Bình Định: Doanh nghiệp “đánh lận con đen” trong xây dựng điện mặt trời mái nhà
Mặc dù vướng nhiều “không”: Không có giấy phép xây dựng thi công dự án năng lượng xanh, không có đánh giá tác động môi trường, không giấy phép của Sở Công Thương và đặc biệt dù được cơ quan chức năng yêu cầu dừng thi công vì chưa có những quy định rõ ràng,
Vậy nhưng tổng thầu thi công vẫn tiếp tục thực hiện lắp đặt điện mặt trời áp mái tại dự án Solar Resort Maia Quy Nhơn (giai đoạn 2), bất chấp quy định của pháp luật.
Vừa qua, Báo điện tử Xây dựng nhận được đơn thư của bạn đọc phản ánh về việc Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn ở Một phần Điểm số 1, Khu du lịch Nhơn Lý Cát Tiến, Khu kinh tế Nhơn Hội, thị trấn Cát Tiến, huyện Phù Cát (Bình Định) thực hiện dự án điện mặt trời áp mái Maia Quy Nhơn Resort Solar giai đoạn 2 do Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam làm chủ đầu tư khi chưa có những quy định rõ ràng của Chính phủ.
Theo đó, lợi dụng việc Chính phủ khuyến khích sử dụng điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) tự sản xuất, tự tiêu thụ, Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam đã thực hiện lắp đặt ĐMTMN tại khu Maia Quy Nhơn Resort, giai đoạn 2 (trước đó, Công ty TNNH Skye Renewables Việt Nam đã triển khai và đưa vào vận hành Dự án ĐMTMN giai đoạn 1 tại Maia Quy Nhơn Resort vào tháng 5/2024) và ký hợp đồng với Công ty TNHH Thương mại và Tư vấn xây dựng Miền Trung là tổng thầu thi công dự án này.
Để thực hiện dự án, cả Công ty TNHH Skye Renewables và Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn đã có văn bản gửi đến Sở Công Thương tỉnh Bình Định và Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh. Tuy nhiên, tại Văn bản số 1780/SCT-QLNL ngày 27/8/2024 trả lời về việc lắp đặt hệ thống ĐMTMN để tự sử dụng của Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn, Sở Công Thương cho rằng hiện nay quy định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển ĐMTMN tự sản, tự tiêu chưa được cấp có thẩm quyền ban hành. Hệ thống ĐMTMN của Công ty đề xuất lắp đặt nằm trong Khu kinh tế Nhơn Hội. Vì vậy, trường hợp Công ty thực hiện lắp đặt hệ thống ĐMTMN với mục đích tự sử dụng để giảm chi phí sản xuất, tăng lợi thế cạnh tranh thì phải phối hợp làm việc với Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh để được hướng dẫn thực hiện các thủ tục pháp lý có liên quan về đầu tư xây dựng và quản lý chất lượng công trình theo quy định của pháp luật về đầu tư, xây dựng, bảo vệ môi trường, phòng cháy chữa cháy, các quy định pháp luật có liên quan khác và không ảnh hưởng đến hệ thống lưới điện ở khu vực.
Trong khi đó, tại các Văn bản số 265/BQL-QLQHXD ngày 29/2/2024; 383/BQL-QLTNMT ngày 20/3/2024; 1678/BQL-QLQHXD ngày 14/10/2024; 1729/BQL-QLTNMT ngày 18/10/2024, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh đã có phản hồi đến Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam và Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn rằng: “Đến thời điểm hiện nay, vẫn chưa có hướng dẫn của cơ quan chức năng về việc lắp đặt hệ thống ĐMTMN. Việc Công ty đề xuất lắp đặt hệ thống ĐMTMN và đề nghị giải quyết các thủ tục liên quan (trong đó có thủ tục đăng ký môi trường) vào thời điểm này, Ban Quản lý Khu kinh tế chưa đủ căn cứ pháp lý để xem xét, giải quyết”.
Mặc dù chưa có cơ chế rõ ràng, chưa hoàn tất các thủ tục pháp lý và chưa được sự đồng ý của Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, nhưng các đơn vị này vẫn “phớt lờ” và tiếp tục triển khai thực hiện việc lắp đặt hệ thống áp mái tại khu Resort Maia.
Trao đổi vấn đề này, lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh khẳng định: Hiện nay, tỉnh đang xây dựng quy trình để cấp phép, tuy nhiên việc Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam và Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn tự động làm trước là sai quy định”. Cùng với đó, lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh đã yêu cầu tạm dừng thi công dự án này.
Để rộng đường dư luận, phóng viên đã liên hệ với Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn. Tuy nhiên, khi phóng viên đến Công ty và liên hệ làm việc thì liên tục bị đơn vị này từ chối gặp.
Sau nhiều lần, công ty đã cử ông Nguyễn Hiệp, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Tư vấn xây dựng Miền Trung và là tổng thầu thi công dự án này gặp phóng viên báo chí. Tại buổi gặp gỡ, ông Hiệp cho rằng dự án được các Sở, ban, ngành đồng ý “bằng miệng” và không có chuyện sẽ dừng thi công khi chưa đủ giấy tờ, thủ tục pháp lý.
Phải chăng, lợi dụng việc Chính phủ khuyến khích đầu tư ĐMTMN theo hình thức tự sản, tự tiêu nên dù chưa có cơ chế rõ ràng, chưa có giấy tờ thủ tục pháp lý hợp lệ, bị cơ quan chức năng yêu cầu dừng thi công nhưng đơn vị này vẫn không hề lo sợ mà ngang nhiên thực hiện. Thiết nghĩ, nếu doanh nghiệp nào cũng tự động “cầm đèn chạy trước ô tô”, không coi trọng pháp luật như vậy thì sau này việc quản lý sẽ đi đâu, về đâu?
Theo tìm hiểu của phóng viên, Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam là đơn vị bỏ vốn để thực hiện đầu tư dự án ĐMTMN tại khu Resort Maia Quy Nhơn, Công ty TNHH Thương mại và Tư vấn xây dựng Miền Trung là đơn vị được Skye Renewables Việt Nam hợp đồng tổng thầu thi công dự án giai đoạn 2 này và sau đó sẽ bán điện ngược lại cho Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn.
Tuy nhiên một điều khiến dư luận băn khoăn, tại Hội thảo tham vấn kỹ thuật về dự thảo Nghị định quy định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển ĐMTMN tự sản, tự tiêu diễn ra vào đầu tháng 5/2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã khẳng định: “dứt khoát không có hoạt động mua bán ĐMTMN”. Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, ngay từ tên gọi “ĐMTMN tự sản, tự tiêu” đã xác định rõ mục đích của các dự án này là tự sử dụng, tự cung tự cấp cho nhu cầu của chính mình, giảm bớt mua điện từ hệ thống điện quốc gia, giảm áp lực cho hệ thống điện, chứ không nhằm phục vụ cho mục đích kinh doanh, mua bán điện…
Và mới đây nhất, vào trung tuần tháng 10/2024, Bộ Công Thương cũng đã gửi Chính phủ về dự thảo Nghị định quy định chính sách, khuyến khích điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ sau khi lấy ý kiến các thành viên Chính phủ. Trong đó, dự thảo quy định rõ, EVN là đơn vị mua duy nhất. Do đó, việc lợi dụng quy định về phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ để bán điện cho tổ chức, cá nhân khác ngoài EVN sẽ được coi là hành vi trái quy định.
Như vậy, việc chủ đầu tư là Công ty TNHH Skye Renewables Việt Nam đầu tư dự án điện mặt trời áp mái tại Công ty Cổ phần Khu du lịch biển Maia Quy Nhơn và bán lại cho công ty này liệu đã đúng với tinh thần chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Công Thương và dự thảo Nghị định quy định chính sách, khuyến khích ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ? Đây vẫn là câu hỏi cần lời giải đáp từ phía cơ quan chức năng. Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục phản ánh về vấn đề này.