Phát triển công nghiệp hỗ trợ: Rất cần vai trò của địa phương
Mô hình hợp tác phát triển công nghiệp hỗ trợ giữa Trung ương, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp đầu tàu là một trong những chương trình hợp tác điển hình mà Bộ Công Thương đã triển khai.
Thúc đẩy hợp tác, liên kết hiệu quả
Thực hiện mục tiêu tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước tại Nghị Quyết số 29/NQ-TW ngày 17/11/2022 của Ban chấp hành Trung ương Đảng, trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã tích cực triển khai các chương trình hợp tác với các tập đoàn đa quốc gia, các doanh nghiệp FDI lớn tại Việt Nam nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo và công nghiệp hỗ trợ.
Đặc biệt là các Chương trình hợp tác với Samsung Việt Nam cụ thể như: Chương trình đào tạo chuyên gia tư vấn, Chương trình tư vấn cải tiến sản xuất cho doanh nghiệp, Chương trình đào tạo nhân lực cho ngành khuôn mẫu, Chương trình đào tạo và hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh… Các Chương trình trên đã và đang mang lại những tín hiệu tích cực cho ngành công nghiệp Việt Nam nói chung và ngành công nghiệp hỗ trợ nói riêng, tạo tính lan tỏa sâu rộng tới các địa phương, giúp doanh nghiệp nội địa tăng cơ hội phát triển và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đơn cử vào tháng 8/2023, Samsung Việt Nam phối hợp cùng Bộ Công Thương và các địa phương đã tổ chức lễ tổng kết dự án “Hợp tác phát triển nhà máy thông minh” đợt 1/2023 tại 12 doanh nghiệp phía Bắc bao gồm: 5 doanh nghiệp tại tỉnh Bắc Ninh, 1 doanh nghiệp tại tỉnh Vĩnh Phúc, 2 doanh nghiệp tại Thành phố Hà Nội, 3 doanh nghiệp tại tỉnh Hưng Yên và 1 doanh nghiệp tại tỉnh Hà Nam.
Tiếp đó, trong khuôn khổ Hội chợ Triển lãm công nghiệp hỗ trợ và chế biến chế tạo Đà Nẵng 2023 diễn ra vào tháng 9/2023, Cục Công nghiệp – Bộ Công Thương và Sở Công Thương TP. Đà Nẵng phối hợp cùng Samsung Việt Nam tổ chức Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ Hợp tác triển khai Dự án phát triển nhà máy thông minh cho doanh nghiệp Việt Nam tại thành phố Đà Nẵng và Khu vực miền Trung.
Dự án sẽ giúp nâng cao năng lực của các doanh nghiệp Việt Nam tại Đà Nẵng thông qua việc tư vấn thiết lập nhà máy thông minh và bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao cho doanh nghiệp, từ đó giúp các công ty Việt Nam đáp ứng nhu cầu trong nước và tăng khả năng cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Dự án hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh tại các địa phương là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án hợp tác phát triển nhà máy thông minh đã được Samsung phối hợp cùng Bộ Công Thương ký kết biên bản ghi nhớ vào tháng 2/2022 với mục tiêu hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh tại 50 doanh nghiệp và đào tạo 100 chuyên gia Việt Nam trong lĩnh vực tư vấn nhà máy thông minh trong 02 năm (2022 – 2023).
Tính đến cuối năm 2022, Samsung phối hợp với Bộ Công Thương đã hỗ trợ đào tạo 51 chuyên gia về lĩnh vực nhà máy thông minh tại Việt Nam và tư vấn phát triển nhà máy thông minh cho 26 doanh nghiệp trên cả nước (14 doanh nghiệp phía Bắc, 12 doanh nghiệp phía Nam).
Địa phương vào cuộc, doanh nghiệp chủ động
Theo Cục Công nghiệp, trong năm 2023, Dự án sẽ tiếp tục được triển khai cho 24 doanh nghiệp phía Bắc và phía Nam. Để đạt được mục tiêu đã đề ra, các Sở Công Thương địa phương cần đặc biệt quan tâm và có những hỗ trợ về mặt chính sách để các doanh nghiệp tham gia sâu vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.
“Nếu không có các chính sách thiết thực, đủ mạnh và đồng bộ từ Trung ương đến địa phương để thúc đẩy sự phát triển của công nghiệp hỗ trợ, Việt Nam cũng sẽ có nguy cơ bỏ lỡ các dòng vốn đầu tư lớn trong xu thế chuyển dịch của chuỗi giá trị toàn cầu cũng như đổi mới mô hình phát triển công nghiệp”- đại diện lãnh đạo Cục Công nghiệp nêu.
Hiện nay, để rút ngắn thời gian tiếp cận trình độ sản xuất, chuỗi cung ứng toàn cầu, ngoài sự cố gắng của các doanh nghiệp, sự hỗ trợ quyết liệt từ cơ quan Trung ương thì vai trò của các địa phương là rất quan trọng. Tuy nhiên, phần lớn các địa phương chưa xây dựng các tiêu chí cụ thể, chưa có các chương trình hành động cụ thể và chưa bố trí nguồn lực phù hợp để triển khai các hoạt động phát triển công nghiệp trên địa bàn; trong khi đó, phần lớn các doanh nghiệp công nghiệp Việt Nam lại là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, và hoạt động của doanh nghiệp gắn chặt với địa phương.
Do đó, trên cơ sở những kết quả tích cực đã đạt được trong chương trình hợp tác giữa Bộ Công Thương và các địa phương, Bộ Công Thương kỳ vọng các địa phương chủ động nâng cao nhận thức, vai trò và tầm quan trọng của công nghiệp chế biến, chế tạo trong quá trình công nghiệp hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy quốc gia thoát bẫy thu nhập trung bình. Đồng thời, khuyến khích các địa phương trong việc xây dựng các chính sách, chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ nói riêng và công nghiệp nói chung.
Nhìn nhận các doanh nghiệp tham gia dự án đã phát huy thế mạnh của mình, ông Phạm Tuấn Anh, Phó cục trưởng Cục Công nghiệp bày tỏ, mong các doanh nghiệp tham gia chương trình nhanh chóng có kế hoạch đẩy mạnh triển khai, phát huy hơn nữa tính hiệu quả mà chương trình mang lại, góp phần vào sự phát triển của các doanh nghiệp trên địa bàn nói riêng và các doanh nghiệp công nghiệp, công nghiệp hỗ trợ trên tại các địa phương nói chung.
Dưới góc độ doanh nghiệp FDI toàn cầu, ông Choi Joo Ho – Tổng giám đốc Samsung Việt Nam chia sẻ: “Dự án tư vấn cải tiến cho các doanh nghiệp Việt Nam là sự khẳng định cam kết cũng như những nỗ lực mạnh mẽ của Samsung nhằm đáp lại lời kêu gọi của Chính phủ Việt Nam trong việc gia tăng tỉ lệ nội địa hóa và sự hiện diện của doanh nghiệp Việt trong chuỗi cung ứng phụ kiện cho Samsung. Chúng tôi hy vọng rằng các địa phương sẽ cùng chung tay với Chính phủ, Bộ Công Thương và Samsung để dự án này được được lan tỏa tới toàn Việt Nam, đóng góp vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam”
Có thể nói, mô hình hợp tác giữa Trung ương, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp đầu tàu là một trong những chương trình hợp tác điển hình mà Bộ Công Thương đã triển khai để các địa phương có thể tham khảo, thực hiện đổi mới một cách hiệu quả, từ đó nâng cao năng lực của các doanh nghiệp trên địa bàn, giúp các doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, góp phần thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Việt Duy
