Ngân sách hỗ trợ 2% lãi suất vay với dự án xanh, tuần hoàn
Ngân sách nhà nước sẽ hỗ trợ 2% lãi suất cho vay đối với các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn, bắt đầu từ năm 2026. Nguồn ngân sách sẽ được phân bổ về địa phương.
Phát biểu tại Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức mới đây, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHHN) cho biết, NHNN đã khuyến khích cho vay xanh từ rất sớm.

Theo bà Thanh Tùng, dù tăng trưởng tín dụng xanh rất cao, nhưng tỉ trọng tín dụng xanh chỉ chiếm gần 5% trong tổng dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đến nay đã đạt 18,2 triệu tỉ đồng.
Để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng xanh và cam kết phát triển bền vững, ông Cảnh nhấn mạnh cần đa dạng hóa nguồn vốn, đặc biệt là thu hút nguồn lực từ khu vực tư nhân trên thị trường vốn. Việc này không chỉ giảm áp lực cho hệ thống ngân hàng mà còn giúp huy động nguồn vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế.
Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội đã quy định cơ chế hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn hoặc áp dụng tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị) thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa và các ngân hàng thương mại. Nói cách khác, tới đây, sẽ có thêm nguồn lực từ ngân sách với lĩnh vực này, mở ra cơ hội lớn để tiếp cận vốn ưu đãi, giúp các đơn vị chuyển đổi mô hình kinh doanh bền vững hơn.
"Chúng tôi đang tích cực hoàn thiện dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước cho các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ gia đình, cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng khung tiêu chuẩn ESG. Hiện dự thảo đã được Bộ Tư pháp thẩm định và trong tuần này sẽ trình Chính phủ, dự kiến sẽ có hiệu lực đầu năm tới", bà Tùng cho biết.
Trong khi đó, bà Phạm Thị Thanh Tâm, Phó Vụ trưởng Vụ Các định chế tài chính (Bộ Tài chính) cũng xác nhận, dự thảo Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân thông qua Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được Bộ trình Chính phủ trong tháng 12 này.
Để chính sách đi vào cuộc sống, bà Tùng cho rằng cần có sự đồng bộ các chính sách gồm Nghị định về hỗ trợ lãi suất qua ngân hàng thương mại, qua quỹ và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về danh mục dự án xanh, tuần hoàn để làm căn cứ hỗ trợ lãi suất.
Thời gian qua, ngành ngân hàng với vai trò kênh dẫn vốn chủ lực đã tích cực đồng hành cùng các mục tiêu xanh hóa nền kinh tế. Dưới sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng đã chủ động bố trí nguồn lực cho vay các dự án mang lại lợi ích môi trường. Theo Ngân hàng Nhà nước, số lượng tổ chức tín dụng tham gia cho vay tín dụng xanh ngày càng tăng, từ 15 đơn vị năm 2017 lên 58 đơn vị có phát sinh dư nợ tín dụng xanh tính đến cuối tháng 6/2025. Dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 730 nghìn tỷ đồng, tăng 1,3% so với cuối năm 2024, chiếm khoảng 4,3% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Tốc độ tăng trưởng tín dụng xanh bình quân đạt hơn 21,2%/năm giai đoạn 2017–2024, cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Nhiều tổ chức tín dụng đã ban hành chính sách tín dụng xanh nhằm hỗ trợ khách hàng tiếp cận nguồn vốn thuận lợi hơn.
Dù vậy, để khu vực tư nhân có thể tiếp cận nguồn vốn tín dụng xanh một cách sâu rộng, hiệu quả hơn, vẫn cần sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước thông qua chính sách phù hợp nhằm nâng cao năng lực quản trị môi trường, xã hội và tạo điều kiện để doanh nghiệp bắt kịp xu hướng phát triển xanh, góp phần thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế.
Từ những yêu cầu đặt ra cả về chính trị, pháp lý và thực tiễn, việc xây dựng Nghị định quy định về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước cho doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh vay vốn tại các ngân hàng thương mại để triển khai dự án xanh, tuần hoàn và dự án đáp ứng tiêu chuẩn ESG là hết sức cần thiết.
Minh Thành
