Nông sản Việt Nam bứt phá ngoạn mục, cán đích xuất khẩu sớm

Theo dõi KT&TD trên

Nhiều mặt hàng nông sản chủ lực đã cán đích xuất khẩu sớm, khẳng định vị thế và tiềm năng to lớn của nông sản Việt trên thị trường quốc tế.

"Vua trái cây" và "hạt ngọc trời" dẫn đầu đoàn quân chiến thắng

Sầu riêng, "vua trái cây" của Việt Nam, đã tạo nên kỳ tích xuất khẩu ngoạn mục. Ngay từ tháng 9, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đã vượt qua con số lịch sử của cả năm 2023, đạt 2,81 tỷ USD. Tính đến hết tháng 10, con số này tiếp tục tăng lên 3 tỷ USD và dự kiến đạt 3,3 tỷ USD vào cuối năm, tăng 1 tỷ USD so với năm 2023.

Mặc dù đạt được thành công vang dội, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), vẫn bày tỏ sự tiếc nuối khi vụ thu hoạch sầu riêng ở Tây Nguyên kết thúc sớm và sầu riêng vụ nghịch miền Tây giảm sản lượng do thời tiết. Nếu không gặp những trở ngại này, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng năm nay có thể đạt tới 3,5 tỷ USD.

Tuy nhiên, với đà tăng trưởng hiện nay và việc sầu riêng đông lạnh được phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, ông Nguyên dự báo kim ngạch xuất khẩu "trái cây vua" có thể đạt 4 tỷ USD vào năm 2025, vượt qua cả Thái Lan, quốc gia xuất khẩu sầu riêng hàng đầu thế giới.

Cùng với sầu riêng, nhiều loại trái cây khác như chuối, xoài, mít, dừa… cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 6,6 tỷ USD vào cuối tháng 11, vượt xa con số 5,6 tỷ USD của cả năm 2023.

Gạo, "hạt ngọc trời" của Việt Nam, cũng tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Chỉ trong 10 tháng, xuất khẩu gạo đã đạt 4,9 tỷ USD, vượt qua kỷ lục 4,6 tỷ USD của cả năm 2023. Đáng chú ý, giá trị xuất khẩu tăng mạnh nhờ giá gạo xuất khẩu tăng cao ngay từ đầu năm, mặc dù khối lượng xuất khẩu giảm nhẹ so với năm trước.

Theo ông Nguyễn Vĩnh Trọng, Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH Việt Hưng (Tiền Giang), nhu cầu gạo từ các thị trường truyền thống, đặc biệt là Philippines, vẫn ở mức cao, trong khi nguồn cung gạo thơm chất lượng cao của Việt Nam hạn chế do nhu cầu nội địa tăng. Điều này giúp giá gạo xuất khẩu của Việt Nam duy trì ở mức cao và không bị ảnh hưởng bởi việc Ấn Độ mở kho dự trữ.

"Vàng nâu, vàng đen" tỏa sáng rực rỡ

Trong khi sầu riêng và gạo bước vào giai đoạn cuối vụ, cà phê lại bắt đầu vụ thu hoạch mới với sản lượng dồi dào. Kết hợp với giá cà phê tăng mạnh trên thị trường thế giới, kim ngạch xuất khẩu cà phê của Việt Nam liên tục bứt phá.

Tính đến hết tháng 10, Việt Nam đã xuất khẩu gần 1,2 triệu tấn cà phê, trị giá 4,6 tỷ USD, vượt qua con số 4,2 tỷ USD của cả năm 2023. Với đà tăng trưởng này, kim ngạch xuất khẩu cà phê năm 2024 dự kiến đạt 5 tỷ USD.

Tuy nhiên, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Tập đoàn Intimex, đồng thời là Phó chủ tịch Hiệp hội Cà phê, ca cao Việt Nam (VICOFA), nhận định rằng biến động giá cà phê trong thời gian tới sẽ phụ thuộc vào quyết định cuối cùng của EU về việc áp dụng quy định chống phá rừng (EUDR).

Hồ tiêu, "vàng đen" của Việt Nam, cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Giá hồ tiêu nội địa hiện dao động từ 145.000 - 150.000 đồng/kg, cao gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Nhờ đó, kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu 10 tháng qua đạt 1,1 tỷ USD, tăng 47% so với cùng kỳ năm ngoái, mặc dù khối lượng xuất khẩu giảm 3%. Dự báo xuất khẩu hồ tiêu cả năm 2024 sẽ đạt trên 1,3 tỷ USD, đưa hồ tiêu trở lại câu lạc bộ xuất khẩu tỷ USD sau 7 năm vắng bóng.

Bà Hoàng Thị Liên, Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam (VPSA), cho biết thị trường Mỹ, châu Âu và Trung Đông đang có nhu cầu nhập khẩu hồ tiêu rất lớn. Bà kỳ vọng Trung Quốc sẽ quay trở lại thị trường hồ tiêu vào năm 2025, giúp giá tiêu duy trì ở mức cao.

Hạt điều vững vàng ngôi vị quán quân

Hạt điều tiếp tục là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, khẳng định vị thế dẫn đầu thế giới. Chỉ sau 10 tháng, kim ngạch xuất khẩu hạt điều đã đạt 3,6 tỷ USD, bằng với cả năm 2023. Bộ NN-PTNT dự báo xuất khẩu điều năm 2024 sẽ đạt mức kỷ lục 4,3 - 4,5 tỷ USD.

Những yếu tố thúc đẩy sự bứt phá của nông sản Việt

Sự tăng trưởng ngoạn mục của ngành nông nghiệp Việt Nam trong năm 2024 là kết quả của nhiều yếu tố, bao gồm:

- Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước: Việt Nam luôn coi trọng phát triển nông nghiệp, nông thôn, đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế.

- Nỗ lực của người nông dân và doanh nghiệp: Người nông dân không ngừng áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Doanh nghiệp chủ động tìm kiếm thị trường, đầu tư vào chế biến sâu, xây dựng thương hiệu.

- Hiệp định thương mại tự do: Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản.

- Yếu tố thị trường: Nhu cầu tiêu thụ nông sản trên thế giới tăng cao, giá cả nhiều mặt hàng nông sản tăng mạnh.

Thách thức và triển vọng

Bên cạnh những thành tựu đạt được, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, rào cản kỹ thuật từ các nước nhập khẩu,...

Để tiếp tục phát triển bền vững, ngành nông nghiệp cần tập trung vào các giải pháp sau:

- Tái cơ cấu ngành nông nghiệp: Chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang sản xuất hàng hóa quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn.

- Nâng cao chất lượng sản phẩm: Đảm bảo an toàn thực phẩm, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, xây dựng thương hiệu mạnh.

- Mở rộng thị trường xuất khẩu: Đa dạng hóa thị trường, tìm kiếm các thị trường mới, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Với tiềm năng và những nỗ lực không ngừng, nông sản Việt Nam sẽ tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Bảo An