Vì sao bão Bualoi gây ảnh hưởng nghiêm trọng?
Bão Bualoi quần thảo miền Trung hơn 12 tiếng, hàng nghìn ngôi nhà bị hư hỏng, gây lốc xoáy ở các tỉnh đồng bằng Bắc bộ khiến nhiều người chết.
Bão Bualoi gây thiệt hại nặng
Theo báo cáo tổng hợp thiệt hại của Văn phòng Ban chỉ đạo Phòng thủ dân sự, tính đến 17 giờ 30 phút chiều 29/9, bão số 10 (Bualoi) đã làm 13 người chết, 13 người mất tích, 8 người mất liên lạc và 35 người bị thương.
Thành phố Huế có 1 người tử vong do nước cuốn; Thanh Hóa 1 người do bị cây đè; Ninh Bình 9 người (1 do lốc xoáy, 7 do bị sập nhà, 1 do bị cây đè); Hưng Yên có 2 người tử vong do lốc xoáy.
Mất tích 13 người gồm: Quảng Trị: 3 người tại Cửa Việt, 1 người xã Kim Phú; Đà Nẵng: 1 người tại xã Khâm Đức; 9 người trên tàu cá BV 92756 TS và BV 92754 TS.
Có 8 thuyền viên trên tàu BĐ 97258 TS bị mất liên lạc lúc 20 giờ 13 phút ngày 27/9, cách bờ biển Gia Lai khoảng 110 hải lý.
Trong số 35 người bị thương, Quảng Trị: 1 người, Thành phố Huế: 1 người, Ninh Bình 24 người, Hưng Yên: 9 người.
Bão số 10 cũng làm 8.222 nhà bị hư hỏng tốc mái, trong đó nhiều nhất là Hà Tĩnh 4.772 nhà; Nghệ An 2.352 nhà; Ninh Binh 839 nhà; Huế: 89 nhà; Quảng Trị: 80; Lào Cai: 48; Cao Bằng: 6; Phú Thọ: 3.
Có 19 nhà ở Hà Tĩnh bị ngập. Bão cũng làm hư hỏng 75 trụ sở xã, điểm trường, nhà văn hóa, cơ sở y tế (Ninh Bình: 14, Cao Bằng: 2, Nghệ An: 13, Hà Tĩnh: 45, Thành phố Huế: 1); cháy 1 trạm biến áp, gãy đổ 113 cột điện (Ninh Bình).
Đến chiều 29/9 đã có tổng cộng khoảng 3,4 triệu khách hàng sử dụng điện thuộc nhiều tỉnh ở miền Bắc và miền Trung bị gián đoạn cung cấp điện, trong đó tập trung chính ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Hưng Yên, Phú Thọ, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng.
Về nông nghiệp, gần 6000ha lúa, hoa màu và 1338ha thuỷ sản bị ngập, thiệt hại. Bão cùng gây ngập lụt, ách tắc giao thông tại 36 điểm ngầm tràn trên đường quốc lộ, ngập một số tuyến đường tỉnh, xuất hiện tình trạng sạt lở, ngập chia cắt tại một số ngầm tràn trên các tuyến đường giao thông nông thôn tại Hà Tĩnh và Quảng Trị, Đà Nẵng và Nghệ An.
Bão Bualoi cũng tàn phá hệ thống đê điều ở nhiều địa phương như Ninh Bình, Thanh Hoá, Hà Tĩnh, Quảng Trị, làm sạt lở bờ kè, bờ sông ở Thanh Hoá, Nghệ An, Quảng Trị và Huế.
Bão Bualoi là cơn bão mạnh nhất đổ bộ đất liền nước ta từ đầu năm nay với cường độ thời điểm đổ bộ cấp 10-11, giật cấp 13-14, mạnh hơn cơn bão Kajiki đổ bộ ngày 25/8. Những nơi ghi nhận gió mạnh nhất là Hoành Sơn (Hà Tĩnh) cấp 11, giật cấp 14, Kỳ Anh (Hà Tĩnh) cấp 10, giật cấp 14, Diễn Châu (Nghệ An) cấp 11, giật cấp 13.
Bão đã gây mưa lớn từ trải dài từ Thanh Hóa đến Đà Nẵng và miền Bắc với lượng mưa phổ biến từ mưa 200-400mm, riêng Huế từ 300-600mm. Một số nơi có mưa trên 500mm như Xuân Bình (Thanh Hóa) 681mm, Hủa Na (Nghệ An) 595mm, Đồng Lâm (Quảng Trị) 593mm, Bạch Mã (Huế) 857mm, Phú Xuân (Huế) 695mm, Đà Nẵng (Đà Nẵng) 527mm.
Vì sao bão gây thiệt hại nặng dù không phải siêu bão?
Về lý do bão quần thảo trong thời gian dài trên đất liền (hơn 12 tiếng), ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm, cho biết thời gian bão tồn tại trên đất liền và duy trì cường độ gió mạnh lâu do bão di chuyển dọc khu vực ven biển phía Bắc Quảng Trị - Hà Tĩnh mà không đi sâu vào vùng núi, việc này khiến cường độ bão suy yếu chậm hơn.
Về lốc xoáy xảy ra tại một số địa phương như Ninh Bình, Hưng Yên, Thanh Hóa, ông Lâm cho biết các trận lốc xoáy này xảy ra ở rìa phía Bắc của bão.
Bão Bualoi gây thiệt hại nặng ở các địa phương như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Ninh Bình, Hưng Yên, Hải Phòng có nhiều nguyên nhân.
Trong đó, đầu tiên là do bão đi rất nhanh so với trung bình các cơn bão khác. Bão Bualoi di chuyển với vận tốc lên tới 35km/h, nhanh hơn gấp 2 lần so với các cơn bão khác.
Tiếp theo, khi di chuyển ngoài biển thoáng, bão đi nhanh, nhưng khi vào đất liền bão lại có xu hướng lưu lại lâu, lên tới 12-13 tiếng. Thời gian quần thảo tại Nghệ An, Hà Tĩnh kéo dài trong khi cường độ bão cấp 9-10 được duy trì do đó ảnh hưởng càng trở nên nghiêm trọng.
Thứ ba, mưa lớn do bão gây ảnh hưởng nặng nề. Nhiều nơi từ Bắc Bộ tới Thanh Hóa trở vào Huế có mưa từ 150-250mm, cá biệt có nơi mưa lớn trên 500mm gây ngập úng, lũ lụt và sạt lở đất.
Ngoài mưa, bão còn mang theo gió mạnh từ cấp 6 trở lên trải dài 11/21 tỉnh ven biển, trong đó khu vực có gió mạnh từ cấp 8 trải dài suốt từ Ninh Bình đến Quảng Trị, khu vực Nam Hà Tĩnh - Bắc Quảng Trị là vùng tâm bão ảnh hưởng cũng là vùng gió mạnh nhất, gió phổ biến mạnh cấp 10-11, giật cấp 13-14.
Mưa lớn gây ra lũ lụt trên các hệ thống sông ở miền Trung. Trong đó, sông Kiến Giang (Quảng Trị), thượng lưu sông Chu, sông Mã (Thanh Hóa), sông Cả (Nghệ An), Ngàn Phố (Hà Tĩnh ) đã vượt báo động 3; các sông khác từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế ở trên báo động 1 đến trên báo động 2.
Mưa nhiều cũng dẫn tới sạt lở đất, lũ quét tại miền núi phía Bắc và Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.
Những yếu tố trên của bão Bualoi đã cộng hưởng lại gây ra thiệt hại nghiêm trọng về người và của.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, ngày 30/9, Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa vừa, mưa to và rải rác có dông, cục bộ có nơi mưa rất to; riêng Sơn La, Phú Thọ và Lào Cai có mưa to đến rất to.
Đêm 30/9 và ngày 1/10, khu vực này tiếp tục có mưa, mưa vừa và rải rác có dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to.
Khu vực từ Nghệ An đến TP. Huế và duyên hải Nam Trung Bộ có mưa rào và dông vài nơi; cục bộ có nơi mưa to và dông.
Duy Khánh
