Đến năm 2025, xây dựng Mộc Châu thành Khu du lịch quốc gia
Ngày 27/12, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đã chủ trì Hội nghị thẩm định Nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2045.
Động lực phát triển du lịch Trung du miền núi Bắc bộ
Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 128/QĐ-TTg ngày 25/01/2019. Sau gần 4 năm triển khai thực hiện, đến nay Khu du lịch Mộc Châu đã có những bước chuyển biến mạnh mẽ. Nhưng bên cạnh các kết quả đạt được, quá trình triển khai thực hiện Quy hoạch chung vẫn còn một số khó khăn, bất cập.
Việc phủ kín quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết vẫn chưa được hoàn thiện do diện tích Khu du lịch Mộc Châu lớn, địa hình phức tạp. Một số khu vực cần tiếp tục rà soát đất rừng tự nhiên đảm bảo các yêu cầu đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, đặc biệt là các khu vực rừng đặc dụng, rừng phòng hộ... Mặt khác, trong quá trình đẩy mạnh thu hút đầu tư ở Khu du lịch Mộc Châu đã có nhiều biến động làm nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội tăng cao, cần thiết phải giải quyết các bất cập để đảm bảo phù hợp với chiến lược phát triển bền vững.
Với những lý do nêu trên, việc rà soát, nghiên cứu điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung Khu du lịch quốc gia Mộc Châu nhằm đáp ứng chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 216/TTg-CN ngày 05/04/2023 là hết sức cần thiết. Trong đó, phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch trên toàn bộ địa bàn 2 huyện Mộc Châu và Vân Hồ, tỉnh Sơn La với quy mô diện tích khoảng 206.150ha. Thời kỳ quy hoạch giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, dài hạn đến năm 2045.
Cơ quan tổ chức lập quy hoạch đã xác định mục tiêu của việc điều chỉnh quy hoạch chung lần này là phát triển Khu du lịch quốc gia Mộc Châu trở thành khu vực động lực chủ đạo phát triển du lịch của tỉnh Sơn La và của vùng du lịch Trung du miền núi Bắc bộ với hệ thống sản phẩm du lịch đa dạng, độc đáo, có thương hiệu và sức cạnh tranh cao, gắn với cảnh quan tự nhiên và bản sắc văn hóa các dân tộc.
Trên cơ sở điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung, UBND tỉnh Sơn La sẽ cụ thể hóa định hướng phát triển Khu du lịch quốc gia Mộc Châu trở thành vùng du lịch sinh thái mang tầm cỡ quốc gia, gắn việc phát triển du lịch và các ngành kinh tế khác với việc phát triển cộng đồng dân cư, bảo vệ môi trường sinh thái bền vững và giữ gìn văn hóa đặc thù của địa phương.
Việc điều chỉnh quy hoạch dự kiến sẽ góp phần đẩy mạnh thu hút các nguồn lực đầu tư, phấn đấu đến năm 2025 Mộc Châu sẽ được công nhận là Khu du lịch quốc gia, trở thành một trong những khu du lịch hàng đầu của vùng Trung du và miền núi Bắc bộ.
Bên cạnh đó, Đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung cũng sẽ là cơ sở để UBND tỉnh Sơn La đề xuất các không gian xây dựng, các định hướng phát triển hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật, xác định các kế hoạch, chương trình đầu tư và quy chế quản lý phù hợp để phát triển du lịch theo định hướng phát triển xanh, bền vững.
Cơ quan lập quy hoạch đã xác định tính chất của khu vực lập điều chỉnh quy hoạch là Khu du lịch quốc gia; Là vùng trọng điểm phát triển kinh tế phía Nam của tỉnh Sơn La về phát triển đô thị, công nghiệp, thương mại quốc tế và du lịch; Là trung tâm chế biến nông lâm sản ứng dụng công nghệ cao của khu vực Tây Bắc; Là vùng sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, tiểu thủ công nghiệp theo định hướng tăng trưởng xanh phục vụ phát triển du lịch; Là vùng bảo tồn rừng sinh thái quốc gia; Là khu vực an ninh quốc phòng quan trọng.
Dự báo đến năm 2030, quy mô dân số của khu vực lập quy hoạch khoảng 273.800 người; đến năm 2045 khoảng 318.500 người. Trong cùng những mốc thời gian này, quy mô khách du lịch đạt khoảng 5 triệu lượt khách và 8 triệu lượt khách. Tuy nhiên, cơ quan lập quy hoạch cũng lưu ý rằng, các dự báo quy mô dân số, lao động và nhu cầu đất xây dựng các khu chức năng sẽ được cụ thể trong quá trình nghiên cứu lập điều chỉnh quy hoạch.
Các chỉ tiêu về kinh tế, đất đai, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội… đã được xác định sơ bộ trong thuyết minh nhiệm vụ quy hoạch và tiếp tục được nghiên cứu, lựa chọn trong quá trình lập đồ án điều chỉnh quy hoạch, để đảm bảo phù hợp nhất với điều kiện hiện trạng cũng như mục tiêu phát triển của mỗi khu vực và toàn khu kinh tế, đảm bảo phù hợp với các quy chuẩn hiện hành.
Nhiệm vụ điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung cũng đã xác định rõ mức độ yêu cầu điều tra khảo sát, thu thập tài liệu, số liệu, đánh giá hiện trạng; yêu cầu về cơ sở dữ liệu hiện trạng. Trong đó, cơ quan lập quy hoạch đã nhấn mạnh nhiệm vụ đánh giá hiện trạng về phát triển du lịch đã được phê duyệt tại Quyết định số 2050/QĐ-TTg ngày 12/11/2014 của Thủ tướng Chính phủ: Quy mô du lịch; các cơ sở phục vụ du lịch nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí; các loại hình du lịch; hạ tầng phục vụ du lịch về lưu trú và dịch vụ khác…
UBND tỉnh Sơn La cũng phải rà soát các quy hoạch, dự án đã có và còn hiệu lực nhằm đảm bảo không chồng chéo, lãng phí ngân sách Nhà nước. Trên cơ sở đó, địa phương sẽ xác định nguồn lực, kế hoạch và các dự án ưu tiên đầu tư, phân kỳ thực hiện theo từng giai đoạn. Dự kiến, Nhiệm vụ và Dự toán sẽ được phê duyệt vào tháng 1/2024. Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung sẽ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 12/2024.
Xác định rõ lý do, sự cần thiết phải điều chỉnh
Đóng góp ý kiến cho Nhiệm vụ, các thành viên Hội đồng thẩm định nhất trí việc điều chỉnh là cần thiết. Trong đó, Vụ Quy hoạch Kiến trúc Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Sơn La phải xác định các vấn đề còn tồn tại, cần phải nghiên cứu để điều chỉnh để khắc phục các bất cập trong Quy hoạch chung được phê duyệt năm 2019. Vụ Quy hoạch Kiến trúc cũng lưu ý vấn đề phát triển khu du lịch Mộc Châu trong phát triển đô thị Mộc Châu; làm rõ các nội dung kế thừa của quy hoạch cấp trên và chú ý yêu cầu bảo tồn, giữ gìn các giá trị văn hóa, lịch sử, tự nhiên trong Nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị làm rõ sự cần thiết phải điều chỉnh quy hoạch; Cập nhật định hướng của Bộ Chính trị về quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh trong nhiệm vụ; Xem xét khả năng đảm bảo mục tiêu đến năm 2025 trở thành Khu du lịch quốc gia. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lưu ý quy hoạch phải xác định rõ các không gian vùng trồng và chế biến để phát triển Mộc Châu thành trung tâm chế biến nông sản của vùng Trung du miền núi phía Bắc; lưu ý việc chuyển loại rừng đúng quy định, đảm bảo diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ.
Bộ Tài Chính cho rằng phát triển kinh tế - xã hội phải gắn với chăm lo đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Bộ Công an đề nghị phân tích tác động của quy hoạch đến phong tục, tập quán, đời sống sinh hoạt của đồng bào các dân tộc thiểu số; Đánh giá tác động môi trường của việc khai thác các mỏ. Bộ Quốc phòng lưu ý vấn đề cập nhật quy hoạch tỉnh vào cơ sở pháp lý; Phát triển du lịch nhưng vẫn phải đảm bảo quỹ đất cho nhiệm vụ an ninh quốc phòng.
Trong khi đó, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam đề nghị đánh giá kỹ hơn vai trò của cửa khẩu Lóng Sập trong nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của khu du lịch. Văn phòng Chính phủ đề nghị bổ sung khảo sát hiện trạng, đánh giá các vùng sạt lở; Nghiên cứu bổ sung nội dung bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa bản địa nhằm tạo ra sự khác biệt so với các quy hoạch du lịch khác.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Lê Hồng Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã khẳng định quyết tâm xây dựng Mộc Châu trở thành trung tâm chế biến nông sản vùng Tây Bắc và Khu du lịch quốc gia. Ông Lê Hồng Minh cho biết thêm rằng, từ năm 2019 đến nay, tỉnh Sơn La đã triển khai nhiều hoạt động nhằm cụ thể hóa Quyết định số 128/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, tỉnh Sơn La đến năm 2030.
Đối với các ý kiến góp ý, tỉnh đang tiến hành rà soát các nội dụng đã thực hiện được trong quy hoạch cũ; rà soát diện tích đất an ninh quốc phòng; diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; quy hoạch các mỏ khai thác vật liệu… Trong thời gian tới, cơ quan lập quy hoạch sẽ phối hợp với đơn vị tư vấn tiếp thu các ý kiến đóng góp để hoàn thiện nội dung Nhiệm vụ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đã nhấn mạnh nhiệm vụ rà soát, đánh giá kỹ quy hoạch năm 2019 và thực tiễn phát triển để làm rõ lý do, sự cần thiết phải điều chỉnh quy hoạch. UBND tỉnh Sơn La phải đánh giá được những điểm hạn chế nằm ở vấn đề quy hoạch hay tổ chức thực hiện để có giải pháp điều chỉnh phù hợp.
Thứ trưởng cũng yêu cầu cơ quan lập quy hoạch nghiên cứu kỹ tính chất của khu du lịch nhằm đưa ra các yêu cầu nghiên cứu chính xác. Trong quá trình lập Nhiệm vụ quy hoạch, UBND tỉnh Sơn La cần phải rà soát kỹ các quy hoạch vùng, tỉnh và các quy hoạch ngành để đảm bảo sự thống nhất.
Ngoài ra, Thứ trưởng cũng đề nghị cơ quan lập quy hoạch xem lại mục tiêu đến năm 2025 Mộc Châu trở thành Khu du lịch quốc gia; Rà soát lại dự báo dân số, đất đai cho mục tiêu du lịch; Nghiên cứu kỹ tính chất của khu lâm nghiệp, chế biến nông sản với điều kiện đặc thù của khu du lịch; Nghiên cứu vai trò của cửa khẩu Lóng Sập và các khu công nghiệp trong phát triển kinh tế - xã hội; Xây dựng kế hoạch, triển khai các nhiệm vụ cụ thể, danh mục các dự án ưu tiên; Làm rõ các nguồn lực phát triển du lịch.