Không gian sống đổi thay: Người Việt ưu tiên gì khi chọn nơi ở?
Giữa nhịp đô thị hóa dồn dập và tốc độ phát triển kinh tế ngày càng mạnh mẽ, quan niệm về chốn an cư của người Việt đang thay đổi rõ rệt.
Một mái nhà không còn chỉ để che nắng che mưa, mà trở thành không gian thể hiện phong cách sống, đáp ứng nhu cầu tiện ích, an toàn, kết nối cộng đồng và nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần. Những tiêu chí ấy phản chiếu sự chuyển mình của xã hội hiện đại và những giá trị sống mới đang hình thành trong mỗi gia đình Việt.
Một trong những xu hướng rõ nét nhất là sự chuyển dịch từ nhà đất sang căn hộ chung cư. Theo các khảo sát gần đây, tỷ lệ người quan tâm đến chung cư đã tăng từ 46% năm 2023 lên 63% trong năm 2024, biến loại hình này trở thành lựa chọn hàng đầu trên thị trường bất động sản. Điều này không phải ngẫu nhiên khi mà giá nhà đất tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã tăng vọt lên mức khó tiếp cận đối với phần đông người dân. Mức giá trung bình cho căn hộ tại Hà Nội đã đạt 70 triệu đồng mỗi mét vuông vào cuối năm 2024, trong khi để mua một căn hộ, người mua cần có thu nhập từ 45 đến 210 triệu đồng mỗi tháng.

Chung cư trở thành giải pháp tối ưu không chỉ vì yếu tố giá cả. Với cùng một mức ngân sách từ ba đến năm tỷ đồng, căn hộ chung cư mang lại nhiều lợi thế vượt trội so với nhà đất. Các dự án thường nằm ở vị trí đắc địa, gần các trục đường lớn, với hệ thống phòng cháy chữa cháy được đảm bảo theo tiêu chuẩn. Thủ tục pháp lý và vay vốn ngân hàng cũng đơn giản hơn nhiều, đặc biệt đối với những căn hộ đã có sổ hồng. Điều này đặc biệt hấp dẫn đối với người trẻ lần đầu mua nhà, những người có nguồn tài chính vừa phải nhưng vẫn muốn sở hữu một không gian sống chất lượng.
Nếu như trước đây, vị trí và giá cả là hai yếu tố quan trọng nhất, thì ngày nay người Việt đặt nặng vấn đề tiện ích hơn bao giờ hết. Theo các báo cáo thị trường, người mua nhà tại Hà Nội đặc biệt chú trọng đến ba nhóm tiện ích chính. Thứ nhất là hệ thống giáo dục, với nhu cầu các trường học từ mầm non đến phổ thông nằm trong hoặc gần khu vực cư trú. Thứ hai là dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bao gồm bệnh viện và phòng khám đạt chuẩn. Thứ ba là không gian đa năng phục vụ sinh hoạt, làm việc và giải trí như hồ bơi, phòng tập gym, công viên, khu vui chơi trẻ em và trung tâm thương mại.
Điều đáng chú ý là 63% người mua nhà để ở đề cao yếu tố an ninh khu vực, trong khi 62% quan tâm đến môi trường xung quanh. Hệ thống camera giám sát, bảo vệ chuyên nghiệp và các biện pháp kiểm soát ra vào chặt chẽ không còn là những tiện ích xa xỉ mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Người dân ngày càng mong muốn một môi trường sống an toàn, nơi họ có thể yên tâm về sự bảo vệ cho gia đình, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi.
Không gian xanh cũng trở thành tiêu chí quan trọng trong quyết định mua nhà. Sau đại dịch, xu hướng sống xanh và gần gũi với thiên nhiên đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm các dự án có công viên nội khu rộng rãi, cây xanh bao phủ và không khí trong lành. Các dự án tích hợp vườn thẳng đứng, sân thượng xanh hay khu vực cảnh quan thiên nhiên đang ngày càng được ưa chuộng. Người mua không chỉ tìm kiếm một căn hộ để ở mà còn là một môi trường sống lành mạnh, giúp cân bằng cuộc sống giữa nhịp sống đô thị hối hả.
Bên cạnh đó, một điểm đáng chú ý là sự thay đổi trong cơ cấu người mua nhà. Nhóm khách hàng từ 22 đến dưới 39 tuổi đang trở thành lực lượng chủ lực, thay thế thế hệ trung lưu trên 40 tuổi trước đây. Thế hệ trẻ này có cách tiếp cận khác biệt khi lựa chọn nơi ở. Họ ưu tiên sự linh hoạt về chỗ ở để có trải nghiệm và cơ hội tốt hơn, không ngại di chuyển xa và thay đổi môi trường sống. Khảo sát cho thấy 43% nhóm khách mua nhà trẻ tuổi tại các thành phố lớn thích thú với việc thay đổi môi trường sống, một con số phản ánh tư duy mới mẻ về không gian cư trú.

Thế hệ này cũng đặt tiêu chuẩn cao về yếu tố hiện đại và thẩm mỹ. Họ tìm kiếm các căn hộ có thiết kế thông minh, tối ưu hóa không gian, tích hợp công nghệ thông minh từ hệ thống chiếu sáng, điều hòa không khí đến camera an ninh có thể điều khiển từ xa qua điện thoại. Nội thất thông minh không chỉ mang lại tiện ích mà còn thể hiện phong cách sống đẳng cấp và hiện đại. Các thiết bị tự động hóa giúp tối ưu hóa thời gian và công sức, cho phép họ tập trung vào công việc và sở thích cá nhân.
Trước áp lực giá cả tại trung tâm các đô thị lớn, một bộ phận đáng kể người mua đã chuyển hướng sang các khu vực vùng ven. Giá bất động sản tại trung tâm Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đã lên đến mức kỷ lục, khiến nhiều người có nguồn tài chính không quá mạnh phải tìm kiếm cơ hội đầu tư tại các khu vực ngoại thành. Tuy nhiên, đây không phải là lựa chọn thỏa hiệp mà là một xu hướng có tính toán chiến lược.
Các khu vực vùng ven đang được hưởng lợi từ sự phát triển hạ tầng giao thông. Việc hoàn thành các tuyến metro, đường vành đai và các trục giao thông chính đã rút ngắn khoảng cách từ ngoại thành vào trung tâm, biến những khu vực từng bị coi là xa xôi trở nên dễ tiếp cận hơn. Chính sách quy hoạch và phát triển đô thị của chính quyền cũng tạo động lực cho các khu vực này, với hàng loạt dự án khu đô thị mới quy mô lớn được triển khai, mang theo đầy đủ tiện ích từ trường học, bệnh viện đến trung tâm thương mại.
Các chuyên gia khuyến nghị người mua nên chọn các khu vực cách trung tâm từ 15 đến 20 km, nơi vẫn đảm bảo khả năng kết nối tốt nhưng giá cả hợp lý hơn nhiều. Những khu vực này không chỉ phù hợp cho nhu cầu ở thực mà còn có tiềm năng tăng giá cao trong tương lai khi hạ tầng hoàn thiện và dân cư tăng lên. Tuy nhiên, người mua cần nghiên cứu kỹ lưỡng về quy hoạch, pháp lý và uy tín của chủ đầu tư để tránh rủi ro.
Tuy nhiện, sau những biến động của thị trường bất động sản trong những năm qua, người Việt ngày càng thận trọng hơn với vấn đề pháp lý. Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản mới có hiệu lực từ tháng 8/2024 đã tạo ra hành lang pháp lý minh bạch hơn, giúp nhà đầu tư và người mua yên tâm hơn khi quyết định. Các quy định siết chặt về phân lô bán nền và yêu cầu hoàn thiện pháp lý trước khi huy động vốn đã giúp lọc bỏ các dự án yếu kém, làm sạch thị trường.
Người mua ngày nay không chỉ xem xét giá cả và vị trí mà còn kiểm tra kỹ lưỡng về sổ đỏ, giấy phép xây dựng, tiến độ thi công và uy tín của chủ đầu tư. Họ sẵn sàng tham khảo ý kiến từ các chuyên gia pháp lý, tìm hiểu về lịch sử các dự án trước đây của chủ đầu tư và thăm quan căn hộ mẫu để đánh giá chất lượng xây dựng. Chất lượng hoàn thiện, vật liệu sử dụng và tiêu chuẩn bàn giao cũng trở thành những tiêu chí quan trọng trong quyết định cuối cùng.
Hoàng Nguyễn
