước thời điểm đã cấp đổi năm 2006 (chủ sử dụng đất mới không trùng với chủ sử dụng đất cũ), hiện tại các thành viên thuộc hàng thừa kế không thống nhất được việc phân chia di sản, nên không có cơ sở cấp phát giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định.
Để đảm bảo giấy chứng nhận đã được cấp, được trao cho người dân theo đúng quy định, từ cuối năm 2023, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh đã kiến nghị, đề xuất nhiều giải pháp, cụ thể các trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đất nông nghiệp: Đề nghị UBND huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn thông báo chủ sử dụng đất đến bộ phận một cửa UBND huyện, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện để nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Các trường hợp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất ở, đề nghị UBND huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo UBND các xã, phường, thị trấn thông báo chủ sử dụng đất được biết, để lập hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính trước khi đến một cửa UBND huyện, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Đối với những trường hợp mất giấy chứng nhận và trang bổ sung kèm theo giấy chứng nhận thì cán bộ địa chính xã, phường, thị trấn kiểm tra hướng dẫn chủ sử dụng đất làm thủ tục cấp lại trang bổ sung, kèm theo giấy chứng nhận và làm thủ tục đề nghị hủy giấy chứng nhận đã mất trước khi nhận giấy chứng mới.
Những trường hợp giấy chứng nhận đang thế chấp vay vốn tại ngân hàng thì căn cứ khoản 4 Điều 76 Nghị định 43/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 của Chính phủ, quy định trường hợp cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, do đo đạc lại bản đồ địa chính, mà giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp đang thế chấp tại các tổ chức tín dụng, thì sau khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp đổi mới, thì Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thông báo cho người dân và các tổ chức tín dụng, để thực hiện việc trao đổi giấy chứng nhận giữa 3 bên.
Đối với trường hợp người sử dụng đất chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật, thì Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai thực hiện theo quy định tại khoản 21 Điều 6 Thông tư số 33/2017/TT-BTNMT ngày 29/9/2017: “Trường hợp giấy chứng nhận đã ký nhưng chưa trao được cho người sử dụng đất, do người sử dụng đất chưa nhận giấy chứng nhận theo thông báo của cơ quan có thẩm quyền, thì sau 90 ngày kể từ ngày có thông báo cho người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, Văn phòng Đăng ký đất đai, Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai hoặc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất xác nhận tại mục IV trên trang 3 của giấy chứng nhận “giấy chứng nhận chưa trao do… (ghi lý do chưa trao được giấy chứng nhận do không đồng ý về thông tin trên giấy chứng nhận, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, không có nhu cầu ghi nợ…) và lưu trữ theo quy định”.
Đối với những trường hợp đã gửi thông báo cho UBND xã, phường, thị trấn để thông báo cho chủ sử dụng đất, mà chủ sử dụng đất chưa đến nhận giấy chứng nhận thì tiếp tục thực hiện việc gửi thông báo trực tiếp đến chủ sử dụng đất…
Ông Phạm Đình Hải – Phó Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Trị thừa nhận: “Mặc dù các giải pháp đã được triển khai, nhưng đến nay tình trạng tồn đọng một số lượng sổ đỏ chưa trao được cho người sử dụng vẫn không mấy được cải thiện”.