Hà Nội: Điểm lạ trong các gói thầu xây lắp, mua sắm tại quận Ba Đình
Trúng sát giá, tiết kiệm ngân sách rất thấp, trúng nhiều gói thầu; nhiều mã hàng trúng thầu cao hơn giá thị trường là thực trạng “bức tranh” đấu thầu xây lắp, mua sắm thiết bị trường học tại quận Ba Đình thời gian gần đây.
Để tìm hiểu về công tác tổ chức đấu thầu xây dựng, mua sắm trang thiết bị tại quận Ba Đình, Hà Nội trong khoảng 01 năm trở lại đây, phóng viên đã khảo sát ngẫu nhiên qua hơn 10 gói thầu lớn nhỏ chủ yếu là các gói thầu xây lắp, dự án đầu tư xây dựng, cải tạo 1 số trụ sở cơ quan, đường phố, mua sắm thiết bị trường học trên địa bàn quận này.
Dữ liệu cho thấy có 1 số đặc điểm chung như các gói thầu thường xuyên chỉ 1 nhà thầu đấu rồi trúng, tức là không có sự cạnh tranh về giá; nhiều gói thầu mua sắm trường học có nhiều mã hàng giá rất cao so với giá thị trường (phóng viên so sánh qua mạng internet tại thời điểm đầu tháng 3/2024); 1 số đơn vị trúng thầu nhiều gói trên địa bàn quận (độc lập hoặc liên danh).
Nhiều nhà thầu quen mặt, tiết kiệm thấp
Những nhà thầu thường xuyên tham gia đấu và trúng (khi độc lập, lúc liên danh) tại quận Ba Đình có thể kể đến như: Công ty Cổ phần thiết bị khoa học kỹ thuật Biển Đông; Công ty Cổ phần đầu tư và phát triển công nghệ Bách Việt; Công ty Cổ phần kiến trúc và xây dựng công trình Văn Hoá Việt; Công ty TNHH phát triển thương mại và kỹ thuật Toàn Cầu…
Ngày 25/10/2023, Phó Giám đốc Phụ trách Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ba Đình (gọi tắt là Ban Dự án Ba Đình) Vũ Phi Hùng ký Quyết định phê duyệt liên danh nhà thầu ICIC – Mê Linh – Epower – Liên Việt – Tân Hải Anh trúng gói thầu thi công xây dựng công trình và hệ thống phòng cháy chữa cháy thuộc dự án xây dựng hạng mục chức năng hoàn thiện khu liên hợp Cung thể thao tổng hợp Quần Ngựa. Giá trúng thầu là hơn 243 tỷ đồng. Trong đó Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng công nghiệp (ICIC) đảm nhiệm 54,62% công việc; Công ty cổ phần tư vấn và đầu tư xây dựng Mê Linh đảm nhiệm 19,83%; Công ty TNHH kỹ thuật xây dựng E-Power thực hiện 13,2%; Công ty cổ phần PCCC Liên Việt và Công ty TNHH thương mại và kỹ thuật Tân Hải Anh lần lượt thực hiện 6,2% và 6,15% khối lượng công việc. Hình thức hợp đồng là hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh.
Trên thực tế, giá dự toán và giá gói thầu này là 255,976 tỷ đồng, giá trong đơn dự thầu là 255,335tỷ đồng. Trong đó, giá dự thầu đã bao gồm thuế, phí, lệ phí là 243,176 tỷ đồng (cũng là giá trúng thầu) chưa gồm chi phí dự phòng phát sinh và dự phòng trượt giá là 5%, tương đương 12,158 tỷ đồng.
Điều này đồng nghĩa với việc nếu phần dự phòng được duyệt chi thì gói thầu này chỉ tiết kiệm ngân sách chỉ hơn 640 triệu đồng, tỷ lệ chỉ là 0,25%, gói này chỉ duy nhất liên danh nhà thầu này tham gia đấu và trúng.
Ngày 02/02/2024, Ban này phê duyệt liên danh Công ty TNHH MTV Chiếu sáng và thiết bị đô thị Công ty cổ phần thiết bị Thiên Hợp (gọi tắt là liên danh Hapulico – Thiên Hợp) trúng gói thầu Xây lắp giai đoạn 1 + thiết bị trị giá 36,718 tỷ đồng. Trên thực tế, theo Báo cáo đánh giá hồ sơ đề xuất về tài chính, giá dự thầu của liên danh này là 38,111 tỷ đồng, giá trị giảm giá 0%. Giá gói thầu là 38,862 tỷ đồng, giá dự toán là 40,975 tỷ đồng. Gói này không có đối thủ cạnh tranh khi chỉ 1 liên danh thầu đấu rồi trúng.
Dữ liệu cho thấy, giá trúng thầu giảm hơn 1,39 tỷ đồng so với giá dự thầu, sở dĩ có kết quả này là do kết quả thương thảo hợp đồng ngày 05/02 giữa Ban Dự án Ba Đình và liên danh Hapulico – Thiên Hợp. Đây là kết quả rất tốt, mang lại lợi ích lớn cho ngân sách Nhà nước mà không thường thấy ở các gói thầu khác.
Có điều lạ ở chỗ, khi gói này chỉ 1 nhà thầu tham dự, giá dự thầu đã thấp hơn giá dự toán và cả giá gói thầu tức là đã đủ điều kiện trúng thầu thì cần gì phải tự giảm giá thêm, điều này tuy có lợi lớn cho Nhà nước nhưng lại giảm lợi ích của doanh nghiệp. Liệu có sự tác động nào chăng?
Ở gói thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình cải tạo, bổ sung phòng chức năng, nhà ăn trường Tiểu học Đại Yên được phê duyệt cuối năm 2022, liên danh Công ty cổ phần đầu tư phát triển Văn hoá và Đô thị - Công ty TNHH đầu tư sản xuất và xây dựng Trường Xuân – Công ty Cổ phần thiết thị kỹ thuật và phòng cháy chữa cháy Hoàng Long – Công ty Cổ phần thiết bị khoa học kỹ thuật Biển Đông trúng với giá 38,502 tỷ đồng, hình thức hợp đồng là điều chỉnh giá.
Gói này, giá gói thầu được duyệt là 40,630 tỷ đồng, song tại báo cáo đánh giá E-HSĐXTC thì giá đề nghị trúng thầu là 40,427 tỷ đồng trong đó gồm 38,502 tỷ đồng chi phí xây dựng và thiết bị, dự phòng phí 1,925 tỷ đồng tương đương 5%. Nếu chỉ nhìn vào giá trúng thầu là 38,502 tỷ đồng so với giá gói thầu được duyệt là 40,630 tỷ đồng thì sẽ thấy tiết kiệm ngân sách 2,128 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi hợp đồng được điều chỉnh giá lên 5% thì số tiết kiệm thực tế chỉ là 203 triệu đồng, tương đương tỷ lệ chỉ khoảng 0,5%.
Đối với gói thu gom, vận chuyển và duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn quận Ba Đình năm 2024-2025 (phê duyệt ngày 22/12/2023), Công ty TNHH MTV môi trường đô thị Hà Nội trúng với giá hơn 200,939 tỷ đồng, hình thức hợp đồng là đơn giá điều chỉnh. Giá gói thầu chỉ 176,015 tỷ đồng nhưng giá dự toán lên đến 211,279 tỷ đồng; giá dự thầu của Công ty TNHH MTV môi trường đô thị Hà Nội là hơn 210 tỷ đồng (dự phòng trượt giá, phát sinh 5%, tương đương khoảng 10 tỷ đồng), giá dự thầu không bao gồm dự phòng là 200,939 tỷ đồng, bằng đúng giá trúng thầu. Như vậy, nếu tính cả phần dự phòng trượt giá, phát sinh nếu được duyệt chi thì số tiền tiết kiệm chỉ nhỉnh 293 triệu đồng, tức tỷ lệ chỉ tương đương 0,14%.
Nhiều mặt hàng trúng thầu giá cao
Ngày 23/11/2023, Ban này phê duyệt gói thầu mua sắm và lắp đặt trang thiết bị trường học máy tính, điều hoà, màn hình led…thuộc dự án cải tạo, tu bổ phòng học bộ môn trường THCS Nguyễn Công Trứ (đạt chuẩn quốc gia). Kết quả liên danh Công ty TNHH công nghệ tin học Viễn Thông – Công ty cổ phần đầu tư và phát triển công nghệ Bách Việt – Công ty TNHH thiết bị Tân Thái Bình – Công ty TNHH phát triển thương mại và kỹ thuật Toàn Cầu trúng thầu với giá 8 tỷ đồng, hình thức hợp đồng trọn gói.
Đây là gói thầu hiếm hoi ghi nhận có 2 nhà thầu tham dự trong số hơn chục gói thầu chúng tôi khảo sát. Nhà thầu là Công ty TNHH sản xuất thương mại Nguyệt Ánh II bị loại bởi không đạt về kết quả đánh giá kỹ thuật.
Cụ thể, nhà thầu này không đáp ứng về uy tín tham gia hoạt động đấu thầu: “Nhà thầu từng bị bên mời thầu đánh giá có hành vi gian lận theo quy định điều 89 Luật Đấu thầu trong 3 năm trở lại đây”.
Do vậy, liên danh nhà thầu Viễn Thông – Bách Việt – Tân Thái Bình – Toàn Cầu trúng khi giảm giá khoảng 427 triệu đồng, tỷ lệ tiết kiệm cao nhất trong các gói thầu chúng tôi khảo sát, tương đương 5%. Theo dữ liệu ghi nhận giá gói thầu là 8,026 tỷ đồng nhưng giá dự toán tăng lên đến 8,427 tỷ đồng và trúng thầu 8,0 tỷ đồng.
Khảo sát nhanh ngẫu nhiên giá một số mã hàng trúng thầu so với giá thị trường (so sánh qua internet tại thời điểm đầu tháng 3/2024) thì thấy rằng, nhiều mã hàng trúng thầu có giá cao hơn giá thị trường. Ví dụ như mã hàng điều hoà LG V18WIN số lượng 34 bộ có giá trúng thầu là 19.290.000 đồng trong khi giá thị thường chỉ khoảng 12-13 triệu đồng; đối với ghế ăn có mã GD01I/QA/Việt Nam, số lượng 300 cái có giá trúng thầu là 350.000 đồng, tìm hiểu qua mạng chúng tôi thấy có mã hàng ghế đẩu Inox cùng mã GD01I nhưng giá khảo sát chỉ từ 125.000 đồng đến khoảng 230.000 đồng.
Đối với gói thầu mua sắm và lắp đặt thiết bị văn phòng, thư viện, bếp, âm thanh, màn hình led… tại trường Mầm non tuổi hoa được phê duyệt tháng 7/2023, liên danh Công ty Cổ phần thiết bị khoa học kỹ thuật Biển Đông – Công ty Cổ phần thương mại và công nghệ cao Phương Đông – Công ty Cổ phần thiết bị và xây dựng Việt Tín Phát trúng thầu với giá 9,403 tỷ đồng trong khi giá gói thầu được duyệt là 9,520 tỷ đồng tức tiết kiệm 117 triệu đồng, tỷ lệ là 1,2%.
Tại gói này cũng ghi nhận nhiều mã hàng trúng thầu có giá cao hơn rất nhiều so với với giá thị trường so sánh ở thời điểm hiện tại. Theo đó, mặt hàng tivi cộng giá treo có mã hàng Samsung/QA65Q80B/Việt Nam số lượng 12 chiếc có giá trúng thầu là 32,0 triệu đồng trong khi giá thị trường chỉ khoảng 17-18 triệu đồng; Mặt hàng Camera hồng ngoại mã hàng HIKVISION/DS-2CD1323G0E-I(L)/Trung Quốc số lượng 50 chiếc có giá trúng thầu là 1,385 triệu đồng trong khi giá thị trường chỉ từ hơn 600 – hơn 800 nghìn đồng.
Hiện phóng viên đã đặt lịch làm việc với UBND quận Ba Đình đề tìm hiểu thêm về công tác đấu thầu trên địa bàn quận này và sẽ tiếp tục thông tin thêm.