Chuyển đổi xanh để nâng cao năng lực cạnh tranh
Cùng với sự phát triển của công nghệ và xu hướng toàn cầu hóa, việc chuyển đổi xanh không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là yêu cầu bức thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam.
Với tình trạng biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, chuyển đổi xanh là một trong những giải pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Theo thống kê của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), các doanh nghiệp gây ra khoảng 40% lượng khí thải CO2 toàn cầu.
Do đó, nhiều chính sách nghiêm ngặt để bảo vệ môi trường đã được nhiều quốc gia trên thế giới đặt ra như: Thỏa thuận xanh châu Âu (European Green Deal), cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM), kế hoạch hành động kinh tế tuần hoàn (Circular Economy Action Plan)...
Các chính sách trên không chỉ tập trung vào mục tiêu giảm phát thải mà còn đặt ra nhiều tiêu chuẩn khắt khe trách nhiệm xã hội và bảo vệ môi trường, yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu phải thay đổi phương thức sản xuất và cách tiếp cận để đáp ứng được các yêu cầu ngày càng cao về môi trường.
Theo PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), trong thời gian sắp tới, nếu như doanh nghiệp Việt Nam thực hiện tuân thủ đúng các tiêu chuẩn thương mại toàn cầu, doanh nghiệp sẽ tiếp tục có cơ hội tham gia vào thương mại đầu tư toàn cầu, còn nếu không tuân thủ thì doanh nghiệp sẽ gặp khó.
Đặc biệt là hiện nay, khi các nước châu Âu đã đặt lên tiêu chuẩn xanh là số một, chất lượng là số 2 và giá là thứ 3. Do đó, nếu doanh nghiệp không tuân thủ sẽ mất đơn hàng và mất đơn hàng đột ngột. Rủi ro liên quan đến khí hậu là rủi ro được các định chế tài xếp hạng là rủi ro lớn nhất và có ảnh hưởng trực tiếp đến việc doanh nghiệp dừng sản xuất.
Thực tế hiện nay các doanh nghiệp Việt đã tích cực chuyển đổi xanh để đáp ứng các quy định khắt khe về môi trường của các thị trường lớn. Theo Hiệp hội doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), năm 2023 trong bối cảnh giảm sút đơn hàng chung trên thế giới, nhưng một số doanh nghiệp thành viên HUBA sau khi tuân thủ quy trình sản xuất xanh đã gặt hái thành công khi quá tải đơn hàng...
Theo giới chuyên gia, chuyển đổi xanh không chỉ nâng cao tính cạnh tranh của hàng hoá Việt Nam trên thị trường quốc tế mà còn tạo cơ hội để hàng hoá Việt Nam giữ vững và mở rộng thị trường trong nước. Theo khảo sát cho thấy, hơn 80% người tiêu dùng Việt Nam được hỏi sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho sản phẩm xanh.
Chuyển đổi xanh còn là kênh đầu tư hiệu quả và tạo điều kiện vật chất giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, cải thiện môi trường đầu tư và thu hút các nguồn công nghệ sạch và nâng cao sức cạnh tranh kinh tế cả vĩ mô và vi mô, trước mắt và lâu dài.
Đồng thời, chuyển đổi xanh còn tạo cơ hội cho doanh nghiệp giữ vững thị trường xuất khẩu, gia tăng động lực phát triển nhanh hơn và hội nhập tốt hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu, trong bối cảnh các thị trường nhập khẩu quan trọng triển khai áp dụng thuế suất cao đối với các sản phẩm có “dấu chân carbon” lớn; Đặc biệt, khi nhiều nền kinh tế phát triển trên thế giới đã và sẽ tiếp tục đặt ra những quy định liên quan đến môi trường khắt khe hơn đối với hàng hóa nhập khẩu.
Chuyển đổi xanh không chỉ là xu hướng mà còn là yêu cầu bức thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam. Việc thực hiện các biện pháp xanh không chỉ giúp doanh nghiệp giảm thiểu tác động đến môi trường mà còn mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, uy tín và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Chính phủ, cộng đồng và các doanh nghiệp cần cùng nhau hợp tác để thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, hướng đến một tương lai bền vững và thịnh vượng.
H.A
